وایمکس چیست؟ (WiMax)
سیستم ارتباطی و دیجیتالی بی سیم می‌باشد. همچنین به عنوان پروتکل ۸۰۲٫۱۶ (توسط IEEE) شناخته شده‌است که جایگزینی برای شبکه‌های بی سیم نواحی شهری تعیین شده‌است. WiMAX میتواند دستیابی بی سیم پهن باند فراهم سازد (BWA) که تا ۳۰ مایل (۵۰ کیلومتر) برای ایستگاه‌های ثابت و ۳ تا ۱۰ مایل (۵ تا ۱۵ کیلومتر) برای ایستگاه‌های سیار را پوشش می‌دهد. برعکس، استانداردهای شبکه‌های بی سیم محلی برای سیستم Wi-Fi در پروتکل ۸۰۲٫۱۱ در اکثر حالت‌ها به تنها ۱۰۰ تا ۳۰۰ فوت (۳۰ تا ۱۰۰ متر) محدود شده‌است.
با WiMAX، سرعت داده‌ها در شبکه‌هایی مانند Wi-Fi به سادگی پشتیبانی میشود. اما موضوع تداخل امواج کاهش می‌یابد. WiMAX بر روی هر دوی فرکانس‌های مجاز و غیر مجاز قابل اجراست که بدین وسیله محیطی تحت کنترل فراهم ساخته و الگوی اقتصادی قابل رشدی را برای امواج قابل حمل بی سیم ایجاد می‌سازد.
WiMAX میتواند برای شبکه‌های بی سیم دقیقا به طور مشابه‌ای با پروتکل‌های رایج Wi-Fi مورد استفاده قرار گیرد. WiMAX نسل دوم پروتکلی است که استفاده موثرتری از پهنای باند و جلوگیری از تداخل امواج را امکان پذیر ساخته و امکان سرعت‌های دادهٔ بالاتری بر روی مسافتهای طولانی تر ممکن می‌سازد.
استاندارد ۸۰۲٫۱۶ که توسط موسسه IEEE به تصویب رسیده‌است، ویژگیهای تکنیکی از پروتکل‌های ارتباطی را تعیین می‌سازد. گروهی تحت عنوان WiMAX Forum وسیله‌ای برای تست تجهیزات تولید کنندگان برای سازگاری بیشتر پیشنهاد میکند، درست همان گونه که برای یک گروه صنعتی نیز چنین محیطی را فراهم می‌سازد که مختص گسترش‌های تجاری و توسعهٔ فناوری می‌باشد.
WiMAX میتواند یک نقطه مرکزی را برای مشتریان فراهم سازد. علاوه بر آنکه چنین امکاناتی برای فراهم کنندگان خدمات، تولید کنندگان، تحلیل گران و محققانی که به تکنولوژی WiMAX، خدمات و محصولات آن علاقه مندند نیز امکان پذیر است. به زودی، WiMAX اصطلاح به خوبی شناخته شده‌ای برای توصیف دستیابی اینترنت بی سیم در سرتاسر دنیا به حساب می‌آید.
[ویرایش] مزایا و برتری‌های وایمکس: ویژگی‌ها و خصوصیات فنی
نیاز به بستر سازی بنیادی شبکه‌ها در کشور امری ضروری به نظر می‌رسد که با ایجاد و برقراری این تکنولوژی جدید (وایمکس) امید است که بتوان ضعف‌ها و نقصان‌هایی که در شبکه‌های کشوری وجود دارد رفع گردد و امکانات و قابلیت‌ها ی جدیدی به آن افزوده شود. شبکه‌های بنا شده با تکنولوژی WiMAX، جزء شبکه‌های wireless شهری محسوب میشوند که به راحتی می‌توانند با وجود منطقهٔ بسیار وسیعی که دکل‌های WiMAX تحت پوشش خود قرار می‌دهند، کل شهر و یا شهرک‌های صنعتی و مناطق استراتژیک را پوشش دهند و قابلیت استفادهٔ اینترنت بسیار پر سرعت را از طریق این تکنولوژی برای سازمان‌ها، ارگان‌ها و شرکت‌های تجاری و همچنین منازل مسکونی امکان پذیر سازند. به کمک WiMAX، سرعت داده‌هایی مانند Wi-Fi، پشتیبانی میشوند و موضوع تداخل امواج نیز کاهش می‌یابد. یکی از ویژگیهای این تکنولوژی عدم نیاز به دید مستقیم بین مشترکان و دکل‌های BTS می‌باشد. از جمله خصوصیات WiMAX آن است که علاوه بر داده، صدا و تصویر را نیز به خوبی پشتیبانی میکند و سرویسی که ارائه میشود به صورت کاملاً نامحدود می‌باشد و هیچ گونه محدودیت حجمی و یا زمانی ندارد و این بدان معناست که کاربر میتواند بدون هیچ محدودیت زمانی، در تمام شبانه روز به هر مقدار و حجمی که پهنای باندش اجازه می‌دهد download و یا upload داشته باشد. یکپارچگی مودم، فرستنده و گیرندهٔ رادیویی در سایز بسیار کوچک و قابل حمل و امکان نصب بسیار آسان آن نیز جزو برتری‌هایی محسوب میشود که نسبت به سایر فن آوریهای مشابه خود داراست. امکان مدیریت مودم کاربر از راه دور توسط شرکت و کارشناسان فنی و قابلیت به روز رسانی نرم افزارهای مودم نیز در زمرهٔ این گونه موارد قرار می‌گیرند. عدم نیاز به دید مستقیم میان مودم سمت کاربر و آنتن مرکزی و شعاع فوق العاده زیاد تحت پوشش آن در حین سرعت بالای انتقال داده نیز از جمله ویژگیهای دیگر آن محسوب میشود. که توپولوژی‌های پیشرفته (شبکه‌های mesh) و تکنیک‌های آنتنی (beam-forming، STC و تنوع آنتن) می‌توانند برای پوشش برد بیشتری به کار روند که این تکنیک‌های پیشرفته همچنین می‌توانند برای افزایش کارایی طیفی، ظرفیت، استفاده مجدد، توان خروجی ماکزیمم و میانگین برای هر کانال RF (فرکانس رادیویی) مفید واقع گردند. خصوصیت interoperability در این تکنولوژی، بدین معناست که کاربر میتواند هر محصول مورد علاقهٔ خود را خریداری کند (با ویژگیهای مورد نظرش) و مطمئن باشد که این محصول با سایر محصولات مورد تایید مشابهش هماهنگی و سازگاری خواهد داشت که این امر رقابت بین شرکت‌ها، بهتر شدن کیفیت محصولات و کاهش قیمت‌ها را در پی خواهد داشت. [ویرایش] کاربردهای عملی وایمکس
مهم‌ترین خصوصیت و برتری WiMAX که باید عنوان گردد همان قابلیت سیار بودن آن است که موجب میشود که این تکنولوژی را وارد لپ تاپ‌ها، کامپیوترهای دستی و در نهایت گوشی‌های تلفن‌های همراه سازد و این امکان را به آنها می‌دهد که دیگر کاربران برای استفاده از اینترنت پر سرعت نیاز به استقرار در یک مکان خاص و یا محدودهٔ بسیار محدود نداشته باشند و بتوانند در هر حال و حتی در حال حرکت نیز با سرعت‌های بالا از این امکان بهره مند گردند. یکی از ویژگیهای جالب و قابل توجه در این مورد بار گذاری اطلاعات بر روی گوشی‌های تلفن همراه می‌باشد که میتواند برای جنبه‌های تبلیغاتی بسیار موثر واقع گردد و آن هم بدین صورت است که مثلاً فردی که در حال گذر از یک پل هوایی است به یک باره حجمی از اطلاعات بر روی گوشی وی فرستاده میشود که میتواند در قالب تصویر، صوت و یا انیمیشن باشد که برای جنبه‌های تبلیغاتی بکار گرفته شود و یا تعداد قابل توجهی افراد که روزانه از مترو استفاده می‌کنند که در هر ایستگاه نوع خاصی از تبلیغات میتواند برای این افراد فرستاده شود که این جنبه‌ها موج جدیدی از این فن آوری فوق العاده را در دنیای امروزی نمایان می‌سازند. یکی از دلایل همه گیر نشدن استفاده کاربردی از کارت‌های بانکی و حذف پول از سیستم پرداخت‌های خرد در برخی کشورها از جمله ایران، عدم وجود زیر ساخت‌های لازم جهت گسترش شبکه‌های انتقال داده برای برقراری ارتباط بین هزاران دستگاه POS و ATM موجود در کشور می‌باشد. لذا این تکنولوژی به عنوان فن آوری پیشرفته در عرصهٔ فن آوری اطلاعات میتواند موثرترین و کاراترین راه حل موجود باشد تا این خلل موجود را حل کند و سیستم خرید از فروشگاه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های تجاری را آسان سازد. توسعهٔ ظرفیت تجارت الکترونیکی نیز از دیگر جنبه‌هایی است که حائز اهمیت می‌باشد. راه اندازی تدارک الکترونیکی در کشورهایی نظیر ایران، به توسعهٔ ICT و افزایش قابلیت‌های دولت و پردازش تراکنش‌ها به شکل موثرتری منجر خواهد شد که فواید آن در بخش‌های دیگر نظیر پرداخت‌ها و مالیات‌ها، تخصیص منابع مالی و تامین اجتماعی آشکار میشود. که البته تحقیقات بیشتری برای یافتن بهترین شیوهٔ پیاده سازی این گونه سیستم‌ها در کشورهای در حال توسعه مورد نیاز است. قابلیت امنیت بالای داده‌هایی که در این شبکه وجود دارد موجب میشود تا داده‌ها به صورت رمز گذاری شده منتقل شوند و دسترسی به داده‌ها فقط با داشتن مجوز مربوطه (به صورت username و password) امکان پذیر باشد و کاربران و علی الخصوص کاربران سیار بتوانند در هر نقطه‌ای با داشتن چنین اجازه‌ای به این شبکه متصل شده و از امکانات ویژهٔ آن برخوردار گردند. علاوه بر این همانطوری که ذکر شد در برنامه‌های این تکنولوژی، استفاده از سرویس‌هایی همچون VoIP نیز گنجانده شده‌است که ممکن است این تکنولوژی را به عنوان یکی از رقبای سیستم موبایل کلاسیک تبدیل کند. ایجاد یک شهر یا شهرک الکترونیکی نیز از جمله اهداف این تکنولوژی برای رسیدن به آن می‌باشد که بدین وسیله بتوان موجبات آماده سازی چنین بستری را فراهم سازیم. و البته تسهیلات و امکانات بسیار زیاد دیگری نیز هستند که در اینجا مجال گفتن آنها نیست. انواع مودم‌ها
CPE یا مودم‌هایی که ایستگاه‌های کاری WiMAX می‌توانند از آنها استفاده کنند، شامل مودمهای Indoor که در درون منزل یا محل کار استفاده میشوند و مودمهای Outdoor که در بیرون از محیط منزل یا کار در یکی از مرتفع‌ترین محل‌های ساختمان، بر روی یک میله یا دکل نصب (پیچ و مهره میشود) و مورد استفاده قرار می‌گیرد. تفاوت این دو نوع مودم در قدرت فرستنده و گیرنده RF آنها است. مودمهای فضای باز برای محل‌هایی که فرکانس‌های مخابراتی ضعیف‌تر هستند، استفاده میشوند.[
WiMax در ایران
