هشتاد نکته مهم در تدريس موفق معلمان و مربيان مدارس
و تدريس خوب : تدريسي است که به خوب ياد گرفتن فراگيران کمک کند. در اين فرايند يادگيرنده بايد فعال باشد. به بحث بپردازد،مسائل را حل کند و با استفاده از راهنمايي هاي معلم به کسب تجربه بپردازد.
معلمان در حالي که به شاگردان در کسب اطلاعات ، مهارتها، راههاي تفکرو ابراز نظرات خود کمک مي کنند، بايد به آنان نحوه ي يادگيري را نيز درس دهند.
چگونگي انجام تدريس اثر بسياري بر توانايي شاگردان براي آموزش خودشان دارد . معلمان موفق تنها ارائه دهندگان مطالب نيستند بلکه آنان شاگردان خود را به تکاليف شناختي و اجتماعي وادار مي نمايند و به آنان چگونگي کسب، ذخيره سازي و پردازش اطلاعات را مي آموزند تا چگونگي فراگيري را ياد بگيرند و منابع را به طور مؤثر به کار ببرند.لذا نقش عمده تدريس ،خلق يادگيرندگان فعال ، خلاق و قدرتمند است.
توصيه هايي براي داشتن يک تدريس موفق و رضايت بخش 1- با توکل به خدا و نام خدا کلاس را شروع کنيم.
2- اخلاص در عمل تدريس و تقوا را رعايت کنيم.
3- زمان هر جلسه تدريس را در نظر داشته باشيم تا با کمي يا زيادي وقت مواجه نشويم.
4- وقت کلاس را به مطالب بيهوده و کم فايده صرف نکنيم.
5- سعي کنيم ساعت تدريس را تغيير ندهيم.
6- به هنگام تدريس، نشاط روحي و عاطفي خود را حفظ کنيم.
7- با خوشرويي تدريس کرده و همواره چهره بشّاشي داشته باشيم.
8- احساسات و عواطف دانش آموزان را جريحه دار نکنيم.
9- تلاش کنيم فضايي عاطفي بوجود آوريم.
10- سعه ي صدر داشته باشيم و از فضل فروشي بپرهيزيم.
11- وفاي به عهد، خوش قولي و تواضع در تدريس را از ياد نبريم.
12- به هنگام تدريس؛ آرامش خود را حفظ کنيم.
13- از قضاوت ناصحيح نسبت به دانش آموزان پرهيز کنيم.
14- اشتباهات خود را توجيه نکنيم.
15- از علماء ،بزرگان و شخصيتهاي ديني با احترام نام ببريم.
16- از به کار بردن کلمات خارج از نزاکت بپرهيزيم.
17- پرگوئي نکنيم، در واقع آنقدر بگوئيم که مي توانيم بشنويم.
18- رازدار و محرم اسرار دانش آموزان باشيم.
19- از تعصب بيجا بپرهيزيم.
20- از دانش آموزان توقعات بيش از اندازه نداشته باشيم.
21- رسا و روان بودن کلمات و جملات را رعايت کنيم.
22- از داشتن تکيه کلام پرهيز کنيم.
23- در تدريس ذوق و سليقه به کار ببريم.
24- آرام و شمرده تدريس کنيم.
25- ساده تدريس کنيم ؛اما عميق.
26- در املاء کلمات دقت کنيم و کلمات را صحيح روي تابلو بنگاريم.
27- ذوق و استعداد دانش آموزان را شناسايي و هدايت کنيم.
28- بين دانش آموزان رقابت سالم و مثبت ايجاد کنيم.
29- در برخوردها عدل و انصاف را رعايت کنيم.
30- به دانش آموزان توجه و نگاه يکسان داشته باشيم.
31- با دانش آموزان همدردي کنيم.
32- از تشويق به موقع غافل نشويم.
33- سخن دانش آموزان را بي مورد قطع نکنيم.
34- کارها و فعاليتهاي مربوط به کلاس را بين دانش آموزان تقسيم و به آنها مسئوليت بدهيم.
35- در هنگام موعظه ، خود را مخاطب اصلي قرار دهيم.
36- به مقررات محيط آموزشي احترام بگذاريم.
37- سعي کنيم کردار و رفتار خوبي از خود نشان دهيم.
38- پيش از تدريس، شناختي اجمالي از وضعيت ، موقعيت و سطح معلومات دانش آموزان بدست آوريم.
39- بيش از اندازه در کار دانش آموزان ، خود را دخالت ندهيم.
40- به کار خويش ايمان داشته باشيم.
41- سعي کنيم شخصيت علمي و اجتماعي خويش را پيش دانش آموزان سبک نکنيم.
42-مقررات خشک و افراطي را زا کلاس دور کنيم.
43- نسبت به فعاليت دانش آموزان بي تفاوت و بي توجه نباشيم.
44- در تدريس از گروه گرائي و خط بازي خودداري کنيم.
45- بر موضوعات درسي ، تسلط و از آن اطلاع کافي داشته باشيم.
46- در افزايش آگاهيها و محتواي علمي و درسي خود بکوشيم.
47- به سؤالات دانش آموزان با لحن خوب و مناسب پاسخ دهيم.
48- مطالعه پيش از تدريس و آمادگي قبلي جهت تدريس داشته باشيم.
49- برنامه ريزي درسي داشته باشيم.
50- از ابتکار و خلاقيت در تدريس استفاده کنيم.
51- از روشهاي تدريس و نحوه ي به کار گيري آنها آگاه باشيم.
52- به کيفيت شروع ، ادامه و پايان درس توجه داشته باشيم.
53- به هنگام تدريس مطالب ، تنوع را فراموش نکنيم.
54- از تجربيات درسي و تدريس ديگران استفاده کنيم.
55- در هر درس مطالب نو وتازه اي بيان کنيم.
56- سعي کنيم دانش آموزان در ارتباط با درس فعاليت عملي داشته باشند.
57- دانش آموزان را نسبت به يادگيري درس تشنه کنيم.
58- در صورتي که احساس خستگي در چهره دانش آموزان مشاهده کرديم، از ادامه تدريس خودداري کنيم.
59- سعي کنيم همواره اشکالات تدريس خود را رفع کنيم.
60- موضوع و عنوان درس را در ابتداي تدريس مشخص و بازگو کنيم.
61- درس را مرحله به مرحله تدريس کرده و از شاخه به شاخه پريدن بپرهيزيم.
62- بيش از اندازه ي معمول به جزوه ، کتاب و يا متن درس نگاه نکنيم.
63- از طرح شبهات و اشکالات بدون جواب بپرهيزيم.
64- جمع بندي درس را در انتها فراموش نکنيم.
65- از داشتن لحني يکنواخت و تن صداي ثابت بپرهيزيم.
66- در هنگام تدريس ، در يک مکان ثابت توقف نکنيم.
67- دقت کنيم تمرينها يا مسائل ( تکاليف) در حد توان دانش آموزان باشد.
68- در هنگام تدريس از وسائل و امکانات آموزشي موجود حداکثر بهره را ببريم.
69- در هنگام تدريس حتي الامکان از مثال استفاده کنيم.
70- خلاصه ي درس را در انتهاي تدريس بازگو و از دانش آموزان نيز بخواهيم.
71- ظاهري آراسته و منظم داشته باشيم و در نظر بگيريم که زيبايي ، سادگي است .
72- در کارهايمان نظم داشته باشيم تا الگوئي مناسب براي دانش آموزان باشيم.
73- نتايج ازمونها را بررسي کنيم تا نقاط ضعف و قوت را بيابيم.
74- در هنگام خشم، بر احساسات و عواطف خود غلبه کنيم.
75- در تمام کارهاي خود ، قاطعيت و برش داشته باشيم.
76- دانش آموزان را در بالا رفتن از نردبان علم و دانش ياري کنيم.
77- در هنگام تدريس سعي کنيم تمام توجه دانش آموزان را به خود جلب کنيم.
78- فرصت انتقاد از خود را به دانش آموزان بدهيم. 79- از اينکه نسبت به پاسخگوئي به برخي از سؤالات قادر نيستيم ، هراس به خود راه ندهيم و به راحتي اقرار کنيم که پاسخ آن را نمي دانيم.
80- تجارب تازه خود را در اختيار دانش آموزان قرار دهيم و به ياد داشته باشيم که معلم هنرمند کسي است که با ايجاد شرايط و موقعيتهاي مناسب آموزشي ، خود کمتر تدريس مي کند ، ولي دانش آموزان بيشتر ياد مي گيرند.
معلمان در حالي که به شاگردان در کسب اطلاعات ، مهارتها، راههاي تفکرو ابراز نظرات خود کمک مي کنند، بايد به آنان نحوه ي يادگيري را نيز درس دهند.
چگونگي انجام تدريس اثر بسياري بر توانايي شاگردان براي آموزش خودشان دارد . معلمان موفق تنها ارائه دهندگان مطالب نيستند بلکه آنان شاگردان خود را به تکاليف شناختي و اجتماعي وادار مي نمايند و به آنان چگونگي کسب، ذخيره سازي و پردازش اطلاعات را مي آموزند تا چگونگي فراگيري را ياد بگيرند و منابع را به طور مؤثر به کار ببرند.لذا نقش عمده تدريس ،خلق يادگيرندگان فعال ، خلاق و قدرتمند است.
توصيه هايي براي داشتن يک تدريس موفق و رضايت بخش 1- با توکل به خدا و نام خدا کلاس را شروع کنيم.
2- اخلاص در عمل تدريس و تقوا را رعايت کنيم.
3- زمان هر جلسه تدريس را در نظر داشته باشيم تا با کمي يا زيادي وقت مواجه نشويم.
4- وقت کلاس را به مطالب بيهوده و کم فايده صرف نکنيم.
5- سعي کنيم ساعت تدريس را تغيير ندهيم.
6- به هنگام تدريس، نشاط روحي و عاطفي خود را حفظ کنيم.
7- با خوشرويي تدريس کرده و همواره چهره بشّاشي داشته باشيم.
8- احساسات و عواطف دانش آموزان را جريحه دار نکنيم.
9- تلاش کنيم فضايي عاطفي بوجود آوريم.
10- سعه ي صدر داشته باشيم و از فضل فروشي بپرهيزيم.
11- وفاي به عهد، خوش قولي و تواضع در تدريس را از ياد نبريم.
12- به هنگام تدريس؛ آرامش خود را حفظ کنيم.
13- از قضاوت ناصحيح نسبت به دانش آموزان پرهيز کنيم.
14- اشتباهات خود را توجيه نکنيم.
15- از علماء ،بزرگان و شخصيتهاي ديني با احترام نام ببريم.
16- از به کار بردن کلمات خارج از نزاکت بپرهيزيم.
17- پرگوئي نکنيم، در واقع آنقدر بگوئيم که مي توانيم بشنويم.
18- رازدار و محرم اسرار دانش آموزان باشيم.
19- از تعصب بيجا بپرهيزيم.
20- از دانش آموزان توقعات بيش از اندازه نداشته باشيم.
21- رسا و روان بودن کلمات و جملات را رعايت کنيم.
22- از داشتن تکيه کلام پرهيز کنيم.
23- در تدريس ذوق و سليقه به کار ببريم.
24- آرام و شمرده تدريس کنيم.
25- ساده تدريس کنيم ؛اما عميق.
26- در املاء کلمات دقت کنيم و کلمات را صحيح روي تابلو بنگاريم.
27- ذوق و استعداد دانش آموزان را شناسايي و هدايت کنيم.
28- بين دانش آموزان رقابت سالم و مثبت ايجاد کنيم.
29- در برخوردها عدل و انصاف را رعايت کنيم.
30- به دانش آموزان توجه و نگاه يکسان داشته باشيم.
31- با دانش آموزان همدردي کنيم.
32- از تشويق به موقع غافل نشويم.
33- سخن دانش آموزان را بي مورد قطع نکنيم.
34- کارها و فعاليتهاي مربوط به کلاس را بين دانش آموزان تقسيم و به آنها مسئوليت بدهيم.
35- در هنگام موعظه ، خود را مخاطب اصلي قرار دهيم.
36- به مقررات محيط آموزشي احترام بگذاريم.
37- سعي کنيم کردار و رفتار خوبي از خود نشان دهيم.
38- پيش از تدريس، شناختي اجمالي از وضعيت ، موقعيت و سطح معلومات دانش آموزان بدست آوريم.
