خاطرات در مغز انسان چگونه شکل می گیرد؟

پژوهشگران بین الملل در پژوهشی که با هدایت محققان آمریکایی انجام شده است، موفق به کشف ریزه کاری هایی در خصوص نحوه شکل گیری خاطرات در مغز ما شده اند.
در مطالعه‌ای که توسط مرکز پزشکی سدارس-ساینای آمریکا انجام شده است، محققان دو نوع سلول مغزی را کشف کرده اند که نقشی کلیدی در تقسیم تجربیات متوالی انسان به بخش‌ های مجزا دارند. این بخش ها می‌توانند بعداً به یاد آورده شوند. 
این کشف جدید که شرح آن در مقاله ای علمی در مجله معتبر Nature Neuroscience منتشر شده است، مسیری نو را برای توسعه درمان های اختلالات حافظه ای مانند زوال عقل و بیماری آلزایمر نوید می دهد. به محققان فوق به عنوان بخشی از تحقیقات خود در مورد نحوه عملکرد حافظه، به بررسی نحوه واکنش سلول های مغز در هنگام شکل گیری خاطرات پرداخته و نتایج فوق را گرفته اند.
به گفته آن ها، تجربه های انسانی پیوسته هستند، هرچند روان شناسان بر اساس مشاهده رفتار افراد، بر این باورند که خاطرات انسان، توسط مغز به رویدادهای متمایز تقسیم می شوند. به گزارش سیناپرس، محققان، با مطالعه 19 بیمار مبتلا به صرع مقاوم به درمان، توانستند نحوه عملکرد نورون ها را در طول این فرآیند بررسی کنند.
در این مطالعه، الکترودهایی از طریق جراحی در مغز بیماران قرار داده شد تا موقعیت کانون حملات صرعی آن ها به درستی مکان یابی شود
این الکترودها همچنین به محققان این امکان را دادند تا فعالیت تک تک نورون ها را هنگامی که بیماران در حال تماشای کلیپ های حاوی مرزهای شناختی بودند، بررسی کنند. آن ها بر روی مرزهای سخت و نرم متمرکز شدند.
به نقل از محققان، نمونه‌ای از یک مرز نرم، صحنه‌ای است که در آن دو نفر در سالنی راه می ‌روند و صحبت می ‌کنند، و در صحنه بعدی، شخص سومی به آن ها ملحق می‌ شود.به گزارش سیناپرس، با اینحال هنوز همان روایت کلی، در جریان است. اما در یک مرز سخت، صحنه دوم ممکن است شامل مجموعه ای کاملاً متفاوت از افراد در حال رانندگی باشد.
تفاوت میان مرزهای سخت و نرم در میزان انحراف از روایت جاری، است. آیا این یک داستان کاملا متفاوت است، یا شبیه صحنه جدیدی از داستان فعلی است؟
هنگامی که شرکت ‌کنندگان درحال تماشای کلیپ ها بودند، محققان متوجه شدند نورون‌های خاصی در مغز که سلول‌های مرزی نامیده می شوند، فعالیت خود را پس از مرزهای سخت و نرم افزایش می‌دهند. به گزارش سیناپرس، گروه دیگری از نورون‌ها به نام سلول‌های رویدادی، فعالیت خود را تنها در پاسخ به مرزهای سخت افزایش دادند.
پژوهشگران، این نظریه را مطرح می‌کنند که اوج فعالیت سلول‌های مرزی و رویدادی، مغز را در حالت مناسبی جهت ایجاد یک خاطره جدید قرار می دهد. این فرایند، به نوعی مانند ایجاد یک پوشه جدید در رایانه است که شما می‌توانید فایل‌ها را به آن پوشه منتقل کنید و وقتی مرز دیگری به میان آید، اولین پوشه را می بندید و پوشه دیگری ایجاد می کنید.
برای بازیابی خاطرات، مغز از قله ‌های مرزی استفاده می‌کند که محققان آن ها را، لنگرهایی برای سفر ذهنی در زمان می‌نامند.
 وقتی سعی دارید چیزی را به خاطر بیاورید، سلول های مغز شما برانگیخته می شوند. به گزارش سیناپرس، سپس سیستم حافظه، الگوی این فعالیت را با تمام قله هایی که مدت کوتاهی پس از مرزها اتفاق ‌افتادند، مقایسه می‌کند. درصورت یافتن موردی مشابه، آن پوشه را باز می کند. سپس شما برای چند ثانیه به آن نقطه از زمان برمی ‌گردید.
محققان برای آزمایش نظریه خود، از افراد خواستند تا در دو تست حافظه شرکت کنند. آن ها ابتدا مجموعه ای از تصاویر ثابت را به شرکت کنندگان نشان دادند و از آن ها پرسیدند که آیا این تصاویر را در کلیپ هایی که مشاهده کردند، دیده اند یا خیر. 
شرکت‌کنندگان، تصاویری که دقیقا به دنبال یک مرز سخت یا نرم نمایش داده شدند را بهتر به خاطر داشتند. یعنی زمانی که یک پوشه جدید در حافظه آن ها شکل می گرفت.
محققان همچنین یک جفت از تصاویر فیلم پخش شده را به شرکت ‌کنندگان نشان داده و از آن ها پرسیدند که اول کدام یک از تصاویر ظاهر شده است.به گزارش سیناپرس، شرکت‌کنندگان در به خاطر آوردن ترتیب صحیح تصاویری که در مقابل یک مرز سخت به نمایش درآمدند، دچار مشکل شدند. احتمالاً به این دلیل که مغز، آن تصاویر را در پوشه‌ های جداگانه حافظه ذخیره کرده بود.
این پژوهشگران می گویند: درمان هایی که در بهبود تقسیم بندی رویداد ها مؤثرند، می توانند برای بیماران مبتلا به اختلالات حافظه، مفید واقع شوند. 
آن ها در اظهار نظری جالب در انتهای گزارش خود آورده اند: تأثیری که محیط اطراف شما در این زمینه می گذارد، بسیار مهم است. برای مثال اگر به جای این که روی صندلی خود در مکانی که همه چیز آن برای شما آشناست مطالعه کنید، در مکانی جدید این کار را انجام دهید، یعنی جایی که هرگز پیش از آن نرفته اید، حافظه شما عملکرد بسیار قوی تری خواهد داشت.


ترجمه: سنا دلفیه