امروزه شاهد رشد سریع و لحظه به لحظه فن آوری های ارتباطات و اطلاعات هستیم. نیاز به ایجاد یک اتصال دائمی، استفاده از سرویسها و خدمات مخابراتی و ارتباطی و دسترسی داشتن به هرگونه اطلاعات و خدماتی در هر زمان و مکان موجب ظهور فن آوریهای جدید در عرصه مخابرات شده است. با ظهور اینترنت بخشی از این نیاز (دسترسی به اطلاعات و برقراری ارتباط در هر زمان و مکان دلخواه) مرتفع شده و منجر به بوجود آمدن نیازمندی جدید بعدی یعنی دسترسی در حین حرکت کاربران به خدمات و سرویسهای مخابراتی گردیده است. این نیازمندی موجب پیشرفت فن آوریهای بی سیم باند وسیع سیار و ابداع فن آوریهای نوین در عرصه این صنعت شده است. از بین فن آوریهای ابداع شده M-WiMAX میتواند یکی از بهترین گزینه‌ها باشد و نیاز کاربران به سرویسهای ارائه شده توسط شبکه‌های اینترنت ثابت و شبکه‌های مخابرات سیار را تواماً همراه با سرویسهای جدیدتر و کارآمدتری در یک شبکه یکپارچه مرتفع کرده است. تضمین موفقیت هر فن آوری منوط به پیاده سازی آن در سطح تجاری است. این موفقیت به شرطی کسب میشود که بتواند در عین حال که سرویسهای گوناگونی را ارائه می‌دهد ساده و کم هزینه نیز باشد. فن آوری M-WiMAX از بهترین فن آوریهای منطبق با این شرایط است. این فن آوری سرویسهای ارزش افزوده‌ای مانند پخش زنده تصویر و دریافت اطلاعات با سرعت بالا و صوت با کیفیت بالا و ... ارائه می‌دهد. با توجه به نکات مذکور و خصوصیات برجسته و ویژه‌ای این فن آوری، نیاز به انتقال این فن آوری در ایران نیز حس میشود هرچند بعلت نبود زیرساختها و پیش نیازهای مورد نیاز راه نسبتاً طولانی تا محقق شدن و نیل به این هدف در پیش داریم لیکن برای هموار کردن و روشن کردن این مسیر در این سخنرانی ابتدا سرویسهای ارزش افزوده این فن آوری معرفی شده و سپس به بررسی پیش نیازها و زیرساختهای لازم برای ایجاد بستر مناسب جهت انتقال این فن آوری به ایران پرداخته میشود. چرا M-WiMAX
فاکتورهای زیر بیانگر این نکته هستند که چرا M-WiMAX بهترین کاندیدا برای پیاده سازی سرویس های باند وسیع متحرک می‌باشد: تنوع دستگاه‌ها
Laptop, PDA,، تلفن های همراه، PC های متحرک، دستگاههای بازی، همگی از مشتریان M-WiMAX هستند و قابل اتصال به شبکه M-WiMAX می‌باشند. ساختار شبکه مبتنی بر IP، قابلیت اتصال این وسایل متنوع را به شبکه ایجاد میکند. که از پی آمد های آن می‌توان به موارد زیز اشاره کرد.
کاهش هزینه ارائه سرویس به صورت نقطه به نقطه
ارائه سرویس های متنوع در یک شبکه یکپارچه واحد
کاهش خطای ارائه سرویس به علت عدم نیاز به شبکه‌های گوناگون
تضمین ارائه سرویس در حین حرکت
فن آوری M-WiMAX با انجام جا به جایی های یکپارچه و بدون وقفه ما بین سلول ها در شبکه حتی در حالیکه کاربر سرعتیkm/hr 120 دارد موجب حفظ برقراری ارتباط دائمی کاربر در حین حرکت شده و کیفیت سرویس و عدم قطع سرویس را تضمین کرده و زمینه لازم برای ارائه سرویس های real time مانند VoIP را فراهم کرده است. هزینه بهینه
از نقطه نظر سرمایه گذاری، توان عملیاتی(throughput) بالا و استفاده بهینه از طیف فرکانسی به اپراتور این امکان را می‌دهد که ترافیک بیشتری را منتقل کرده و تعداد ایستگاه پایه (BS) کمتری برای حجم داده مشخص مورد نیاز باشد. تعداد BS های کمتر، هزینه CAPEX سرمایه گذاری شبکه را کاهش می‌دهد و هزینه نگهداری تجهیزات شبکه نیز پایین می‌آید که باعث پایین آمدن هزینه‌های OPEX نیز می‌گردد. این مزیت موجب میشود که این فن آوری در حد تجاری قابل پیاده سازی باشد، همچنین به جهت ارزان تر بودن حق لیسانس برای فضای فرکانسی در مقایسه با سایر فن آوری ها مانند UMTS نسل 3 هزینه CAPEX پایین می‌آید که به طبع آن نرخ تعرفه سرویس ها هم پایین تر می‌آید. ورود سریعتر به بازار مصرف
استانداردهای لازمه برای M-WiMAX دز دسامبر 2005 به انجام رسیده است (استاندارد IEEE به شماره 802.16e-2005 تصویب شده در دسامبر 2005 و استاندارد HiperMAN سازمان ETSI)و این در حالی است که استانداردهای لازمه سایر فن آوری ها مانند 3GLTEو EV-DO (Rev C) هنوز به مرحله تصویب نرسیده است،لذا M-WiMAX سال از این فن آوری ها جلوتر بوده و سریع تر وارد بازار مصرف میشود. دسترسی جهانی
در سه باند فرکانسی (GHZ 3.6،3.4،2.64،2.496،2.4،2.3) که به طور مشابهی در اکثر کشورها اختصاص یافته اند کار میکند. تمامی کاربران می‌توانند از یک دستگاه جهانی استفاده کنند. فروم WiMAX در حال بررسی تجهیزات سازنده‌های مختلف برای تطابق با یکدیگر و صدور استاندارد می‌باشد. بدین صورت می‌توان به تمامی شبکه‌های M-WiMAX با یک دستگاه وصل شد. M-WiMAX به طور کامل سرویس Roaming را در سطح جهانی تامین خواهد کرد.
در سه باند فرکانسی (GHZ 3.6،3.4،2.64،2.496،2.4،2.3) که به طور مشابهی در اکثر کشورها اختصاص یافته اند کار میکند. تمامی کاربران می‌توانند از یک دستگاه جهانی استفاده کنند. فروم WiMAX در حال بررسی تجهیزات سازنده‌های مختلف برای تطابق با یکدیگر و صدور استاندارد می‌باشد. بدین صورت می‌توان به تمامی شبکه‌های M-WiMAX با یک دستگاه وصل شد. M-WiMAX به طور کامل سرویس Roaming را در سطح جهانی تامین خواهد کرد.
امنیت شبکه و سرویس (Security)
M-WiMAX با داشتن روش های غیر قابل نفوذ رمزنگاری و کشف هویت و همچنین متدهای کنترلی و حفاظت ویژه، دارای یکی از بهترین کلاس های امنیتی است. سیستم باز
به علت وجود واسطه‌های منابع باز، این فن آوری در انحصار سازنده خاصی نمی‌باشد ، اپراتور میسر به تهیه تجهیزات بخش های مختلف شبکه اش از سازندگان متفاوت است، این این خود سبب بالا رفتن رقابت بین سازندگان مختلف جهت کاهش هزینه تجهیزات شبکه می‌گردد.به علاوه این ویژگی الگوریتم های بسیار زیادی پیش روی سازندگان قرار می‌دهد که موجب آسان شدن بهینه سازی و ارتباط میان بخش های متفاوت شبکه (مانند Service Provider, Radio Access Net, Core) میشود
سیستم باز
به علت وجود واسطه‌های منابع باز، این فن آوری در انحصار سازنده خاصی نمی‌باشد ، اپراتور میسر به تهیه تجهیزات بخش های مختلف شبکه اش از سازندگان متفاوت است، این این خود سبب بالا رفتن رقابت بین سازندگان مختلف جهت کاهش هزینه تجهیزات شبکه می‌گردد.به علاوه این ویژگی الگوریتم های بسیار زیادی پیش روی سازندگان قرار می‌دهد که موجب آسان شدن بهینه سازی و ارتباط میان بخش های متفاوت شبکه (مانند Service Provider, Radio Access Net, Core) میشود. ویژگیهای برجسته فنی M-WiMAX
سرعت بالای انتقال داده در حین حرکت
با وجود آنتن های پیشرفته MIMO و استفاده از روشهای کدینگ و مدولاسیون مبتنی برفن آوری OFDM ،M-WiMAX قادر به انتقال داده تا ماگزیمم نرخ Mbps 20 در دانلینک DL در هر سکتور و 8Mbps در آپلینک UL در هر سکتور برای یک کانال 10MHz می‌باشد که 10 برابر نرخ انتقال داده شبکه‌ها UMTS-HSDPA نسل 3 موجود با بیشترین نرخ انتقال داده (2 Mbps) می‌باشد و پایین آمدن تاخیر در سیستم شده و تمامی کاربری های یک اتصال توسط سیم شامل کاربری های بی‌درنگ (Real-Time) و کاربری های نیازمند باند وسیع را ارئه می‌دهد. تضمین کیفیت سرویس (QoS)
ساختار لایه MAC استاندارد EEE802.16 به گونه‌ای است که ویژگی QoS را برای یک اتصال نقطه به نقطه در شبکه تضمین میکند. این ویژگی پهنای باند مورد نیاز سرویس را در تمامی طول مسیر تضمین کرده و حداقل تاخیر مورد قبول هر سرویس را حفظ میکند. همچنین زیر کانالهای موجود مکانیسمی انعطاف پذیر جهت تخصیص بهینه منابع فضا، فرکانس و زمان در قسمت air interface موجب شده است. مقیاس پذیری بر اساس نوع سرویس (Scalability)
تکنولوؤی M-WiMAX به گونه‌ای طراحی شده است که در محدوده کانالهای20MHz تا 1.25 قادر به کار کردن است. از نتایج این امر راحتی پیاده سازی شبکه با ایجاد تغییرات جزئی در قسمت Air Interfaceمی باشد و بسته به مدل مصرف بر اساس نوع سرویس و طیف فرکانسی آزاد، M-WiMAX قابل پیاده سازی در فرکانس های متفاوتی می‌باشد. این خصوصیت همچنین باعث میشود که محدوده کشورها بر اساس نیازمندیهای منطقه‌ای مختلفشان برای مثال نیاز به دسترسی به اینترنت در شهر و با دسترسی پرظرفیت باند وسیع متحرک در متروها و حومه شهر قادر ، به استفاده موثر و چند منظوره‌ای از این فن آوری باشند. ظرفیت ترافیکی بالاتر M-WiMAX
به علت به کارگیری تکنیک کدینگ OFDMA و وجود زیر کانال ها، نسبت به سایر تکنولوژی ها در کانلالهایی با پهنای باند مشابه M-WiMAX از ظرفیت ترافیکی بیشتری برخوردار است. شبکه تماما مبتنی بر IP M-WiMAX
M-WiMax بر پایه فن آوری تماماً IP می‌باشد و از IP در ارتباطات ما بین کلیه اجزای شبکه از ابتدا تا انتها استفاده شده است. در حالیکه بسیاری از پروتکل های میانی 3Gتماماً IP نمی‌باشند.
