دین و سلامت روان

نقش دین در رابطه با سلامت و تندرستی از قرون بسیار دور شناخته شده است. یکی از موثرترین تکیه گاه های روانی که به زندگی معنا می دهد، دینداری است. دین به عنوان یک میانجی بر فرایند فکری و ارزیابی رویدادهای روزمره زندگی فرد تاثیر می گذارد و به عنوان مروج رفتار مثبت، احساس معنی داری، قانونمندی و داشتن روابط نزدیک و صمیمی با دیگران را در زندگی به ارمغان می آورد و باعث امیدواری انسان می شود.

از مکانیسم های اصلی تاثیر مثبت دین بر سلامت روان می توان به ایجاد معنی و اعتقاد به جهان ابدیت بعد از مرگ، افزایش امیدواری و خوش بینی، ایجاد احساس کنترل و کارآمدی، اشاره نمود؛ از جمله آثار دین، آرامش خاطر است. خداوند بارها در آیات متعدد از جمله در آیه ۲۸ سوره رعد می فرماید؛ «الَّذینَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» آنها کسانى هستند که ایمان آورده و دلهایشان به یاد خدا آرامش مى‏گیرد، آگاه باشید که تنها با یاد خدا دلها آرامش پیدا مى‏کند.

بنا بر یافته های پژوهش بین نماز خواندن، انگیزش درونی مذهبی، بهزیستی معنوی و احساس بهزیستی روانشناختی همبستگی معنی داری وجود دارد. در واقع احساس بهزیستی روان شناختی با عمل به باورهای دینی ارتباط دارد. بدین نحو که افرادی که بیشتر بر پایه ی باورهای دینی عمل می کنند، احساس بهزیستی روان شناختی بالاتری دارند.

در واقع باور به قدرت خداوند و نیایش او و سرنهادن به خواست و اراده الهی، در تسکین دردها به انسان توان تحمل می دهد. نماز گزاران باور دارند که پس از انجام این فریضه الهی به آرامش روحی دست می یابند. از جمله تاثیرات مثبت دین بر سلامت روان می توان به کاهش علایم بیماری، کاهش ناراحتی و آشفتگی اشاره کرد همچنین بین مدت زمان صرف شده برای فعالیت های دینی و دچار شدن به اضطراب، افسردگی، سوء مصرف مواد رابطه معکوس وجود دارد.

باور قلبی عمیق نسبت به خدا، باعث احساس خرسندی و رضایت ناشی از ارتباط با خدا یکی از عوامل زمینه ساز احساس ذهنی بهزیستی و رضایت از زندگی است.



نگارنده:
سمیه غنی زاده
کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی