ضرورت توجه به توانايي گفتاري کلاس اولي ها
بعضي از والدين بدون توجه به سطح توانايي گفتاري کودک، وي را براي ورود به مدرسه آماده مي کنند. اين در حالي است که کودک بايد آشنايي کافي با واژه هاي فارسي داشته باشد ساختار زبان را بشناسد، اطلاع کافي از صرف و نحو و به کار بردن حروف اضافه داشته باشد و دامنه لغات او هم مناسب باشد.
به دليل اهميت آشنايي کودکان با واژه ها و زبان مادري با توجه به نزديک شدن به شروع مدارس با يکي از کارشناسان گفتار درماني گفت وگويي کرديم که در ادامه مي آيد. اگر چه ممکن است با انجام تست هاي محدود ورود به مدرسه مشخص شود که کودک در اين زمينه مشکلي ندارد اما باز هم بايد به زبان گفتاري کودک توجه کافي داشت.اگر کودکي مهارت گفتاري نداشته باشد، هر چند در بدو ورود به مدرسه دچار مشکل نمي شود اما به مرور زمان با سخت شدن موضوعات آموزشي و پيچيده شدن کلمات، دچار مشکل مي شود.
سعيده احمدي کارشناس ارشد گفتار درماني با بيان اين مطلب در گفت وگو با خراسان مي افزايد: به عنوان مثال وقتي معلم مي گويد بابا سوارکار است، کودک «بابا» را مي نويسد ولي «سوارکار» را فراموش مي کند يا وقتي مي خواهد کلمه «سوارکار» را بنويسد «سوار» را مي نويسد ولي نوشتن کلمه «کار» را از ياد مي برد در واقع اين کودکان بخش ها و اجزاي جمله را فراموش مي کنند زيرا دامنه لغوي کافي و مناسبي ندارند و در نوشتن دچار مشکل مي شوند. اين بچه ها در سال هاي تحصيلي بالاتر در هنگام پاسخ دادن به سوالات تشريحي نمي توانند جمله بنويسند و در نوشتن انشاء نيز دچار مشکل مي شوند. به همين دليل والدين بايد به اين نکته توجه داشته باشند که تنها رساندن مفهوم کافي نيست بلکه کودک بايد اطلاعات کامل زباني و مهارت جمله بندي داشته باشد و بتواند حوادثي را که برايش اتفاق افتاده است با گفتار پيوسته تعريف کند. همچنين کودک بايد به درستي افعال را صرف کند؛ در اين صورت مشکل خاصي نخواهد داشت.
وي افزود: والدين بايد بدانند که کودک در يک سالگي بايد به طور متوسط ۳ کلمه بگويد. البته بعضي بچه ها کمتر و بعضي بيشتر صحبت مي کنند. کودک به طور متوسط در يک و نيم سالگي ۲۰ کلمه، در دو سالگي ۵۰ کلمه و در سه سالگي تقريبا ۹۰۰ کلمه مي گويد. بچه ها در دو سالگي مي توانند ۲ جمله بگويند و در سه سالگي جمله هاي کامل مي گويند اگر کودکي در گفتار تأخير داشته باشد به عنوان مثال کودک ۲ تا ۳ ساله اصلا صحبت نکند، بايد نگران شد و با گفتار درمان مشورت کرد.اين گفتار درمان در ادامه صحبت هاي خود با اشاره به اين که کودک بايد در ۵-۴ سالگي مهارت هاي لازم زباني را براي آموزش فرا بگيرد، مي افزايد: کودک ۴ ساله بايد بتواند جمله را بخش کند و علاوه بر آن حروف را تفکيک کند يعني وقتي که به عنوان مثال از او مي خواهيم کلمه «خانه» را به دو بخش «خا» + «نه» بخش کند، وقتي از او مي پرسيم اگر «خان» را از کلمه خانه برداريم چه واژه اي مي ماند بايد جواب صحيح دهد يعني در واقع آگاهي واژه شناختي داشته باشد. اگر کودک ۶ ساله در بدو ورود به مدرسه نتواند کلمات را بخش کند و تشخيص ندهد که کلمات قابل شکستن به بخش و بخش ها قابل شکستن به صداست و صداها را مي توان با نمادهاي تصويري يعني همان حروف الفبا نشان داد، در آموزش حروف دچار مشکل خواهد شد.وي مي افزايد: بعضي کودکان حرف مي زنند اما مهارت جمله بندي ندارند، نحو و صرف را رعايت نمي کنند؛ نحو يعني کنار هم گذاشتن کلمات براي ساختن جمله و استفاده درست از حروف اضافه و صرف يعني کلمات را متناسب با اشخاص و زمان تغيير دادن؛ اين کودکان در ورود به دبستان دچار مشکل خواهند شد. بنابراين مشکلات گفتاري کودکان بايد قبل از ورود به مدرسه شناسايي و برطرف شود.در تست هاي قبل از ورود به مدرسه اگر چه درباره مفاهيم سوالاتي مي شود اما ممکن است چندان به مشکلات گفتاري توجه نشود اگر در زمان سنجش اين مشکل مشخص شود، کودک را به سنجش تکميلي راهنمايي مي کنند که توسط کارشناسان آموزش و پرورش استثنايي انجام مي شود. در نهايت اين کودکان يا به مدرسه عادي يا به مدرسه استثنايي معرفي مي شوند. آموزش اين کودکان ۱ تا ۲ سال طول مي کشد تا مشکل آن ها برطرف شود.