مهم‌ترین ویژگی وایمکس نسبت به ADSL، بی‌سیم‌بودن و سیاربودن آن در فواصل طولانی مانند یک شهر بزرگ است، با ADSL تحرک کاربر تقریبا صفر است و یا به محیطی بسته، محدود میشود درحالی‌که از سرویس وایمکس می‌توان حتی در داخل یک خودرو استفاده کرد. وایمکس سیستم ارتباطی بی‌سیم است و نیازی به زیرساختهای سیمی، کابل کشی و خط تلفن ندارد، اما ADSL نیازمند کابل‌کشی و خط تلفن است.[۱]
وایمکس (WiMax) که پدیده‌ای نوین در دنیای ارتباطات، شبکه و اینترنت به شمار می‌رود در اصل سیستم ارتباطی و دیجیتالی بی‌سیم است که به‌عنوان پروتکل 802.16 شناخته شده است و جایگزینی مناسب برای شبکه‌های بی‌سیم نواحی شهری محسوب میشود و امکان دستیابی به بی‌سیم باند پهن را فراهم می‌سازد. وایمکس در سال 2001 میلادی، با هدف انتقال داده به صورت بی‌سیم معرفی شده و فن‌آوری آن شباهت‌های زیادی به وای فای دارد اما هم سرعت انتقال و هم گستره‌ی آن از وای فای بیشتر است.
با این فن‌آوری سرعت داده‌ها در شبکه‌هایی مانند وای‌فای به سادگی پشتیبانی میشود و در مقابل تداخل امواج کاهش می‌یابد و می‌توان این سیستم را برای شبکه‌های بی‌سیم دقیقا به طور مشابه با پروتکل‌های رایج وای فای مورد استفاده قرار داد.
از نظر فنی، وایمکس در دو نوع سرویس با دید مستقیم و بدون دید مستقیم قابل ارایه است؛ که در سرویس با دید مستقیم تنها امکان تبادل اطلاعات را برای ایستگاه‌هایی فراهم می‌آورد که اولا ثابت باشد و ثانیا در دید مستقیم با ایستگاه و آنتن وایمکس قرار داشته باشد، محدوده تحت پوشش این سرویس تا شعاع 50 کیلومتر است که مسافتی حدود 9 هزار و 300 کیلومتر مربع را شامل میشود.
سرویس بدون دید مستقیم برای مصارف درون شهری طراحی شده است و محدوده‌ای در حدود 6 تا 9 کیلومتر را تحت پوشش قرار می‌دهد.
وایمکس همچنین پهنای باند میانگین70 Mbps و در بهترین حالت Mbps 286 را پشتیبانی میکند. مشترکی که از سرویس پهن باند وایمکس استفاده میکند، ماژولی را که قابلیت استفاده توسط دستگاهی مانند لپ‌تاپ یا دستگاهی که فرستنده - گیرنده دارد، دریافت میکند. مشترک میتواند با سرعتی بین صفر تا 60 کیلومتر در ساعت بدون کاهش کارآیی حرکت داشته باشد.
به گزارش ایسنا در حال حاضر ارتباط با اینترنت از سه طریق انجام میشود؛ نخستین روش از طریق خط تلفن است که به صورت دایل‌آپ و با شماره‌گیری انجام و به اشغال شدن خط تلفن منجر میشود.
اما روش دوم استفاده از خطوط تلفن به صورتی است که دیگر نیازی به شماره گیری نیست و تلفن اشغال نمی‌شود که همان روش اینترنت پرسرعت است و روش سوم استفاده از اینترنت از طریق امواج رادیویی است که از سرویس دهنده به محل دریافت کننده منتقل میشود.
وقتی که این نوع اینترنت برقرار میشود با ایجاد هات اسپات، اینترنت به شکل بی‌سیم به محل‌هایی مثل فروشگاه‌های بزرگ و مراکز خرید وصل میشود تا افراد بتوانند به شکل بی‌سیم با استفاده از رایانه‌های لپ‌تاپ با اینترنت ارتباط برقرار کنند.
کیفیت اینترنت بی‌سیم به میزان زیادی به شرایط جوی بستگی دارد و از طرفی وضعیت ساختمان‌ها نیز در این زمینه دارای نقش بسیار مهمی است؛ در بعضی از روشهای قدیمی ممکن است امواج از ساختمان‌ها عبور نکند اما در روشهای جدید این امواج میتواند ساختمان‌های بلند را دور بزند.
شبکه‌های بنا شده با فن‌آوری وایمکس جزو شبکه‌های بی‌سیم شهری محسوب میشود که به راحتی میتواند با وجود منطقه بسیار وسیعی که دکل‌های وایمکس تحت پوشش قرار می‌دهد، کل شهر یا شهرک‌های صنعتی و مناطق استراتژیک را پوشش دهد و امکان استفاده از اینترنت بسیار پرسرعت را از طریق این فن‌آوری برای سازمان‌ها و شرکت‌های تجاری و همچنین منازل مسکونی امکان‌پذیر سازد.
از جمله ویژگیهای وایمکس این است که علاوه بر داده، صدا و تصویر را نیز به خوبی پشتیبانی میکند و سرویسی که ارایه میشود به صورت کاملا نامحدود است، از این رو هیچگونه محدودیت حجمی و یا زمانی ندارد و این بدان معناست که کاربر میتواند بدون هیچ محدودیت زمانی، در تمام شبانه‌روز به هر مقدار و حجمی که پهنای باندش اجازه دهد دانلود یا آپلود کند.
یکپارچگی مودم، فرستنده و گیرنده رادیویی در اندازه بسیار کوچک و قابل حمل و امکان نصب بسیار آسان نیز جزو برتری هایی محسوب میشود که این فن‌آوری نسبت به دیگر فن‌آوری‌های مشابه خود داراست.
مهم‌ترین ویژگی و مزیت وایمکس قابلیت سیار بودن آن است که موجب میشود این فن‌آوری را وارد لپ‌تاپ‌ها، رایانه‌های دستی و در نهایت گوشی‌های تلفن‌های همراه کند.
یکی از ویژگیهای جالب و قابل توجه در این مورد بارگذاری اطلاعات روی گوشی‌های تلفن همراه است که میتواند برای تبلیغات مورد استفاده قرار گیرد به عنوان مثال فردی که در حال گذر از یک پل هوایی است، یک باره حجمی از اطلاعات روی گوشی‌اش فرستاده میشود که میتواند در قالب تصویر، صوت یا انیمیشن باشد.
یک نکته مهم دیگر این است که یکی از دلایل همه‌گیر نشدن استفاده کاربردی از کارت‌های بانکی و حذف پول از سیستم پرداخت‌های خرد در برخی کشورها از جمله ایران، نبود زیرساختهای لازم برای گسترش شبکه‌های انتقال داده به منظور برقراری ارتباط بین هزاران دستگاه POS و ATM موجود در کشور است.
بنابراین این فن‌آوری به عنوان فن‌آوری پیشرفته در عرصه فن‌آوری اطلاعات میتواند موثرترین و کارآمدترین راه حل موجود باشد تا سیستم خرید از فروشگاه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های تجاری را آسان کند.
اما محمد سلیمانی - وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات کشورمان - در رابطه با این فن‌آوری گفته است: پیش‌تر خدمات دسترسی پرسرعت دیتا به صورت موردی و محلی ارایه می‌شد که تصمیم گرفته شد یک ساختار اپراتوری برای آن تعریف شود.
به گفته‌ی او براساس این پروانه، در هر استان به سه اپراتور مجوز فعالیت داده خواهد شد و از سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی در این حوزه استقبال میشود؛ براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته اپراتورهای برنده طی مدت 9 ماه مراکز استان‌ها را تحت پوشش ارایه این نوع خدمات قرار خواهند داد.
سلیمانی با بیان این که وایمکس میتواند نیاز مردم و دستگاههای اجرایی را به خدمات باند وسیع مرتفع کند، گفته بود: از آنجا که دولت از سرمایه‌گذاران این حوزه حمایت میکند، امیدواریم در سال جاری بتوانیم به صورت گسترده این فن‌آوری را مورد بهره‌برداری قرار دهیم. در تلاشیم با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و براساس طرح تجاری که توسط اپراتورهای برنده اعلام خواهد شد، ظرف مدت دو سال، ضریب نفوذ ارایه این خدمات در استان‌ها، حداقل به شش درصد برسد.
به گزارش ایسنا نحوه‌ی واگذاری پروانه وایمکس از طریق مزایده و احراز شرایط مالی و فنی است و شرکت‌های حقوقی (غیر دولتی) می‌توانند در این مزایده شرکت کنند، فعالیت وایمکس استانی است و برای هر استان حداکثر تا سقف سه پروانه وایمکس صادر خواهد شد.
مبلغ پایه در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات برای هر استان با توجه به وضعیت اقتصادی و اجتماعی آن استان به تصویب رسیده که پرداخت حق‌الامتیاز صدور پروانه بر اساس مزایده بوده که در مرحله اول40 درصد در زمان صدور و مابقی نیز هر سال 10 درصد به صورت اقساط در شش سال پرداخت خواهد شد.
کسی که پروانه وایمکس را اتخاذ کند دیگر به اخذ پروانه ISP و ISDP نیاز نخواهد داشت. مدت زمان اعتبار پروانه‌های وایمکس شش سال است که پنج سال نیز قابل تمدید خواهد بود.
اما یکی از مشکلات سازمان در صدور مجوز برای پروانه‌ها، تعدد پروانه‌های صادر شده می باشد، مثل شرکت‌های PAP که صرفا مجوز ایجاد دسترسی دارند و اینترنت شامل حال آنها نمی‌شود، در صورتی که در این حالت هر اپراتوری که مجوز وایمکس را دریافت کند، تمام مجوز های قبلی را نیز شامل می شود.
لازم به ذکر است شرکت مخابرات ایران و همچنین شرکت‌های مخابراتی استانی تا زمانی که دولتی هستند نمی‌توانند در مزایده شرکت کنند، تنها شرکت‌های غیردولتی ثبت شده می‌توانند در مزایده شرکت کنند، اگر شرکت مخابرات تا تاریخ مورد نظر خصوصی شود، امکان حضور در مزایده را نیز پیدا میکند.
