چرا دروغ می‌گوییم/ چگونه جلوی دروغگو شدن فرزندمان را بگیریم
وی افزود: یکی از دلایل برخی افراد برای دروغ گفتن این است که می‌خواهند از عواقب منفی صداقت رها شوند زیرا برحسب شرایط یاد گرفتند که اگر فردی در امری صادق باشد ممکن است برای او عواقبی به وجود آورد بنابراین ترجیح می‌دهد دروغ بگوید.
وی ادامه داد: علت دیگر دروغگویی کسب منافع است زیرا فرد دروغگو با بیان موضوعی غیرواقعی منفعتی کسب می‌کند.
این متخصص حوزه بهداشت روان با بیان مسائل شخصیتی در دروغگویی گفت: دروغ گفتن گاهی به دلیل مسائل شخصیتی است و رفتار دروغ گفتن جزو الگوهای رفتاری فرد دروغگو شده است. برخی دروغگویی را در بعضی افراد عادی می‌پندارند در حالی که دروغ گفتن بر اساس شرایط و دوره‌های رشدی در فرد به صورت رفتار نادرست و بیمارگونه تداوم پیدا کرده است.
دبیر انجمن علمی روانشناسی بالینی ایران ادامه داد: ریشه دروغگویی به طور عمده به دوران کودکی بازمی‌گردد وقتی فرد در فضای خانه روابطی توام با پنهانکاری دیده باشد این الگوی رفتاری را می‌آموزد. متأسفانه در برخی خانواده‌ها دروغگویی رایج است و گاهی این رفتار آن قدر زیاد است که افراد خانواده متوجه دروغ‌های خود نیستند. مثلاً والدین از فرزند خود می خواهند تا در صورتی که کسی درباره حضور آنها در خانه سوال پرسید پاسخ منفی دهد بنابراین فرزندان یاد می‌گیرند که می‌توان صادق نبود.
این روانشناس بالینی با انتقاد از رفتار برخی والدین برای تنبیه فرزند خود به خاطر صداقتی که در بیان واقعیت داشته است اظهار داشت: گاهی فرزندان خود را به خاطر صداقت تنبیه می‌کنید مثلاً وسیله‌ای را می‌شکند و با صداقت آن را مطرح می‌کند اما مورد تنبیه قرار می‌گیرد این موجب میشود که کودک به رفتار دروغ گفتن برای فرار از تنبیه روی آورد.
وقتی دروغ به صورت دستورالعمل والدین یا نمایش از سوی آنها مطرح شود و در صورت صداقت کودک با تنبیه مواجه شود در نهایت رفتار دروغ گفتن شکل گرفته و تداوم پیدا می‌کند.
وی افزود: دروغگویی در ابتدا بر اثر ترس و ناشی از پیامد صداقت است بعد از تکرار تبدیل به الگوی رفتاری عادتی میشود و در دوره نوجوانی جزو الگوی غالب رفتار فرد میشود و در موقعیت‌هایی که ضرورت و تنبیهی برای فرد وجود ندارد همچنان به رفتار دروغ گفتن می‌پردازد.
دبیر انجمن علمی روانشناسی بالینی ایران گفت: کودکان در این دوره فانتزی‌هایی دارند که بر اساس آن تخیلات خود را در قالب دروغ بیان می‌کنند. متأسفانه برخی والدین در این موقعیت‌ها نیز فرزند خود را تنبیه می‌کنند در حالی که خیلی وقت‌ها کودکان با بیان این مسائل رؤیاپردازی می‌کنند و برچسب دروغگویی از سوی والدین منجر به تثبیت این ویژگی در آنها میشود.
وی ادامه داد: بهترین راهکار این است که به فرزند خود بگوییم که تو فکر می‌کردی که این اسباب‌بازی را داری یا بیا با هم برویم و ببینیم آیا این وسیله در بین اسباب‌بازی‌هایت وجود دارد.
این متخصص حوزه بهداشت روان با بیان پیامدهای دروغگویی در دوران نوجوانی تصریح کرد: در دوران نوجوانی چنانچه دروغگویی عادت شود فرد برای افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس رفتارهای مبتنی بر دروغگویی را بیشتر می‌کند. آنچه اهمیت دارد این است که افرادی که بر اساس این الگو رشد می‌کنند اعتماد به نفس آسیب‌پذیری دارند و سعی می‌کنند چهره غیرواقعی از خود نشان دهند تا احساس بهتری داشته باشند.
وی ادامه داد: این افراد باورهای غلطی دارند و افراد غیرجرأتمندی هستند و برای کسب رضایت دیگران احساسات خود را بیان نمی‌کنند زیرا از طرد شدن می‌ترسند.
وی خاطرنشان کرد: هرچند دروغگویی در جامعه و ادیان الهی مذموم است اما متأسفانه فراوانی آن در سطح جامعه زیاد است زیرا گناه بودن آن به باوری اساسی نزد کسانی که دروغ می‌گویند تبدیل نشده است.
وی گفت: نکته مهم آن است که دروغ ناشی از هر چیزی که باشد تجاوز به حقوق دیگران است. از طرفی همه افراد ترجیح می‌دهند تا رفتاری مبتنی بر صداقت داشته باشند به همین دلیل است که اگر سعی کنیم خود را جای دیگران بگذاریم الگوی رفتاری دروغگویی کاهش پیدا خواهد کرد ضمن اینکه این رفتار جزو گناهان کبیره است و شخصی که به این رفتار می‌پردازد از دستورات الهی سرپیچی کرده است.
