زوج درمانی گاتمن چیست و چگونه انجام می شود؟
یکی از مدل‌های معروف زوج درمانی که این روزها شهرت فراوانی به دست آورده است، زوج درمانی گاتمن است.
جان گاتمن می گوید: “اینکه هر روز به طور مختصری روی ازدواج تان کارکنید، بیش از رفتن به باشگاه ورزشی برای سلامت و طول عمر شما موثر است.”
جان گاتمن می گوید: “اینکه هر روز به طور مختصری روی ازدواج تان کارکنید، بیش از رفتن به باشگاه ورزشی برای سلامت و طول عمر شما موثر است.”
درباره زندگی جان گاتمن
جان گاتمن با نام کامل جان شوارتز گاتمن، نویسنده و روانشناس آمریکایی و همچنین استاد بازنشسته روانشناسی در دانشگاه واشنگتن است. او ۲۶ آوریل سال ۱۹۴۲ در جمهوری دومنیکن متولد شد. او ابتدا در رشته فیزیک و ریاضیات دانشگاه دیکنسون تحصیل کرد و موفق به اخذ مردک لیسانس خود در سال ۱۹۶۴ شد. مقطع فوق لیسانس خود را در رشته روانشناسی ریاضیاتی در مرکز فنی ماساچوست (MIT) گذراند و در نهایت موفق به اخذ مدرک دکترای روانشناسی خود از دانشگاه ویسکانسین مدیسون شد.
دکتر جان گاتمن( (GOTTMAN JOHN) روان شناس مشهور آمریکایی و متخصص حوزه خانواده درمانی، بیش از 40 سال است که در زمینه مشاوره خانواده و ازدواج فعالیت می کند، 40 کتاب در زمینه مسائل ازدواج و خانواده نگاشته و در این زمینه ها 190 مقاله علمی هم نوشته است. چند کتاب مشهور وی عبارتند از؛ “7 اصل موفقیت در ازدواج” “چرا زندگی های مشترک موفق هستند یا به شکست منتهی می شوند” “افزایش هوش هیجانی کودکان”.
او چهره شناخته شده‌ای در رسانه‌های آمریکاست. او به تازگی در یک نظرسنجی از روان شناسان بالینی آمریکا به عنوان یکی از 10 درمانگر تاثیرگذار در 25 سال گذشته انتخاب شد.
حوزه تخصصی کار او روابط زوجین، ازدواج و طلاق است و سال‌هاست در زمینه زوج‌درمانی فعالیت می‌کند. او با بینش ریاضیاتی وارد حیطه مطالعات روانشناسی شد. همین بینش باعث شد که او در طی فعالیت طولانی‌مدت خود به بررسی الگوها و مدل‌های تعامل زوج‌ها بپردازد.
گاتمن از مهم‌ترین روانشناسان حیطه ازدواج است و نگرش و رویکرد تازه‌ای را وارد حیطه زوج‌درمانی کرده است. گاتمن در نظریه خود از چهار عامل یاد کرده است که منجر به بن‌بست و اختلال در روابط تعاملی زناشویی می‌گردند:
انتقاد از شخصیت شریک زندگی،حالت تدافعی، خودداری از ارتباط و تعامل و تحقیر.
او در مقابل بر ضرورت افزایش صمیمیت و دوستی بین زوجین تاکید می‌کند.
گاتمن طی تحقیقات خود در دانشگاه واشینگتن، «آزمایشگاه عشق» را به عنوان لابراتوار آزمایشگاهی روانشناسی و زوج‌درمانی تاسیس کرد.
گاتمن به همراه همسر خود موسسه گاتمن را برای تحقیقات گسترده، ارائه‌ی خدمات زوج درمانی و خانواده درمانی و همچنین آموزش دانشجویان تاسیس کرد.
دکتر جان گاتمن( (GOTTMAN JOHN) روان شناس مشهور آمریکایی و متخصص حوزه خانواده درمانی، بیش از 40 سال است که در زمینه مشاوره خانواده و ازدواج فعالیت می کند، 40 کتاب در زمینه مسائل ازدواج و خانواده نگاشته و در این زمینه ها 190 مقاله علمی هم نوشته است. چند کتاب مشهور وی عبارتند از؛ “7 اصل موفقیت در ازدواج” “چرا زندگی های مشترک موفق هستند یا به شکست منتهی می شوند” “افزایش هوش هیجانی کودکان”.
او چهره شناخته شده‌ای در رسانه‌های آمریکاست. او به تازگی در یک نظرسنجی از روان شناسان بالینی آمریکا به عنوان یکی از 10 درمانگر تاثیرگذار در 25 سال گذشته انتخاب شد.