به گفته‌ی معاون سازمان تنظیم مقررات برندگان مزایده ظرف 9 ماه مراکز استان را به اجبار باید پوشش دهند و مابقی به نظر شرکت‌ها و پیشنهادات ارایه شده بستگی دارد و در رابطه با محدودیت‌های موجود در مزایده نیز هیچ محدودیتی وجود ندارد، از یک تا 30 استان آزاد است، تنها سهم سهامدار مشترک باید زیر 20 درصد باشد، یعنی هیات مدیره مشترک، مدیر عامل مشترک نباشد تا حقوق دیگران ضایع نشود و در مزایده هر کس یک شانس داشته باشد.
در رابطه با حضور شریک تجاری خارجی نیز حداکثر سهم برای شرکت‌های خارجی 49 درصد است و برای شریک داخلی نیز 51 درصد در نظر گرفته شده است. در رابطه با صدور مجوز Wimax خارج از مزایده نیز کمیسیون مصوب کرده است که به هیچ عنوان این مجوز خارج از مزایده واگذار نشود.
اسناد متقاضیان شرکت در مزایده در قالب پاکت‌های الف، ب و ج به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات داده میشود؛ این پاکت‌ها در کمیته فنی و بازرگانی سازمان بازگشایی میشود و مورد بررسی قرار می‌گیرد. بعد از انجام بررسی‌های لازم در کمیته، بررسی قیمت‌های پیشنهادی در کمیسیون سازمان تنظیم مقررات، پاکت‌ها به تفکیک استان‌ها باز میشود.
متقاضیان می‌توانند بر اساس قیمت‌های پایه به تصویب رسیده در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات ضمن ارایه اسناد و مدارک مبتنی بر توانایی فنی و اجرایی، قیمت پیشنهادی خود را برای حق‌الامتیاز صدور پروانه، ارایه و در صورت برنده شدن پروانه فعالیت مذکور را دریافت کند.
بنا بر اعلام فروش اسناد مزایده‌ی وایمکس از هشتم تیرماه سال جاری آغاز شده و بعد از تحویل پاکت‌ها، بازگشایی، ارزیابی آنها، اعلام قیمت‌ها و دیگر مراحل مورد نیاز در نهایت پروانه برای برندگان صادر میشود./ خبرگزاری ایسنا
وايمكس چيست ؟
فناوری اطلاعات، علیرغم این واقعیت که عضوی جدید در خانواده فناوری هاست، اما در طول سالهای اخیر تحولات زیادی را در خود شاهد بوده است. همه به یاد داریم که تا چندی پیش، اتصال به اینترنت و استفاده از آن تنها از طریق خطوط تلفن و مودمهای Dial-Up امکان پذیر بود، اما با ورود اینترنت پهن باند و پر سرعت، دنیای تبادل اطلاعات متحول شد. نیاز به تبادل سریع اطلاعات موجب شده است تا فناوریهای مرتبط با آن، در طول دهه های اخیر پیشرفت چشمگیری داشته باشد. اینترنت های XDSL و نیز فناوری وای-فای (WI-FI) و اینترنت بی سیم سهم عمده ای در ایجاد تغییرات عظیم در این بعد از دنیای اطلاعات ایجاد کرده و اکنون نیز با ورود وایمکس، جهان در آستانه تجربه ای نو در دنیای اینترنت قرار دارد.
وایمکس، سیستم دیجیتال ارتباط بی سیم بوده و جایگزینی مناسب برای شبکه‌های ADSL وحتی شبکه های بی سیم کوتاه برد در نواحی شهری محسوب می شود. از بزرگترین نقاط قوت این تکنولوژی نسبت به دیگر تکنولوژی های بی سیم، برد بالای امواج آن و امکان دسترسی به آن در مسافتهای بسیار طولانی است.
در زمانی نه چندان دور، اکثر خریداران رایانه خوشحال بودند که دستگاه جدیدشان یک مودم داخلی دارد که در آن نصب شده و از طریق آن می توانند به اینترنت متصل شده و فایلی با حجم حدود یک مگابایت را در زمانی نزدیک به ۵ دقیقه (بسته به سرعت ارتباط و اتصال) دانلود کنند. با ورود اینترنتهای پهن باند، همین کاربران می‌توانستند با سرعتهایی به مراتب بالاتر به اینترنت متصل شده و همان فایل را در مدت یک ثانیه دانلود کنند. وایمکس قادر است سرعتها یی حتی فراتر از این مقیاسها را پوشش داده و خدمات تکمیلی پیشرفته تری را در حوزه هایی گسترده‌تر ارایه دهد.
تا پایان سال ۲۰۰۸، بیش از ۲۰۰ اپراتور در سطح جهان خدمات وایمکس را عرضه کرده اند و پیش‌بینی میشود تا سال ۲۰۱۲، این رقم به ۵۳۸ اپراتور در سطح جهان برسد. در این بین، منطقه خاور میانه سهمی ۴ درصدی از کل پیاده سازی ها و توسعه های جهانی وایمکس داشته است. پیش بینی ها همچنین نشان می دهد که تا سال ۲۰۱۲ تعداد کشورهایی که تحت پوشش این شبکه ها خواهند بود به ۲۰۱ کشور از مجموع ۲۳۴ کشور برسد که این خود حکایت از گسترش وسیع این فناوری در دنیا و اقبال عموم نسبت به آن دارد. بررسی های صورت گرفته بر روی عوامل مؤثر بر رشد تعداد مشترکان در مناطق مختلف دنیا نشان می دهد که کاربران جهانی وایمکس از ۳۰۰ هزار مشترک در سال ۲۰۰۶ به ۱۳۱ میلیون نفر در سال ۲۰۱۱ خواهد رسید و میزان سرمایه گذاری انجام‌شده برای این فناوری در این سال به ۲۶ میلیادر دلار می رسد که رقم قابل توجهی به حساب می‌آید. تولیدکنندگان تجهیزات وایمکس نیز از رشد بالایی برخوردار بوده و تنوع محصول و قابلیت ارائه سرویسهای متنوع در رأس برنامه های آنان قرار گرفته است.
اتحادیه وایمکس (WiMAX Forum) که به عنوان مرجع مجوزدهی و تست دستگاه ها و تجهیزات وایمکس شناخته می شود، اعلام کرده تا اواخر سال ۲۰۰۸، ۶۲ شرکت در حال توسعه تراشه‌های وایمکس و دستگاه های کاربران نهایی بوده و ۳۷ شرکت نیز در حال ساخت تجهیزات زیرساختی بوده اند و محصولات این شرکت ها تاکنون در توسعه شبکه های وایمکس توسط ۴۰۷ اپراتور در ۱۳۳ کشور جهان بکار رفته است. پیش‌بینی می شود که وایمکس در آینده بسیار نزدیک، اینترنت را در کنار شبکه مخابراتی قرار خواهد داد و چنان انقلابی را در این زمینه به وجود خواهد آورد که روشن کردن اکثر کامپیوترهای قابل حمل، خانگی و یا خاص، مساوی با اتصال آنها به اینترنت باشد.
وایمکس، نسل دوم پروتکل های ارتباط بی سیم است که استفاده موثرتر از پهنای باند را امکان پذیر ساخته و در ضمن از تداخل امواج جلوگیری می کند و از این طریق، امکان افزایش سرعت انتقال داده ها را درمسافت‌های طولانی تر ممکن می‌سازد.
پروتکل‌های ارتباطی وایمکس تحت استاندارد ۸۰۲.۱۶، که توسط موسسه IEEE تعیین شده و به تصویب رسیده‌است عمل می کنند. این استاندارد دارای زیر مجموعه های گوناگونی است که ۲ زیر مجموعه آن تا کنون به صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفته است:
۸۰۲.۱۶d، که استاندارد ویژه وایمکس ثابت بوده و هیچگونه پشتیبانی از تجهیزات موبایل ارائه نمی کند، همچنین استاندارد ۸۰۲.۱۶e، که علاوه بر سایر ویژگیهای وایمکس ثابت، از تجهیزات موبایل نیز پشتیبانی کرده و از این رو به نام "موبایل وایمکس (Mobile WiMAX)" نیز شناخته می شود.
گروهی تحت عنوان WiMAX Forum، متشکل از اپراتورها و تولیدکنندگان تجهیزات وایمکس، ایجاد استاندارد واحد برای آزمایش تجهیزات تولید کنندگان محصولات وایمکس را پیشنهاد داده و هدف آن تلاش برای ایجاد حداکثر سازگاری بین تجهیزات مختلف تولید شده توسط تولیدکنندگان مختلف از یک سو و اپراتورها از سوی دیگر می باشد، درست همان گونه که برای یک گروه محصولات صنعتی، استانداردهایی مشابه برای تولید محصولات تعیین می شود.
فناوری نوظهور وایمکس به دلیل داشتن مزیت های تخصصی ویژه از اقبال روز افزونی برخوردار گشته است. از جمله این مزایا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم وجود محدودیت مکانی: یکی از مزایای وایمکس نسبت به فناوریهای قدیمی‌تر از خود (نظیر وای-فای) این است که وایمکس میتواند ورودی‌ای باشد که به کاربران اجازه می‌دهد بدون محدودیت در سراسر منطقه تحت پوشش اپراتور از سرویس خود استفاده کنند. با این ویژگی، اینترنت قابل جابجایی و حمل و نقل خواهد شد که این امر سرعت روآوردن صاحبان کسب و کار به استفاده از مزیت‌هایی که اینترنت برای آنها فراهم میکند را، بیشتر از پیش خواهد نمود.
- امنیت بالا: امنیت بالای انتقال داده‌ها که در این شبکه وجود دارد، موجب میشود تا داده‌ها به صورت رمز گذاری شده منتقل شوند و دسترسی به داده‌ها صرفا با داشتن مجوز مربوطه امکان پذیر باشد و مشترکین یک شبکه، علی الخصوص مشترکین سیار، بتوانند در هر نقطه‌ای با داشتن اجازه اتصال، به شبکه متصل شده و از امکانات ویژهٔ آن برخوردار گردند.
- خدمات ارزش افزوده: علاوه بر این، در این تکنولوژی، استفاده از خدمات ارزش افزوده ای همچون VoIP (تلفن اینترنتی)، VPN (شبکه اختصاصی مجازی)، Content Providing (موسیقی، فیلم، تصویرو ...) و بسیاری دیگر نیز گنجانده شده‌است که این تکنولوژی را به یکی از رقبای جدی سیستم های تلفن ثابت، موبایل و دیگر فناوریهای ارتباطی تبدیل کرده است.
کمک به ایجاد و گسترش شهرها یا شهرک های الکترونیکی نیز از جمله اهداف این تکنولوژی می‌باشد که امید است بدین وسیله بتوان موجبات آماده سازی چنین بستری را فراهم ساخت.
کشور ما نیز با داشتن جمعیتی جوان و صنعتی روبه رشد، از جمله کشورهای در حال توسعه به شمار می رود که به دلیل نقش مهم ارتباطات در توسعه ، برنامه‌ریزی منسجم جهت حرکت به سمت توسعه همه‌جانبه ارتباطات پهن باند در کشور را به امری ضروری بدل می‌سازد.
