تکامل رشد دوران کودکی با اسباب بازی ها و بازی کردن

تابه حال به بازی کردن کودک بااسباب بازی هایش دقت کرده اید؟ کودکانی که بدون توجه به اطراف خود در دنیای اسباب بازی های شان غرق می شوند و به نوعی بازی با این وسایل، غذای روانی آنان به حساب می آید.
علاقه به بازی کردن، یک تمایل ذاتی در کودکان است و آنها حتی در صورت نداشتن اسباب بازی نیز راهی برای بازی کردن پیدا خواهند کرد.

تحقیقات بسیاری نشان دهنده این موضوع است که اسباب بازی ها نقش مهمی در رشد کودک دارند و حتی همه انسان ها از بدو تولد تا زمان پیری هم به وسایل بازی علاقه مندند. البته نقش والدین در انتخاب اسباب بازی مناسب برای فرزندان شان بسیار مهم است چراکه درصد زیادی از این نوع کالاها در بازار، وارداتی و بعضا به صورت قاچاق است. اسباب بازی هایی که خیلی متناسب با فرهنگ کشورمان نیست و علاوه بر آسیب های جسمانی، پیامدهای روانی زیادی را هم برای کودکان درپی دارد. طبق آخرین آمار ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز، قاچاق اسباب بازی نزدیک به 380میلیون دلاروبیشتر آن واردات تجهیزات و مواداولیه است.
ازآنجا که اکثر کودکان با اسباب بازی های شان به صورت خیالی زندگی می کنند و به سبب واردات زیاد آن به صورت قاچاق و ورود الگوهای غلط و ناهمگون غربی به وسایل سرگرمی کودکان و از طرفی تاثیر مهم اسباب بازی ها بر رشد آنان، دقت نظر والدین در انتخاب این نوع وسایل و نظارت مسئولان بر این بازار بسیار حائز اهمیت است. از طرفی استانداردهای ایمنی و فیزیکی اسباب بازی ها و سلامت جسمانی کودک بیش ازهر چیز دیگری مهم است. بنابراین آگاهی مردم مخصوصا والدین درمورد نقش اسباب بازی ها در بهبود یادگیری و پرورش فکری کودکان، بسیار موثر است. بازی کردن، یکی از نیازهای اساسی کودکان است. بازی نه فقط موجب سرگرم شدن کودکان می شود، بلکه آنها را برای ورود به جامعه در آینده نیز آماده می کند. پریسا غیاثی، روان شناس کودک ضمن بیان نقش بازی در زندگی کودکان به جام جم می گوید: «بازی برای کودکان زیر شش سال بخشی اززندگی آنان است وچیزی جزبازی برای شان وجودندارد. البته ازسنین شش وهفت سالگی یک سری وظایف و مسئولیت ها را یاد می گیرند اما همچنان 70درصد فعالیت بچه ها در قالب بازی تعریف می شود.»
او با اشاره به اثرات فکری، روانی و اجتماعی اسباب بازی ها برای کودکان می افزاید: «اسباب بازی ها نقش بسیار مهمی در شکل گیری شخصیت کودک دارند. رشد خلاقیت، مهارت دستان کودک و حل مساله ازجمله اثرات بازی کردن است. به نوعی کودکان از طریق بازی در حال طی کردن مراحل رشد خود هستند. مهم این است که ما طیف بسیار متنوعی از اسباب بازی ها را برای آنان تهیه کنیم و اجازه دهیم آن گونه که تمایل دارند از آن استفاده کنند.»
  اسباب بازی ها مهم ترین وسیله سرگرمی کودکان به حساب می آیند که آنان در سنین ابتدای تولدشان با دنیای پیرامون خود ارتباط می گیرند اما براساس اظهارات غیاثی، اسباب بازی ها به تنهایی برای افزایش رشد کودک کافی نیستند، چراکه کودکان نیاز به همبازی داشته و این می تواند از طریق همراهی والدین با کودکان شکل بگیرد و زمان هایی را به بازی با کودکان اختصاص دهند. او ادامه می دهد: «کودکان در ارتباط با افراد، مهارت های ارتباطی شان شکل می گیرد چراکه آنان از سه سالگی به بعد، نیازمند همبازی هستند. البته با توجه به نوع اسباب بازی، شکل گیری شخصیت و مهارت کودک نیز متفاوت است، اما اسباب بازی های ساختنی در خلاقیت و مهارت های حرکتی آنان نقش بسزایی دارد. برخی از اسباب بازی ها همچون عروسک ها در رشد شخصیتی و مهارت های ارتباطی آنان بسیار کمک کننده است. از طرفی برخی دیگر از بازی های هیجانی مثل بازی با توپ، در رشد مهارت های حرکتی و تخلیه هیجانات کودکان ایفای نقش می کند.»
  «خانواده ها در هنگام خرید اسباب بازی ها باید دقت لازم را داشته باشند چراکه هرکدام از آنها استاندارد خاصی دارند و استفاده از اسباب بازی های داخلی به جهت داشتن رده بندی سنی مناسب تر است.» این را غیاثی می گوید چراکه انتخاب اسباب بازی نیز اهمیت بسیاری دارد. بهترین اسباب بازی ها برای کودک، بازی هایی هستند که ضمن ایجاد دلبستگی در آنان، به توسعه مهارت های خردسالان نیز کمک کنند و در رشد ذهنی، خلاقیت و ابتکار آنها نیز اثرگذار باشند. این روان شناس نیز معتقد است بیشترین اسباب بازی ای که خانواده ها برای کودکان خود تهیه می کنند باید بدون ساختار یا الگو باشد و وسیله هایی که کارکرد خیلی مشخصی ندارند و کودک هرطور که خودش دوست دارد می تواند آن را بسازد و بازی هایی ازجمله لگو، خمیر، شن، گل و... از این دست هستند که کودکان را خسته نمی کنند.