برای کودکانی که دروغ می‌گویند قصه بگویید

بدرالسادات همایونیان در گفت‌وگو با فارس، با بیان اینکه دروغ گفتن در کودکان 4 و 5 ساله متداول است، اظهار داشت: کودکان در این سنین قصد فریب دیگران را ندارند و از دروغ به عنوان راهی برای فرار از مجازات استفاده می‌کنند.

وی افزود: کودکان گاهی با جعل داستان یا طرح مبالغه‌آمیز مسئله‌ای تلاش می‌کنند خواسته‌های خود را به دیگران بگویند، در واقع دروغ گفتن آنها راهی برای خیالپردازی است.

وی ادامه داد: وقتی کودک در جهت خیالپردازی خود دروغ می‌گوید بهتر است والدین با او صحبت کنند، باید به این کودکان نتیجه دروغ گفتن را بگوییم از طرفی والدین باید این اطمینان را به فرزند خود بدهند که در صورتی که او راست بگوید مورد تأیید آنها قرار می‌گیرد و چنانچه راست بگوید مورد تنبیه قرار نمی‌گیرد زیرا پس از اینکه کودک راست بگوید و والدین او را به خاطر خطایش تنبیه کنند او به دروغ گفتن عادت می‌کند زیرا این راه می‌تواند او را از مجازات نجات دهد.

این متخصص حوزه بهداشت و روان تصریح کرد: باید به کودک بگوییم که دروغ گفتن رفتاری ناپسند است و اگر به دروغ گفتن عادت کنیم چه مشکلاتی در زندگی فردی و اجتماعی‌مان به وجود می‌آید.

وی افزود: عادت به دروغ گفتن در بزرگسالی مسئله‌ساز می‌شود زیرا از فرد شخصیتی ساختگی و تصنعی می‌سازد.

همایونیان گفت: در این موارد فرد وقتی در موقعیتی قرار می‌گیرد که احساس حقارت می‌کند به دروغ گفتن پناه می‌برد.

وی با اشاره به راهکارهای اصلاح رفتار دروغ گفتن در کودکان اظهار داشت: شناخت علت‌های دروغگویی در وهله اول اهمیت بسزایی دارد، گاهی آموزش نادرست خانواده علت دروغ گفتن است وقتی همه اعضای خانواده به هم دروغ می‌گویند کودکان نیز این رفتار ناپسند را یاد می‌گیرند در این میان تأثیر والدین به ویژه مادر بسیار مؤثر است همچنین گاهی کودکان برای جلب توجه و نشان دادن خود دروغ می‌گویند و گاهی نیز دروغگویی ناشی از ترس است.

این متخصص حوزه بهداشت روان گفت: سختگیری افراطی و رفتارهای خشن علت مهم دروغگویی است. گاهی مربیان و والدین نسبت به دروغ گفتن کودکان رفتار افراطی انجام می‌دهند، وقتی از کودک دروغی می‌شنوید شتابزده عمل نکرده و کودک را تنبیه نکنید همچنین تنبیه کردن مورد قبول نباید جلوی دیگران باشد.

وی ادامه داد: والدین می‌توانند به صورت داستان عواقب بد دروغگویی را به کودک بگویند همچنین در قالب قصه نتایج خوب راستگویی را برای کودک تشریح کنند، همانطور که کودک برای بیان تخیلات خود به دروغ پناه می‌برد والدین می‌توانند به صورت داستان به او بگویند که واقعیت بهتر از دروغ گفتن است.

وی گفت: از طرفی باید به کودکی که مثلاً می‌گوید خانه ما بزرگ و مجلل است گفته شود که اگر کسی به خانه ما بیاید و خانه و وسایل آن را ‌ببیند متوجه می‌شود که ما در خانه‌ای بزرگ زندگی نمی‌کنیم و ممکن است تو مورد تمسخر قرار بگیری.

همایونیان گفت: وقتی کودک کار خوبی انجام می‌دهد او را تشویق کنید، مثلاً بگذارید فیلم مورد علاقه‌اش را ببیند و اگر دروغ گفت او را دروغگو خطاب نکنید زیرا این صفت جزو شخصیت او می‌شود، همچنین تنبیه بدنی ممنوع است، حتی یک سیلی موجب می‌شود که کودک برای مدت کوتاهی دروغ نگوید و بعد از آن پنهانی به این رفتار ناپسند بپردازد.

وی خاطرنشان کرد: بلافاصله بعد از راستگویی کودک را تشویق کنید و تنبیه را نیز بلافاصله انجام دهید زیرا فاصله اثرات تنبیه و تشویق را از بین می‌برد.