در تابستان ۸۶، سازمان تنظیم مقررات اعلام کرد که در حال مطالعات اولیه جهت صدور مجوز وایمکس در کشور است. پس از اتمام مطالعات اولیه، تهیه متن پروانه، اسناد مزایده و تصویب این امر در کمیسیون تنظیم مقررات، انجام روال قانونی برای برگزاری مزایده و واگذاری مجوز، در دستور کار قرار گرفت و سرانجام در هشتم تیرماه ۸۷، با انتشار متن پروانه رسماً فراخوان خرید اسناد مزایده از سوی سازمان تنظیم مقررات انجام شد؛ هم‌اکنون، پس از انجام مراحل برگزاری مزایده، اپراتورهای ارائه دهندة این سرویس در تمامی استانهای کشور مشخص شده و پروانه فعالیت آنها صادر شده است.
این پروانه‌ها، به دارندگان آن ها این امکان را می دهد تا خدمات وایمکس را همراه با خدمات VoIP (تلفن اینترنتی) به کاربران خانگی و تجاری ارائه دهند.
در راستای گسترش سهم بازار و توسعه سبد محصولات و خدمات، شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل، به عنوان یکی از اپراتورهای تلفن همراه در ایران، برنده مناقصه ارائه این خدمات شده و در تاریخ ۱۰ اسفند ۱۳۸۷ موفق به دریافت پروانه فعالیت شد. بر اساس پروانه فعالیت دریافتی، ایرانسل در فاز نخست، این خدمات را در ۷ کلانشهر تهران، اصفهان، شیراز، تبریز، مشهد، اهواز و کرج ارائه خواهد داد.
نیاز به بستر سازی بنیادی شبکه‌ها در کشور امری ضروری به نظر می‌رسد که با ایجاد و برقراری این تکنولوژی جدید (وایمکس) امید است که بتوان ضعف‌ها و نقصان‌هایی که در شبکه‌های کشوری وجود دارد رفع گردد و امکانات و قابلیت‌ها ی جدیدی به آن افزوده شود. شبکه‌های بنا شده با تکنولوژی WiMAX، جزء شبکه‌های wireless شهری محسوب میشوند که به راحتی می‌توانند با وجود منطقهٔ بسیار وسیعی که دکل‌های WiMAX تحت پوشش خود قرار می‌دهند، کل شهر و یا شهرک‌های صنعتی و مناطق استراتژیک را پوشش دهند و قابلیت استفادهٔ اینترنت بسیار پر سرعت را از طریق این تکنولوژی برای سازمان‌ها، ارگان‌ها و شرکت‌های تجاری و همچنین منازل مسکونی امکان پذیر سازند. به کمک WiMAX، سرعت داده‌هایی مانند Wi-Fi، پشتیبانی میشوند و موضوع تداخل امواج نیز کاهش می‌یابد. یکی از ویژگیهای این تکنولوژی عدم نیاز به دید مستقیم بین مشترکان و دکل‌های BTS می‌باشد. از جمله خصوصیات WiMAX آن است که علاوه بر داده، صدا و تصویر را نیز به خوبی پشتیبانی میکند و سرویسی که ارائه میشود به صورت کاملاً نامحدود می‌باشد و هیچ گونه محدودیت حجمی و یا زمانی ندارد و این بدان معناست که کاربر میتواند بدون هیچ محدودیت زمانی، در تمام شبانه روز به هر مقدار و حجمی که پهنای باندش اجازه می‌دهد download و یا upload داشته باشد. یکپارچگی مودم، فرستنده و گیرندهٔ رادیویی در سایز بسیار کوچک و قابل حمل و امکان نصب بسیار آسان آن نیز جزو برتری‌هایی محسوب میشود که نسبت به سایر فن آوریهای مشابه خود داراست. امکان مدیریت مودم کاربر از راه دور توسط شرکت و کارشناسان فنی و قابلیت به روز رسانی نرم افزارهای مودم نیز در زمرهٔ این گونه موارد قرار می‌گیرند. عدم نیاز به دید مستقیم میان مودم سمت کاربر و آنتن مرکزی و شعاع فوق العاده زیاد تحت پوشش آن در حین سرعت بالای انتقال داده نیز از جمله ویژگیهای دیگر آن محسوب میشود. که توپولوژی‌های پیشرفته (شبکه‌های mesh) و تکنیک‌های آنتنی (beam-forming، STC و تنوع آنتن) می‌توانند برای پوشش برد بیشتری به کار روند که این تکنیک‌های پیشرفته همچنین می‌توانند برای افزایش کارایی طیفی، ظرفیت، استفاده مجدد، توان خروجی ماکزیمم و میانگین برای هر کانال RF (فرکانس رادیویی) مفید واقع گردند. خصوصیت interoperability در این تکنولوژی، بدین معناست که کاربر میتواند هر محصول مورد علاقهٔ خود را خریداری کند (با ویژگیهای مورد نظرش) و مطمئن باشد که این محصول با سایر محصولات مورد تایید مشابهش هماهنگی و سازگاری خواهد داشت که این امر رقابت بین شرکت‌ها، بهتر شدن کیفیت محصولات و کاهش قیمت‌ها را در پی خواهد داشت. [ویرایش] کاربردهای عملی وایمکس
مهم‌ترین خصوصیت و برتری WiMAX که باید عنوان گردد همان قابلیت سیار بودن آن است که موجب میشود که این تکنولوژی را وارد لپ تاپ‌ها، کامپیوترهای دستی و در نهایت گوشی‌های تلفن‌های همراه سازد و این امکان را به آنها می‌دهد که دیگر کاربران برای استفاده از اینترنت پر سرعت نیاز به استقرار در یک مکان خاص و یا محدودهٔ بسیار محدود نداشته باشند و بتوانند در هر حال و حتی در حال حرکت نیز با سرعت‌های بالا از این امکان بهره مند گردند. یکی از ویژگیهای جالب و قابل توجه در این مورد بار گذاری اطلاعات بر روی گوشی‌های تلفن همراه می‌باشد که میتواند برای جنبه‌های تبلیغاتی بسیار موثر واقع گردد و آن هم بدین صورت است که مثلاً فردی که در حال گذر از یک پل هوایی است به یک باره حجمی از اطلاعات بر روی گوشی وی فرستاده میشود که میتواند در قالب تصویر، صوت و یا انیمیشن باشد که برای جنبه‌های تبلیغاتی بکار گرفته شود و یا تعداد قابل توجهی افراد که روزانه از مترو استفاده می‌کنند که در هر ایستگاه نوع خاصی از تبلیغات میتواند برای این افراد فرستاده شود که این جنبه‌ها موج جدیدی از این فن آوری فوق العاده را در دنیای امروزی نمایان می‌سازند. یکی از دلایل همه گیر نشدن استفاده کاربردی از کارت‌های بانکی و حذف پول از سیستم پرداخت‌های خرد در برخی کشورها از جمله ایران، عدم وجود زیر ساخت‌های لازم جهت گسترش شبکه‌های انتقال داده برای برقراری ارتباط بین هزاران دستگاه POS و ATM موجود در کشور می‌باشد. لذا این تکنولوژی به عنوان فن آوری پیشرفته در عرصهٔ فن آوری اطلاعات میتواند موثرترین و کاراترین راه حل موجود باشد تا این خلل موجود را حل کند و سیستم خرید از فروشگاه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های تجاری را آسان سازد. توسعهٔ ظرفیت تجارت الکترونیکی نیز از دیگر جنبه‌هایی است که حائز اهمیت می‌باشد. راه اندازی تدارک الکترونیکی در کشورهایی نظیر ایران، به توسعهٔ ICT و افزایش قابلیت‌های دولت و پردازش تراکنش‌ها به شکل موثرتری منجر خواهد شد که فواید آن در بخش‌های دیگر نظیر پرداخت‌ها و مالیات‌ها، تخصیص منابع مالی و تامین اجتماعی آشکار میشود. که البته تحقیقات بیشتری برای یافتن بهترین شیوهٔ پیاده سازی این گونه سیستم‌ها در کشورهای در حال توسعه مورد نیاز است. قابلیت امنیت بالای داده‌هایی که در این شبکه وجود دارد موجب میشود تا داده‌ها به صورت رمز گذاری شده منتقل شوند و دسترسی به داده‌ها فقط با داشتن مجوز مربوطه (به صورت username و password) امکان پذیر باشد و کاربران و علی الخصوص کاربران سیار بتوانند در هر نقطه‌ای با داشتن چنین اجازه‌ای به این شبکه متصل شده و از امکانات ویژهٔ آن برخوردار گردند. علاوه بر این همانطوری که ذکر شد در برنامه‌های این تکنولوژی، استفاده از سرویس‌هایی همچون VoIP نیز گنجانده شده‌است که ممکن است این تکنولوژی را به عنوان یکی از رقبای سیستم موبایل کلاسیک تبدیل کند. ایجاد یک شهر یا شهرک الکترونیکی نیز از جمله اهداف این تکنولوژی برای رسیدن به آن می‌باشد که بدین وسیله بتوان موجبات آماده سازی چنین بستری را فراهم سازیم. و البته تسهیلات و امکانات بسیار زیاد دیگری نیز هستند که در اینجا مجال گفتن آنها نیست. انواع مودم‌ها
CPE یا مودم‌هایی که ایستگاه‌های کاری WiMAX می‌توانند از آنها استفاده کنند، شامل مودمهای Indoor که در درون منزل یا محل کار استفاده میشوند و مودمهای Outdoor که در بیرون از محیط منزل یا کار در یکی از مرتفع‌ترین محل‌های ساختمان، بر روی یک میله یا دکل نصب (پیچ و مهره میشود) و مورد استفاده قرار می‌گیرد. تفاوت این دو نوع مودم در قدرت فرستنده و گیرنده RF آنها است. مودمهای فضای باز برای محل‌هایی که فرکانس‌های مخابراتی ضعیف‌تر هستند، استفاده میشوند.[
WiMax در ایران
امروزه شاهد رشد سریع و لحظه به لحظه فن آوری های ارتباطات و اطلاعات هستیم. نیاز به ایجاد یک اتصال دائمی، استفاده از سرویسها و خدمات مخابراتی و ارتباطی و دسترسی داشتن به هرگونه اطلاعات و خدماتی در هر زمان و مکان موجب ظهور فن آوریهای جدید در عرصه مخابرات شده است. با ظهور اینترنت بخشی از این نیاز (دسترسی به اطلاعات و برقراری ارتباط در هر زمان و مکان دلخواه) مرتفع شده و منجر به بوجود آمدن نیازمندی جدید بعدی یعنی دسترسی در حین حرکت کاربران به خدمات و سرویسهای مخابراتی گردیده است. این نیازمندی موجب پیشرفت فن آوریهای بی سیم باند وسیع سیار و ابداع فن آوریهای نوین در عرصه این صنعت شده است. از بین فن آوریهای ابداع شده M-WiMAX میتواند یکی از بهترین گزینه‌ها باشد و نیاز کاربران به سرویسهای ارائه شده توسط شبکه‌های اینترنت ثابت و شبکه‌های مخابرات سیار را تواماً همراه با سرویسهای جدیدتر و کارآمدتری در یک شبکه یکپارچه مرتفع کرده است. تضمین موفقیت هر فن آوری منوط به پیاده سازی آن در سطح تجاری است. این موفقیت به شرطی کسب میشود که بتواند در عین حال که سرویسهای گوناگونی را ارائه می‌دهد ساده و کم هزینه نیز باشد. فن آوری M-WiMAX از بهترین فن آوریهای منطبق با این شرایط است. این فن آوری سرویسهای ارزش افزوده‌ای مانند پخش زنده تصویر و دریافت اطلاعات با سرعت بالا و صوت با کیفیت بالا و ... ارائه می‌دهد. با توجه به نکات مذکور و خصوصیات برجسته و ویژه‌ای این فن آوری، نیاز به انتقال این فن آوری در ایران نیز حس میشود هرچند بعلت نبود زیرساختها و پیش نیازهای مورد نیاز راه نسبتاً طولانی تا محقق شدن و نیل به این هدف در پیش داریم لیکن برای هموار کردن و روشن کردن این مسیر در این سخنرانی ابتدا سرویسهای ارزش افزوده این فن آوری معرفی شده و سپس به بررسی پیش نیازها و زیرساختهای لازم برای ایجاد بستر مناسب جهت انتقال این فن آوری به ایران پرداخته میشود. چرا M-WiMAX
فاکتورهای زیر بیانگر این نکته هستند که چرا M-WiMAX بهترین کاندیدا برای پیاده سازی سرویس های باند وسیع متحرک می‌باشد: تنوع دستگاه‌ها
Laptop, PDA,، تلفن های همراه، PC های متحرک، دستگاههای بازی، همگی از مشتریان M-WiMAX هستند و قابل اتصال به شبکه M-WiMAX می‌باشند. ساختار شبکه مبتنی بر IP، قابلیت اتصال این وسایل متنوع را به شبکه ایجاد میکند. که از پی آمد های آن می‌توان به موارد زیز اشاره کرد.
