چیستی سعادت انسان/ تعریف سعادت براساس تعاریف انسان شناسی
رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی با اشاره به اینکه تعریف سعادت و خوشبختی به تعریف انسان در مبحث انسان‌شناسی مربوط می شود گفت: اگر انسان را مرکب از روح و جسم بدانیم سعادت انسان رسیدن به کمالات روحی و معنوی خواهد بود. به گزارش میگنا، حجت الاسلام سید محمد سادات منصوری رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی در گفتگو با مهر اظهار داشت: بحث خوشبختی و بدبختی را هم می توان با نگاه درونی و هم با نگاه بیرونی مورد بررسی قرار داد. وی افزود: یکی از موضوعات مهم فلسفی بحث خوشبختی، سعادت و شقاوت انسان است که از یونان باستان بحثی در فلسفه اخلاق به این اختصاص یافته است که سعادت چیست و معنای آن چیست، در مقابل آن شقاوت و بدبختی چیست. در سخنان علامه طباطبایی، صدرالمتألهین و سایر فلاسفه اسلامی می توان تعریفی از خوشبختی و سعادت یافت. رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی اظهار داشت: برخی سعادت را چنین تعریف کرده اند که رسیدن به کمال هر موجودی سعادت محسوب می شود، نرسیدن به این کمال شقاوت و بدبختی است. در جهان مادی در عالم حرکت و تحول زندگی می کنیم، هر موجودی از نقطه ای آغاز کرده و در نقطه ای خاتمه می یابد. برای مثال یک دانه وقتی درخت می شود به کمال رسیده است، این رسیدن دانه به کمال خوشبختی محسوب می شود. در مورد انسانها هم چنین است. انسان از بدو تکوین تا نقطه پایان به حالات تازه ای می رسد، مسائل جدید را درمی یابد و در نهایت به کمال می رسد که از آن با عنوان سعادت و خوشبختی یاد می کند که غیر از آن بدبختی خواهد بود. حجت الاسلام سادات منصوری با اشاره به اینکه بسته به تعریفی که در بحث انسان شناسی از انسان ارائه کنیم می توان خوشبختی را تعریف کرد گفت: اگر انسان را تنها بدن مادی بدانیم، استعدادهای مادی انسان اگر شکوفا شود می تواند بگوید که من خوشبخت هستم؛ اما اگر انسان را ترکیبی از بدن و روح بدانیم در آن صورت موضوع تغییر می کند، باید مشخص شود که کمالات روحانی و معنوی انسان چیست. در نتیجه انسان هرقدر از این کمالات فاصله بگیرد به بدبختی و شقاوت نزدیک تر می شود. وی با تأکید بر اینکه روشن است که موضع اسلامی در این رابطه چیست گفت: قرآن در سوره انشقاق آیه 6 می فرماید: یَا أَیُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّکَ کَادِحٌ إِلَى رَبِّکَ کَدْحًا فَمُلَاقِیهِ(اى انسان حقا که تو به سوى پروردگار خود بسختى در تلاشى و او را ملاقات خواهى کرد). سادات منصوری گفت: اگر انسان را مرکب از روح و بدن بدانیم باید درنظر داشته باشیم سعادت انسان این است که کمالات روحی و معنوی بدست آورد. البته رسیدن به این کمالات مستلزم بدست آوردن مقدماتی است که در جهان مادی فراهم می شود. رسیدن به این کمالات دربرگیرنده آموزش، تربیت، استاد و استعدادهای درونی و ذاتی و همچنین یک بستر مناسب است. وی اظهار داشت: با بررسی مثالها و نمونه های دنیایی درمی یابیم که خوشبختی و سعادت نوعی احساس درونی است. به هیچ وجه نمی توان سعادت را در امور مادی جستجو کرد. رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی تصریح کرد: وقتی چیستی سعادت را تشخیص دادیم راه رسیدن به آن را می توان یافت. اگر سعادت را براساس رسیدن انسان به کمالات روحی و روانی تعریف و مسئله را از مادیات خارج کنیم ، سعادت اجتماعی انسانها نوعی حرکت فرهنگی می شود، در این صورت باید فرهنگ جامعه طوری تعریف شود که انسانها به تدریج به سمت کمال نهایی خود رشد کنند. وی تأکید کرد: باید از هرموضوعی کارکرد خاص همان موضوع را انتظار داشت. در بحث حکومتها اینکه حکومتها چه فعالیتهایی می توانند در راستای سعادت مردم انجام دهند با بحث فعالیتهای عالمان دینی، معلمان و سایر گروه های اجتماعی متفاوت است. وقتی درباره حکومت صحبت می کنیم مهمترین وظیفه حکومت برای این که سعادت مردم خود را تأمین کند تأمین سعادت مادی یا عدالت اجتماعی است. قرآن کریم نیز به این مطلب اشاره دارد. البته عدالت لزوما به معنای تساوی نیست عدالت ما عدالت مارکسیستی نیست. وی همچنین گفت: نقش پدر و مادر در راستای سعادت فرزندان خود، ارگانهای تعلیم و تربیت جامعه چون علما و معلمین یک جامعه هرکدام می توانند در حوزه خود افراد تحت پوشش را به سمت شکوفایی استعدادهای خود حرکت بدهد.
