امور تربیتی از هست تا باید
دیر زمانی است که کارکردهای امور تربیتی در مدرسه و در رفتارسازی دانش‌آموزان مورد ملاحظه و بررسی قرار می‌گیرد.موافقان و مخالفان از نقطه نظر برآیندهای نهاد تربیتی و در اثبات و نفی و کارآمدی آن تحلیل و ارزیابی‌های تأمل برانگیزی دارند.واقعیت این است که سال‌های پس از احیا اتفاقی که نقطه عطف پرورشی باشد رخ نداد بلکه رکود ورخوت‌های ناشی از بدفهمی، برداشت‌های سلیقه‌ای وپاره‌ای اقدامات سطحی و جریانی آن هم در بخش محدودی از حوزه عظیم تربیتی ایجاد کرد. امور تربیتی با وجود قدمت چند ده ساله، فراز وفرودها، انتظارات ومطالبات نتوانست دست به نوسازی بزند ومطابق نیازها وضرورت‌ها حرکت کند و به جرأت می‌توان گفت امور تربیتی امروز به دلیل باز تکرار برنامه‌ریزی‌های 30 سال پیش با نیازها واقتضائات فاصله زیادی دارد.
به نظر می‌رسد پرورشی برای به روز شدن و بازیابی هویت خویش ناگزیر به کادر سازی است.عناصر فعال در پرورشی به لحاظ اندیشه، خلاقیت و مهارت باید ممتاز باشند. پیداست در پرورشی کسانی می توانند خوش بدرخشند که از ایثار، انگیزه و استعداد بر خوردار باشند. چابکی، ورزیدگی و وقت‌گذاری در عین حوصله مندی و خویش تنداری از اقتضائات خدمت در نهاد پرورشی است.
برنامه‌سازی که یکی از عوامل عمده در حوزه بازیابی هویت پرورشی است، ارتباط ناگسستنی با عناصر فعال در آن دارد. پیداست مسئله شناسی، تحلیل، برنامه سازی و ارائه بسته‌های جامع در زمینه‌های مورد نیاز از شاخص‌های به روز بودن وحرکت در مسیر نیاز و ضرورت است. ایجاد سامانه افکار سنجی و رصد نیازها وابتلائات حوزه دانش‌آموزی، تولید و تنظیم برنامه جامع، واقع بینانه و مناسب جامعه هدف از عوامل طراوت و نشاط در حوزه دانش‌آموزی است.
واقعیت این است که امور تربیتی در سال‌های اخیر به‌دلیل ایستایی و ضعف برنامه‌سازی‌های مخاطب محور نقش محوری خود را در مدیریت فکری وفرهنگی از دست داد. نگاه سیاسی، جریانی و حزبی به نیروی انسانی، نگرش غیر علمی به فرایند شناسایی و گزینش و جذب عناصر اثرگذار، وضع ناپایدار نیروی فکری، نگرش‌های سطحی به مهندسی فرهنگی و تربیتی در حوزه دانش آموزی، نبود سنجه‌های قابل مطالبه در ارزش‌گذاری‌ها و مداخلات غیرکارشناسی در حوزه برنامه‌سازی‌های تربیتی از عوامل فروکاهی جایگاه نهاد امور تربیتی درسال‌های اخیر است.
امید است آهنگ حرکت‌های نوین امورتربیتی پاسخی باشد بر دغدغه‌های دردمندان حوزه پرورشی و پایانی بر انتظارات اولیاء نگران از تربیت فرزندان.
-
* محمدابراهیم محمدی - مدیرکل سابق فرهنگی و هنری وزارت آموزش و پرورش