کاهش هزینه ارائه سرویس به صورت نقطه به نقطه ارائه سرویس های متنوع در یک شبکه یکپارچه واحد
کاهش خطای ارائه سرویس به علت عدم نیاز به شبکه‌های گوناگون
تضمین ارائه سرویس در حین حرکت
فن آوری M-WiMAX با انجام جا به جایی های یکپارچه و بدون وقفه ما بین سلول ها در شبکه حتی در حالیکه کاربر سرعتیkm/hr 120 دارد موجب حفظ برقراری ارتباط دائمی کاربر در حین حرکت شده و کیفیت سرویس و عدم قطع سرویس را تضمین کرده و زمینه لازم برای ارائه سرویس های real time مانند VoIP را فراهم کرده است. هزینه بهینه
از نقطه نظر سرمایه گذاری، توان عملیاتی(throughput) بالا و استفاده بهینه از طیف فرکانسی به اپراتور این امکان را می‌دهد که ترافیک بیشتری را منتقل کرده و تعداد ایستگاه پایه (BS) کمتری برای حجم داده مشخص مورد نیاز باشد. تعداد BS های کمتر، هزینه CAPEX سرمایه گذاری شبکه را کاهش می‌دهد و هزینه نگهداری تجهیزات شبکه نیز پایین می‌آید که باعث پایین آمدن هزینه‌های OPEX نیز می‌گردد. این مزیت موجب میشود که این فن آوری در حد تجاری قابل پیاده سازی باشد، همچنین به جهت ارزان تر بودن حق لیسانس برای فضای فرکانسی در مقایسه با سایر فن آوری ها مانند UMTS نسل 3 هزینه CAPEX پایین می‌آید که به طبع آن نرخ تعرفه سرویس ها هم پایین تر می‌آید. ورود سریعتر به بازار مصرف
استانداردهای لازمه برای M-WiMAX دز دسامبر 2005 به انجام رسیده است (استاندارد IEEE به شماره 802.16e-2005 تصویب شده در دسامبر 2005 و استاندارد HiperMAN سازمان ETSI)و این در حالی است که استانداردهای لازمه سایر فن آوری ها مانند 3GLTEو EV-DO (Rev C) هنوز به مرحله تصویب نرسیده است،لذا M-WiMAX سال از این فن آوری ها جلوتر بوده و سریع تر وارد بازار مصرف میشود. دسترسی جهانی
در سه باند فرکانسی (GHZ 3.6،3.4،2.64،2.496،2.4،2.3) که به طور مشابهی در اکثر کشورها اختصاص یافته اند کار میکند. تمامی کاربران می‌توانند از یک دستگاه جهانی استفاده کنند. فروم WiMAX در حال بررسی تجهیزات سازنده‌های مختلف برای تطابق با یکدیگر و صدور استاندارد می‌باشد. بدین صورت می‌توان به تمامی شبکه‌های M-WiMAX با یک دستگاه وصل شد. M-WiMAX به طور کامل سرویس Roaming را در سطح جهانی تامین خواهد کرد.
در سه باند فرکانسی (GHZ 3.6،3.4،2.64،2.496،2.4،2.3) که به طور مشابهی در اکثر کشورها اختصاص یافته اند کار میکند. تمامی کاربران می‌توانند از یک دستگاه جهانی استفاده کنند. فروم WiMAX در حال بررسی تجهیزات سازنده‌های مختلف برای تطابق با یکدیگر و صدور استاندارد می‌باشد. بدین صورت می‌توان به تمامی شبکه‌های M-WiMAX با یک دستگاه وصل شد. M-WiMAX به طور کامل سرویس Roaming را در سطح جهانی تامین خواهد کرد.
امنیت شبکه و سرویس (Security)
M-WiMAX با داشتن روش های غیر قابل نفوذ رمزنگاری و کشف هویت و همچنین متدهای کنترلی و حفاظت ویژه، دارای یکی از بهترین کلاس های امنیتی است. سیستم باز
به علت وجود واسطه‌های منابع باز، این فن آوری در انحصار سازنده خاصی نمی‌باشد ، اپراتور میسر به تهیه تجهیزات بخش های مختلف شبکه اش از سازندگان متفاوت است، این این خود سبب بالا رفتن رقابت بین سازندگان مختلف جهت کاهش هزینه تجهیزات شبکه می‌گردد.به علاوه این ویژگی الگوریتم های بسیار زیادی پیش روی سازندگان قرار می‌دهد که موجب آسان شدن بهینه سازی و ارتباط میان بخش های متفاوت شبکه (مانند Service Provider, Radio Access Net, Core) میشود
سیستم باز
به علت وجود واسطه‌های منابع باز، این فن آوری در انحصار سازنده خاصی نمی‌باشد ، اپراتور میسر به تهیه تجهیزات بخش های مختلف شبکه اش از سازندگان متفاوت است، این این خود سبب بالا رفتن رقابت بین سازندگان مختلف جهت کاهش هزینه تجهیزات شبکه می‌گردد.به علاوه این ویژگی الگوریتم های بسیار زیادی پیش روی سازندگان قرار می‌دهد که موجب آسان شدن بهینه سازی و ارتباط میان بخش های متفاوت شبکه (مانند Service Provider, Radio Access Net, Core) میشود. ویژگیهای برجسته فنی M-WiMAX
سرعت بالای انتقال داده در حین حرکت
با وجود آنتن های پیشرفته MIMO و استفاده از روشهای کدینگ و مدولاسیون مبتنی برفن آوری OFDM ،M-WiMAX قادر به انتقال داده تا ماگزیمم نرخ Mbps 20 در دانلینک DL در هر سکتور و 8Mbps در آپلینک UL در هر سکتور برای یک کانال 10MHz می‌باشد که 10 برابر نرخ انتقال داده شبکه‌ها UMTS-HSDPA نسل 3 موجود با بیشترین نرخ انتقال داده (2 Mbps) می‌باشد و پایین آمدن تاخیر در سیستم شده و تمامی کاربری های یک اتصال توسط سیم شامل کاربری های بی‌درنگ (Real-Time) و کاربری های نیازمند باند وسیع را ارئه می‌دهد. تضمین کیفیت سرویس (QoS)
ساختار لایه MAC استاندارد EEE802.16 به گونه‌ای است که ویژگی QoS را برای یک اتصال نقطه به نقطه در شبکه تضمین میکند. این ویژگی پهنای باند مورد نیاز سرویس را در تمامی طول مسیر تضمین کرده و حداقل تاخیر مورد قبول هر سرویس را حفظ میکند. همچنین زیر کانالهای موجود مکانیسمی انعطاف پذیر جهت تخصیص بهینه منابع فضا، فرکانس و زمان در قسمت air interface موجب شده است. مقیاس پذیری بر اساس نوع سرویس (Scalability)
تکنولوؤی M-WiMAX به گونه‌ای طراحی شده است که در محدوده کانالهای20MHz تا 1.25 قادر به کار کردن است. از نتایج این امر راحتی پیاده سازی شبکه با ایجاد تغییرات جزئی در قسمت Air Interfaceمی باشد و بسته به مدل مصرف بر اساس نوع سرویس و طیف فرکانسی آزاد، M-WiMAX قابل پیاده سازی در فرکانس های متفاوتی می‌باشد. این خصوصیت همچنین باعث میشود که محدوده کشورها بر اساس نیازمندیهای منطقه‌ای مختلفشان برای مثال نیاز به دسترسی به اینترنت در شهر و با دسترسی پرظرفیت باند وسیع متحرک در متروها و حومه شهر قادر ، به استفاده موثر و چند منظوره‌ای از این فن آوری باشند. ظرفیت ترافیکی بالاتر M-WiMAX
به علت به کارگیری تکنیک کدینگ OFDMA و وجود زیر کانال ها، نسبت به سایر تکنولوژی ها در کانلالهایی با پهنای باند مشابه M-WiMAX از ظرفیت ترافیکی بیشتری برخوردار است. شبکه تماما مبتنی بر IP M-WiMAX
M-WiMax بر پایه فن آوری تماماً IP می‌باشد و از IP در ارتباطات ما بین کلیه اجزای شبکه از ابتدا تا انتها استفاده شده است. در حالیکه بسیاری از پروتکل های میانی 3Gتماماً IP نمی‌باشند.
مهم‌ترین ویژگی وایمکس نسبت به ADSL، بی‌سیم‌بودن و سیاربودن آن در فواصل طولانی مانند یک شهر بزرگ است، با ADSL تحرک کاربر تقریبا صفر است و یا به محیطی بسته، محدود میشود درحالی‌که از سرویس وایمکس می‌توان حتی در داخل یک خودرو استفاده کرد. وایمکس سیستم ارتباطی بی‌سیم است و نیازی به زیرساختهای سیمی، کابل کشی و خط تلفن ندارد، اما ADSL نیازمند کابل‌کشی و خط تلفن است.[۱]
وایمکس (WiMax) که پدیده‌ای نوین در دنیای ارتباطات، شبکه و اینترنت به شمار می‌رود در اصل سیستم ارتباطی و دیجیتالی بی‌سیم است که به‌عنوان پروتکل 802.16 شناخته شده است و جایگزینی مناسب برای شبکه‌های بی‌سیم نواحی شهری محسوب میشود و امکان دستیابی به بی‌سیم باند پهن را فراهم می‌سازد. وایمکس در سال 2001 میلادی، با هدف انتقال داده به صورت بی‌سیم معرفی شده و فن‌آوری آن شباهت‌های زیادی به وای فای دارد اما هم سرعت انتقال و هم گستره‌ی آن از وای فای بیشتر است.