حوزه تخصصی کار او روابط زوجین، ازدواج و طلاق است و سال‌هاست در زمینه زوج‌درمانی فعالیت می‌کند. او با بینش ریاضیاتی وارد حیطه مطالعات روانشناسی شد. همین بینش باعث شد که او در طی فعالیت طولانی‌مدت خود به بررسی الگوها و مدل‌های تعامل زوج‌ها بپردازد.
گاتمن از مهم‌ترین روانشناسان حیطه ازدواج است و نگرش و رویکرد تازه‌ای را وارد حیطه زوج‌درمانی کرده است. گاتمن در نظریه خود از چهار عامل یاد کرده است که منجر به بن‌بست و اختلال در روابط تعاملی زناشویی می‌گردند:
انتقاد از شخصیت شریک زندگی،حالت تدافعی، خودداری از ارتباط و تعامل و تحقیر.
او در مقابل بر ضرورت افزایش صمیمیت و دوستی بین زوجین تاکید می‌کند.
گاتمن طی تحقیقات خود در دانشگاه واشینگتن، «آزمایشگاه عشق» را به عنوان لابراتوار آزمایشگاهی روانشناسی و زوج‌درمانی تاسیس کرد.
گاتمن به همراه همسر خود موسسه گاتمن را برای تحقیقات گسترده، ارائه‌ی خدمات زوج درمانی و خانواده درمانی و همچنین آموزش دانشجویان تاسیس کرد.
روش گاتمن به عنوان یک رویکرد درمانی برای زوجین، توسط روانشناسان،درمانگران،مشاوران و سایر متخصصان سلامت روان و بهزیستی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش شامل ارزیابی کاملی از رابطه زوجین است و مداخلات مبتنی بر پژوهش‌های علمی را به کار می‌گیرد.
اهداف زوج درمانی به روش گاتمن شامل خنثی کردن روابط کلامی مشکل‌ساز، افزایش صمیمیت، افزایش احترام و محبت و از بین بردن عواملی است که باعث ایجاد احساس رکود در رابطه زوجین می‌شوند. روش زوج درمانی گاتمن به دنبال ایجاد حس همدلی و تفاهم در متن رابطه است و با استفاده از تکنیک‌های متعدد، بهبود و بهسازی روابط زوجین را هدف قرار می‌دهد.
روش زوج درمانی گاتمن برای زوج‌هایی که به دنبال بهبود رابطه خود هستند، بسیار مناسب است. این روش با انجام یک خودارزیابی مبتنی بر پژوهش، سلامت رابطه زوجین را ارزیابی می‌کند و سپس یک طرح مناسب جهت بهبود رابطه زوجین ارائه می‌دهد. طرح‌های این رویکرد به دلیل اثبات شده بودن قابلیت تقویت رابطه زوجین، بسیار مؤثر هستند.
زوجین می‌توانند با اعتماد به رویکرد گاتمن، برای تجزیه و تحلیل عمیقتر و بهبود رابطه خود، از ارزیابی این روش استفاده کنند. با این کار، می‌توانند به ارتقای سلامت روابط خود و بهبود کیفیت زندگی خود و همچنین خانواده خود کمک کنند.
زوجین می‌توانند با اعتماد به رویکرد گاتمن، برای تجزیه و تحلیل عمیقتر و بهبود رابطه خود، از ارزیابی این روش استفاده کنند. با این کار، می‌توانند به ارتقای سلامت روابط خود و بهبود کیفیت زندگی خود و همچنین خانواده خود کمک کنند.
زوج درمانی گاتمن از کجا آغاز شد!؟
تکنیک گاتمن، به عنوان نوعی زوج درمانی، توسط دکتر جان گاتمن، استاد روانشناسی در دانشگاه واشنگتن، به همراه همسرش، جولی گاتمن، توسعه یافته است. دکتر جان گاتمن، علاوه بر داشتن پیشینه روانشناسی، دارای شاخص‌های ریاضی و آماری بوده و بیش از ۴۰ سال به بررسی الگوهای روابط زوج‌های مختلف پرداخته است. او به علم و آمار تکیه کرده و سعی کرده است تا چیزی درباره عشق بفهمد. هدف او یافتن متغیرهایی بود که جدایی را آسان‌تر می‌کردند و یا عواملی را که به تداوم رابطه کمک می‌کنند، به کار می‌برد.
چه کسی می‌تواند از روش زوج درمانی گاتمن بهره ببرد؟
دکتر گاتمن در کتاب پرفروش خود نوشت: مشکلات همیشگی هستند، به این معنی که آن ها بخشی از زندگی شما برای همیشه و به شکلی دیگر خواهد بود. ” گاتمن می گوید: 69درصد از درگیری‌های زناشویی مشکلات همیشگی است و این ها در بیشتر کارهایی که توسط متخصصین آموزش دیده توسط روش گاتمن انجام میشود، تمرکز ویژه ای دارند.
روش گاتمن برای حمایت از زوجین در همه بخش‌های اقتصادی، نژادی، گرایش جنسی و فرهنگی طراحی شده است.