39- بيش از اندازه در کار دانش آموزان ، خود را دخالت ندهيم.
40- به کار خويش ايمان داشته باشيم.
41- سعي کنيم شخصيت علمي و اجتماعي خويش را پيش دانش آموزان سبک نکنيم.
42-مقررات خشک و افراطي را زا کلاس دور کنيم.
43- نسبت به فعاليت دانش آموزان بي تفاوت و بي توجه نباشيم.
44- در تدريس از گروه گرائي و خط بازي خودداري کنيم.
45- بر موضوعات درسي ، تسلط و از آن اطلاع کافي داشته باشيم.
46- در افزايش آگاهيها و محتواي علمي و درسي خود بکوشيم.
47- به سؤالات دانش آموزان با لحن خوب و مناسب پاسخ دهيم.
48- مطالعه پيش از تدريس و آمادگي قبلي جهت تدريس داشته باشيم.
49- برنامه ريزي درسي داشته باشيم.
50- از ابتکار و خلاقيت در تدريس استفاده کنيم.
51- از روشهاي تدريس و نحوه ي به کار گيري آنها آگاه باشيم.
52- به کيفيت شروع ، ادامه و پايان درس توجه داشته باشيم.
53- به هنگام تدريس مطالب ، تنوع را فراموش نکنيم.
54- از تجربيات درسي و تدريس ديگران استفاده کنيم.
55- در هر درس مطالب نو وتازه اي بيان کنيم.
56- سعي کنيم دانش آموزان در ارتباط با درس فعاليت عملي داشته باشند.
57- دانش آموزان را نسبت به يادگيري درس تشنه کنيم.
58- در صورتي که احساس خستگي در چهره دانش آموزان مشاهده کرديم، از ادامه تدريس خودداري کنيم.
59- سعي کنيم همواره اشکالات تدريس خود را رفع کنيم.
60- موضوع و عنوان درس را در ابتداي تدريس مشخص و بازگو کنيم.
61- درس را مرحله به مرحله تدريس کرده و از شاخه به شاخه پريدن بپرهيزيم.
62- بيش از اندازه ي معمول به جزوه ، کتاب و يا متن درس نگاه نکنيم.
63- از طرح شبهات و اشکالات بدون جواب بپرهيزيم.
64- جمع بندي درس را در انتها فراموش نکنيم.
65- از داشتن لحني يکنواخت و تن صداي ثابت بپرهيزيم.
66- در هنگام تدريس ، در يک مکان ثابت توقف نکنيم.
67- دقت کنيم تمرينها يا مسائل ( تکاليف) در حد توان دانش آموزان باشد.
68- در هنگام تدريس از وسائل و امکانات آموزشي موجود حداکثر بهره را ببريم.
69- در هنگام تدريس حتي الامکان از مثال استفاده کنيم.
70- خلاصه ي درس را در انتهاي تدريس بازگو و از دانش آموزان نيز بخواهيم.
71- ظاهري آراسته و منظم داشته باشيم و در نظر بگيريم که زيبايي ، سادگي است .
72- در کارهايمان نظم داشته باشيم تا الگوئي مناسب براي دانش آموزان باشيم.
73- نتايج ازمونها را بررسي کنيم تا نقاط ضعف و قوت را بيابيم.
74- در هنگام خشم، بر احساسات و عواطف خود غلبه کنيم.
75- در تمام کارهاي خود ، قاطعيت و برش داشته باشيم.
76- دانش آموزان را در بالا رفتن از نردبان علم و دانش ياري کنيم.
77- در هنگام تدريس سعي کنيم تمام توجه دانش آموزان را به خود جلب کنيم.
78- فرصت انتقاد از خود را به دانش آموزان بدهيم. 79- از اينکه نسبت به پاسخگوئي به برخي از سؤالات قادر نيستيم ، هراس به خود راه ندهيم و به راحتي اقرار کنيم که پاسخ آن را نمي دانيم.
80- تجارب تازه خود را در اختيار دانش آموزان قرار دهيم و به ياد داشته باشيم که معلم هنرمند کسي است که با ايجاد شرايط و موقعيتهاي مناسب آموزشي ، خود کمتر تدريس مي کند ، ولي دانش آموزان بيشتر ياد مي گيرند.