با این فن‌آوری سرعت داده‌ها در شبکه‌هایی مانند وای‌فای به سادگی پشتیبانی میشود و در مقابل تداخل امواج کاهش می‌یابد و می‌توان این سیستم را برای شبکه‌های بی‌سیم دقیقا به طور مشابه با پروتکل‌های رایج وای فای مورد استفاده قرار داد.
از نظر فنی، وایمکس در دو نوع سرویس با دید مستقیم و بدون دید مستقیم قابل ارایه است؛ که در سرویس با دید مستقیم تنها امکان تبادل اطلاعات را برای ایستگاه‌هایی فراهم می‌آورد که اولا ثابت باشد و ثانیا در دید مستقیم با ایستگاه و آنتن وایمکس قرار داشته باشد، محدوده تحت پوشش این سرویس تا شعاع 50 کیلومتر است که مسافتی حدود 9 هزار و 300 کیلومتر مربع را شامل میشود.
سرویس بدون دید مستقیم برای مصارف درون شهری طراحی شده است و محدوده‌ای در حدود 6 تا 9 کیلومتر را تحت پوشش قرار می‌دهد.
وایمکس همچنین پهنای باند میانگین70 Mbps و در بهترین حالت Mbps 286 را پشتیبانی میکند. مشترکی که از سرویس پهن باند وایمکس استفاده میکند، ماژولی را که قابلیت استفاده توسط دستگاهی مانند لپ‌تاپ یا دستگاهی که فرستنده - گیرنده دارد، دریافت میکند. مشترک میتواند با سرعتی بین صفر تا 60 کیلومتر در ساعت بدون کاهش کارآیی حرکت داشته باشد.
به گزارش ایسنا در حال حاضر ارتباط با اینترنت از سه طریق انجام میشود؛ نخستین روش از طریق خط تلفن است که به صورت دایل‌آپ و با شماره‌گیری انجام و به اشغال شدن خط تلفن منجر میشود.
اما روش دوم استفاده از خطوط تلفن به صورتی است که دیگر نیازی به شماره گیری نیست و تلفن اشغال نمی‌شود که همان روش اینترنت پرسرعت است و روش سوم استفاده از اینترنت از طریق امواج رادیویی است که از سرویس دهنده به محل دریافت کننده منتقل میشود.
وقتی که این نوع اینترنت برقرار میشود با ایجاد هات اسپات، اینترنت به شکل بی‌سیم به محل‌هایی مثل فروشگاه‌های بزرگ و مراکز خرید وصل میشود تا افراد بتوانند به شکل بی‌سیم با استفاده از رایانه‌های لپ‌تاپ با اینترنت ارتباط برقرار کنند.
کیفیت اینترنت بی‌سیم به میزان زیادی به شرایط جوی بستگی دارد و از طرفی وضعیت ساختمان‌ها نیز در این زمینه دارای نقش بسیار مهمی است؛ در بعضی از روشهای قدیمی ممکن است امواج از ساختمان‌ها عبور نکند اما در روشهای جدید این امواج میتواند ساختمان‌های بلند را دور بزند.
شبکه‌های بنا شده با فن‌آوری وایمکس جزو شبکه‌های بی‌سیم شهری محسوب میشود که به راحتی میتواند با وجود منطقه بسیار وسیعی که دکل‌های وایمکس تحت پوشش قرار می‌دهد، کل شهر یا شهرک‌های صنعتی و مناطق استراتژیک را پوشش دهد و امکان استفاده از اینترنت بسیار پرسرعت را از طریق این فن‌آوری برای سازمان‌ها و شرکت‌های تجاری و همچنین منازل مسکونی امکان‌پذیر سازد.
از جمله ویژگیهای وایمکس این است که علاوه بر داده، صدا و تصویر را نیز به خوبی پشتیبانی میکند و سرویسی که ارایه میشود به صورت کاملا نامحدود است، از این رو هیچگونه محدودیت حجمی و یا زمانی ندارد و این بدان معناست که کاربر میتواند بدون هیچ محدودیت زمانی، در تمام شبانه‌روز به هر مقدار و حجمی که پهنای باندش اجازه دهد دانلود یا آپلود کند.
یکپارچگی مودم، فرستنده و گیرنده رادیویی در اندازه بسیار کوچک و قابل حمل و امکان نصب بسیار آسان نیز جزو برتری هایی محسوب میشود که این فن‌آوری نسبت به دیگر فن‌آوری‌های مشابه خود داراست.
مهم‌ترین ویژگی و مزیت وایمکس قابلیت سیار بودن آن است که موجب میشود این فن‌آوری را وارد لپ‌تاپ‌ها، رایانه‌های دستی و در نهایت گوشی‌های تلفن‌های همراه کند.
یکی از ویژگیهای جالب و قابل توجه در این مورد بارگذاری اطلاعات روی گوشی‌های تلفن همراه است که میتواند برای تبلیغات مورد استفاده قرار گیرد به عنوان مثال فردی که در حال گذر از یک پل هوایی است، یک باره حجمی از اطلاعات روی گوشی‌اش فرستاده میشود که میتواند در قالب تصویر، صوت یا انیمیشن باشد.
یک نکته مهم دیگر این است که یکی از دلایل همه‌گیر نشدن استفاده کاربردی از کارت‌های بانکی و حذف پول از سیستم پرداخت‌های خرد در برخی کشورها از جمله ایران، نبود زیرساختهای لازم برای گسترش شبکه‌های انتقال داده به منظور برقراری ارتباط بین هزاران دستگاه POS و ATM موجود در کشور است.
بنابراین این فن‌آوری به عنوان فن‌آوری پیشرفته در عرصه فن‌آوری اطلاعات میتواند موثرترین و کارآمدترین راه حل موجود باشد تا سیستم خرید از فروشگاه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های تجاری را آسان کند.
اما محمد سلیمانی - وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات کشورمان - در رابطه با این فن‌آوری گفته است: پیش‌تر خدمات دسترسی پرسرعت دیتا به صورت موردی و محلی ارایه می‌شد که تصمیم گرفته شد یک ساختار اپراتوری برای آن تعریف شود.
به گفته‌ی او براساس این پروانه، در هر استان به سه اپراتور مجوز فعالیت داده خواهد شد و از سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی در این حوزه استقبال میشود؛ براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته اپراتورهای برنده طی مدت 9 ماه مراکز استان‌ها را تحت پوشش ارایه این نوع خدمات قرار خواهند داد.
سلیمانی با بیان این که وایمکس میتواند نیاز مردم و دستگاههای اجرایی را به خدمات باند وسیع مرتفع کند، گفته بود: از آنجا که دولت از سرمایه‌گذاران این حوزه حمایت میکند، امیدواریم در سال جاری بتوانیم به صورت گسترده این فن‌آوری را مورد بهره‌برداری قرار دهیم. در تلاشیم با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و براساس طرح تجاری که توسط اپراتورهای برنده اعلام خواهد شد، ظرف مدت دو سال، ضریب نفوذ ارایه این خدمات در استان‌ها، حداقل به شش درصد برسد.
به گزارش ایسنا نحوه‌ی واگذاری پروانه وایمکس از طریق مزایده و احراز شرایط مالی و فنی است و شرکت‌های حقوقی (غیر دولتی) می‌توانند در این مزایده شرکت کنند، فعالیت وایمکس استانی است و برای هر استان حداکثر تا سقف سه پروانه وایمکس صادر خواهد شد.
مبلغ پایه در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات برای هر استان با توجه به وضعیت اقتصادی و اجتماعی آن استان به تصویب رسیده که پرداخت حق‌الامتیاز صدور پروانه بر اساس مزایده بوده که در مرحله اول40 درصد در زمان صدور و مابقی نیز هر سال 10 درصد به صورت اقساط در شش سال پرداخت خواهد شد.
کسی که پروانه وایمکس را اتخاذ کند دیگر به اخذ پروانه ISP و ISDP نیاز نخواهد داشت. مدت زمان اعتبار پروانه‌های وایمکس شش سال است که پنج سال نیز قابل تمدید خواهد بود.
اما یکی از مشکلات سازمان در صدور مجوز برای پروانه‌ها، تعدد پروانه‌های صادر شده می باشد، مثل شرکت‌های PAP که صرفا مجوز ایجاد دسترسی دارند و اینترنت شامل حال آنها نمی‌شود، در صورتی که در این حالت هر اپراتوری که مجوز وایمکس را دریافت کند، تمام مجوز های قبلی را نیز شامل می شود.
لازم به ذکر است شرکت مخابرات ایران و همچنین شرکت‌های مخابراتی استانی تا زمانی که دولتی هستند نمی‌توانند در مزایده شرکت کنند، تنها شرکت‌های غیردولتی ثبت شده می‌توانند در مزایده شرکت کنند، اگر شرکت مخابرات تا تاریخ مورد نظر خصوصی شود، امکان حضور در مزایده را نیز پیدا میکند.
به گفته‌ی معاون سازمان تنظیم مقررات برندگان مزایده ظرف 9 ماه مراکز استان را به اجبار باید پوشش دهند و مابقی به نظر شرکت‌ها و پیشنهادات ارایه شده بستگی دارد و در رابطه با محدودیت‌های موجود در مزایده نیز هیچ محدودیتی وجود ندارد، از یک تا 30 استان آزاد است، تنها سهم سهامدار مشترک باید زیر 20 درصد باشد، یعنی هیات مدیره مشترک، مدیر عامل مشترک نباشد تا حقوق دیگران ضایع نشود و در مزایده هر کس یک شانس داشته باشد.
در رابطه با حضور شریک تجاری خارجی نیز حداکثر سهم برای شرکت‌های خارجی 49 درصد است و برای شریک داخلی نیز 51 درصد در نظر گرفته شده است. در رابطه با صدور مجوز Wimax خارج از مزایده نیز کمیسیون مصوب کرده است که به هیچ عنوان این مجوز خارج از مزایده واگذار نشود.
اسناد متقاضیان شرکت در مزایده در قالب پاکت‌های الف، ب و ج به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات داده میشود؛ این پاکت‌ها در کمیته فنی و بازرگانی سازمان بازگشایی میشود و مورد بررسی قرار می‌گیرد. بعد از انجام بررسی‌های لازم در کمیته، بررسی قیمت‌های پیشنهادی در کمیسیون سازمان تنظیم مقررات، پاکت‌ها به تفکیک استان‌ها باز میشود.
متقاضیان می‌توانند بر اساس قیمت‌های پایه به تصویب رسیده در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات ضمن ارایه اسناد و مدارک مبتنی بر توانایی فنی و اجرایی، قیمت پیشنهادی خود را برای حق‌الامتیاز صدور پروانه، ارایه و در صورت برنده شدن پروانه فعالیت مذکور را دریافت کند.