تحقیقات نشان داده است که زوج درمانی گاتمن برای درمان روابط هم جنس نیز مؤثر هستند.
برخی از موضوعات ارتباطی که ممکن است در درمان مورد توجه قرار گیرد عبارتند از:
-درگیری و استدلال های مکرر
- ارتباط ضعیف
- زوج‌های به دور از نظر عاطفی که در آستانه جدایی قرار دارند
- مشکلات خاص مانند مشکلات جنسی، خیانت، پول و فرزند پروری
حتی زوج‌هایی با سطح “عادی” درگیری ممکن است از روش زوج درمانی گاتمن بهره مند شوند.
تکنیک های زوج درمانی گاتمن
با شروع رویکرد زوج درمانی گاتمن، زوجین ابتدا با یک فرآیند ارزیابی آغاز می‌کنند. پس از انجام این فرآیند، چارچوب درمانی و مداخلات به آنها اعلام میشود.
ارزیابی
در رویکرد زوج درمانی گاتمن، به طور معمول، یک جلسه روتین وجود دارد که پس از آن مصاحبه‌های فردی با هر یک از شرکا انجام میشود. در این جلسه، زوجین پرسشنامه‌هایی را تکمیل می‌کنند و سپس بازخورد مفصلی درباره روابطشان دریافت می‌کنند.
چارچوب درمانی
در رویکرد زوج درمانی گاتمن، تصمیم در مورد فراوانی و مدت زمان جلسات برای درمان، توسط زوج و درمانگر با هم گرفته میشود.
مداخلات درمانی
در رویکرد زوج درمانی گاتمن، مداخلات به منظور کمک به زوجین در بهبود روابط خود، در سه زمینه اصلی، یعنی دوستی، مدیریت درگیری و ایجاد معنای مشترک، تقویت می‌شوند. زوجین در این رویکرد، یاد می‌گیرند که الگوهای تعارض منفی را با تعامل مثبت جایگزین کنند و صدمات گذشته را ترمیم کنند. برای بهبود دوستی، تعمیق ارتباط عاطفی و ایجاد تغییراتی که زوجین اهداف مشترک را تقویت می‌کند، از مداخلات طراحی شده استفاده میشود.
اهداف و اصول روش گاتمن
اهداف رویکرد زوج درمانی گاتمن، شامل خنثی کردن ارتباط کلامی متناقض، افزایش صمیمیت، احترام و محبت و رفع موانعی است که در موقعیت‌های متعارض احساس رکود ایجاد می‌کند و باعث ایجاد احساس افزایش همدلی و درک در متن رابطه میشود. دکتر جان و جولی گاتمن، یک مؤلفه برای روابط سالم به نام “تئوری خانه روابط” ارائه کردند.
روابط صوتی عاشقانه
یک نقشه برای رسیدن به عشق بکشید و از روابط صوتی بهره بگیرید؛ زیرا این روابط معجزه می‌کنند.
اشتراک و تحسین
در یک رابطه، پادزهر و تحقیر به میزان محبت و احترام در آن نقطه تمرکز قرار می‌گیرند. برای تقویت علاقه و تحسین، بهتر است قدردانی و احترام خود را بروز دهید.
بیان نیازها
با بیان نیازهای خود، به پیشنهادهایی که در لحظه برای شما بوجود می‌آیند، پاسخ دهید. لحظات کوچک زندگی روزمره، در حقیقت بلوک‌های سازنده در روابط هستند.
چشم انداز مثبت
به داشتن یک رویکرد مثبت در حل مسئله و تلاش برای ساختن زندگی بهتر، میتوان اشاره کرد. این رویکرد می‌تواند به شما در رسیدن به موفقیت کمک کند.
گاتمن تراپی شامل موارد زیر است:
1) هر شریک از طریق به اشتراک گذاشتن تاریخچه، فلسفه روابط و اهداف خود برای درمان با پزشک ارتباط برقرار می کند.
2) ارزیابی دقیق ازدواج از جمله مشارکت در بحث درباره موضوعی که شرکا با آن مخالف هستند.
3) یادگیری مؤلفه‌های حاصل از پژوهش در روابط سالم
4) تقویت علاقه و احترامی که برای اولین بار شرکای خود را گرد هم آورده است.
5) مهارت‌های یادگیری و تمرین برای هر یک از عناصر یک رابطه خوب، از ایجاد اعتماد به نفس تا ترمیم حملات و سایر حوادث
6) مربیگری مستقیم از درمانگر در استفاده از مهارت های تعامل
7) دستیابی به ابزار برای بررسی و حفظ سلامت رابطه فراتر از درمان.
10 اصل اساسی زوج درمانی اثربخش
جولی شوارتز گاتمن و جان گاتمن
مترجمان : کیانوش زهراکار و ....
انتشارات تمدن علمی
توصیه می شود.