بنا بر اعلام فروش اسناد مزایده‌ی وایمکس از هشتم تیرماه سال جاری آغاز شده و بعد از تحویل پاکت‌ها، بازگشایی، ارزیابی آنها، اعلام قیمت‌ها و دیگر مراحل مورد نیاز در نهایت پروانه برای برندگان صادر میشود./ خبرگزاری ایسنا
وايمكس چيست ؟
فناوری اطلاعات، علیرغم این واقعیت که عضوی جدید در خانواده فناوری هاست، اما در طول سالهای اخیر تحولات زیادی را در خود شاهد بوده است. همه به یاد داریم که تا چندی پیش، اتصال به اینترنت و استفاده از آن تنها از طریق خطوط تلفن و مودمهای Dial-Up امکان پذیر بود، اما با ورود اینترنت پهن باند و پر سرعت، دنیای تبادل اطلاعات متحول شد. نیاز به تبادل سریع اطلاعات موجب شده است تا فناوریهای مرتبط با آن، در طول دهه های اخیر پیشرفت چشمگیری داشته باشد. اینترنت های XDSL و نیز فناوری وای-فای (WI-FI) و اینترنت بی سیم سهم عمده ای در ایجاد تغییرات عظیم در این بعد از دنیای اطلاعات ایجاد کرده و اکنون نیز با ورود وایمکس، جهان در آستانه تجربه ای نو در دنیای اینترنت قرار دارد. وایمکس، سیستم دیجیتال ارتباط بی سیم بوده و جایگزینی مناسب برای شبکه‌های ADSL وحتی شبکه های بی سیم کوتاه برد در نواحی شهری محسوب می شود. از بزرگترین نقاط قوت این تکنولوژی نسبت به دیگر تکنولوژی های بی سیم، برد بالای امواج آن و امکان دسترسی به آن در مسافتهای بسیار طولانی است.
در زمانی نه چندان دور، اکثر خریداران رایانه خوشحال بودند که دستگاه جدیدشان یک مودم داخلی دارد که در آن نصب شده و از طریق آن می توانند به اینترنت متصل شده و فایلی با حجم حدود یک مگابایت را در زمانی نزدیک به ۵ دقیقه (بسته به سرعت ارتباط و اتصال) دانلود کنند. با ورود اینترنتهای پهن باند، همین کاربران می‌توانستند با سرعتهایی به مراتب بالاتر به اینترنت متصل شده و همان فایل را در مدت یک ثانیه دانلود کنند. وایمکس قادر است سرعتها یی حتی فراتر از این مقیاسها را پوشش داده و خدمات تکمیلی پیشرفته تری را در حوزه هایی گسترده‌تر ارایه دهد.
تا پایان سال ۲۰۰۸، بیش از ۲۰۰ اپراتور در سطح جهان خدمات وایمکس را عرضه کرده اند و پیش‌بینی میشود تا سال ۲۰۱۲، این رقم به ۵۳۸ اپراتور در سطح جهان برسد. در این بین، منطقه خاور میانه سهمی ۴ درصدی از کل پیاده سازی ها و توسعه های جهانی وایمکس داشته است. پیش بینی ها همچنین نشان می دهد که تا سال ۲۰۱۲ تعداد کشورهایی که تحت پوشش این شبکه ها خواهند بود به ۲۰۱ کشور از مجموع ۲۳۴ کشور برسد که این خود حکایت از گسترش وسیع این فناوری در دنیا و اقبال عموم نسبت به آن دارد. بررسی های صورت گرفته بر روی عوامل مؤثر بر رشد تعداد مشترکان در مناطق مختلف دنیا نشان می دهد که کاربران جهانی وایمکس از ۳۰۰ هزار مشترک در سال ۲۰۰۶ به ۱۳۱ میلیون نفر در سال ۲۰۱۱ خواهد رسید و میزان سرمایه گذاری انجام‌شده برای این فناوری در این سال به ۲۶ میلیادر دلار می رسد که رقم قابل توجهی به حساب می‌آید. تولیدکنندگان تجهیزات وایمکس نیز از رشد بالایی برخوردار بوده و تنوع محصول و قابلیت ارائه سرویسهای متنوع در رأس برنامه های آنان قرار گرفته است.
اتحادیه وایمکس (WiMAX Forum) که به عنوان مرجع مجوزدهی و تست دستگاه ها و تجهیزات وایمکس شناخته می شود، اعلام کرده تا اواخر سال ۲۰۰۸، ۶۲ شرکت در حال توسعه تراشه‌های وایمکس و دستگاه های کاربران نهایی بوده و ۳۷ شرکت نیز در حال ساخت تجهیزات زیرساختی بوده اند و محصولات این شرکت ها تاکنون در توسعه شبکه های وایمکس توسط ۴۰۷ اپراتور در ۱۳۳ کشور جهان بکار رفته است. پیش‌بینی می شود که وایمکس در آینده بسیار نزدیک، اینترنت را در کنار شبکه مخابراتی قرار خواهد داد و چنان انقلابی را در این زمینه به وجود خواهد آورد که روشن کردن اکثر کامپیوترهای قابل حمل، خانگی و یا خاص، مساوی با اتصال آنها به اینترنت باشد.
وایمکس، نسل دوم پروتکل های ارتباط بی سیم است که استفاده موثرتر از پهنای باند را امکان پذیر ساخته و در ضمن از تداخل امواج جلوگیری می کند و از این طریق، امکان افزایش سرعت انتقال داده ها را درمسافت‌های طولانی تر ممکن می‌سازد.
پروتکل‌های ارتباطی وایمکس تحت استاندارد ۸۰۲.۱۶، که توسط موسسه IEEE تعیین شده و به تصویب رسیده‌است عمل می کنند. این استاندارد دارای زیر مجموعه های گوناگونی است که ۲ زیر مجموعه آن تا کنون به صورت گسترده مورد استفاده قرار گرفته است:
۸۰۲.۱۶d، که استاندارد ویژه وایمکس ثابت بوده و هیچگونه پشتیبانی از تجهیزات موبایل ارائه نمی کند، همچنین استاندارد ۸۰۲.۱۶e، که علاوه بر سایر ویژگیهای وایمکس ثابت، از تجهیزات موبایل نیز پشتیبانی کرده و از این رو به نام "موبایل وایمکس (Mobile WiMAX)" نیز شناخته می شود.
گروهی تحت عنوان WiMAX Forum، متشکل از اپراتورها و تولیدکنندگان تجهیزات وایمکس، ایجاد استاندارد واحد برای آزمایش تجهیزات تولید کنندگان محصولات وایمکس را پیشنهاد داده و هدف آن تلاش برای ایجاد حداکثر سازگاری بین تجهیزات مختلف تولید شده توسط تولیدکنندگان مختلف از یک سو و اپراتورها از سوی دیگر می باشد، درست همان گونه که برای یک گروه محصولات صنعتی، استانداردهایی مشابه برای تولید محصولات تعیین می شود.
فناوری نوظهور وایمکس به دلیل داشتن مزیت های تخصصی ویژه از اقبال روز افزونی برخوردار گشته است. از جمله این مزایا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم وجود محدودیت مکانی: یکی از مزایای وایمکس نسبت به فناوریهای قدیمی‌تر از خود (نظیر وای-فای) این است که وایمکس میتواند ورودی‌ای باشد که به کاربران اجازه می‌دهد بدون محدودیت در سراسر منطقه تحت پوشش اپراتور از سرویس خود استفاده کنند. با این ویژگی، اینترنت قابل جابجایی و حمل و نقل خواهد شد که این امر سرعت روآوردن صاحبان کسب و کار به استفاده از مزیت‌هایی که اینترنت برای آنها فراهم میکند را، بیشتر از پیش خواهد نمود.
- امنیت بالا: امنیت بالای انتقال داده‌ها که در این شبکه وجود دارد، موجب میشود تا داده‌ها به صورت رمز گذاری شده منتقل شوند و دسترسی به داده‌ها صرفا با داشتن مجوز مربوطه امکان پذیر باشد و مشترکین یک شبکه، علی الخصوص مشترکین سیار، بتوانند در هر نقطه‌ای با داشتن اجازه اتصال، به شبکه متصل شده و از امکانات ویژهٔ آن برخوردار گردند.
- خدمات ارزش افزوده: علاوه بر این، در این تکنولوژی، استفاده از خدمات ارزش افزوده ای همچون VoIP (تلفن اینترنتی)، VPN (شبکه اختصاصی مجازی)، Content Providing (موسیقی، فیلم، تصویرو ...) و بسیاری دیگر نیز گنجانده شده‌است که این تکنولوژی را به یکی از رقبای جدی سیستم های تلفن ثابت، موبایل و دیگر فناوریهای ارتباطی تبدیل کرده است.
کمک به ایجاد و گسترش شهرها یا شهرک های الکترونیکی نیز از جمله اهداف این تکنولوژی می‌باشد که امید است بدین وسیله بتوان موجبات آماده سازی چنین بستری را فراهم ساخت.
کشور ما نیز با داشتن جمعیتی جوان و صنعتی روبه رشد، از جمله کشورهای در حال توسعه به شمار می رود که به دلیل نقش مهم ارتباطات در توسعه ، برنامه‌ریزی منسجم جهت حرکت به سمت توسعه همه‌جانبه ارتباطات پهن باند در کشور را به امری ضروری بدل می‌سازد.
در تابستان ۸۶، سازمان تنظیم مقررات اعلام کرد که در حال مطالعات اولیه جهت صدور مجوز وایمکس در کشور است. پس از اتمام مطالعات اولیه، تهیه متن پروانه، اسناد مزایده و تصویب این امر در کمیسیون تنظیم مقررات، انجام روال قانونی برای برگزاری مزایده و واگذاری مجوز، در دستور کار قرار گرفت و سرانجام در هشتم تیرماه ۸۷، با انتشار متن پروانه رسماً فراخوان خرید اسناد مزایده از سوی سازمان تنظیم مقررات انجام شد؛ هم‌اکنون، پس از انجام مراحل برگزاری مزایده، اپراتورهای ارائه دهندة این سرویس در تمامی استانهای کشور مشخص شده و پروانه فعالیت آنها صادر شده است.
این پروانه‌ها، به دارندگان آن ها این امکان را می دهد تا خدمات وایمکس را همراه با خدمات VoIP (تلفن اینترنتی) به کاربران خانگی و تجاری ارائه دهند.
در راستای گسترش سهم بازار و توسعه سبد محصولات و خدمات، شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل، به عنوان یکی از اپراتورهای تلفن همراه در ایران، برنده مناقصه ارائه این خدمات شده و در تاریخ ۱۰ اسفند ۱۳۸۷ موفق به دریافت پروانه فعالیت شد. بر اساس پروانه فعالیت دریافتی، ایرانسل در فاز نخست، این خدمات را در ۷ کلانشهر تهران، اصفهان، شیراز، تبریز، مشهد، اهواز و کرج ارائه خواهد داد.
