چرا تماشاي فوتبال استرس آور است؟!
-
هيجان اتفاق خوبي است، اما وقتي کاذب باشد و با هر بازي باشگاهي ساده اي همراه شود؛ يعني چيزي فراتر از يک حس خوب براي تخليه روحي است و تبديل شده است به استرس. استرس واژه اي است که خيلي از ما با آن آشنا هستيم و آن را درک کرده ايم. گاهي آن قدر درگير اين حس مي شويم که ديگر شادي زندگي را گم مي کنيم و طبيعي است که در شرايط ماشيني امروز استرس جزئي از زندگي همه ما شده است. البته اين درگير بودن با استرس صرفا ناشي از عوامل بيروني نيست گاهي اوقات ما خودمان را در معرض استرس قرار مي دهيم.
-
فوتبال ورزشي است که امکانات ساده مي خواهد و براي همين علاقه مندان زيادي هم دارد که دوست دارند فوتباليست شوند وحتي به خاطر هيجانش مخاطبان زيادي هم دارد، ورزشي که مهارت هاي فردي در آن اهميت بالايي دارد و در عين حال کار تيمي هم در آن نقش مهمي ايفا مي کند، هر تيم چند مربي و آناليزور دارد و حتي فرياد تماشاگر هم با تاثيرگذاري روي ذهن بازيکن و مربي در نتيجه تاثيرگذار است، بازيکنان هم برخلاف ورزش هايي مثل واليبال و ... با هم رودررويي مستقيم و درگيري فراواني دارند، و مجموعه اي از اين دلايل باعث شده، هيجان زياد فوتبال و مخاطب فراوانش آن را به پديده فراگيري تبديل کند که مثل يک صنعت پرقدرت بر اقتصاد کشورها، فرهنگ، ديپلماسي، سياست و خيلي چيزها تاثير مي گذارد و حتي ابزاري شود براي رقابت رواني کشورها با هم.
نفوذ فوتبال آنقدر زياد شده که حس خوب غرور ملي را حتي هنگام باخت آبرومندانه و غيرتمندانه به مردم يک کشور تزريق مي کند. مردم آرژانتين در جام جهاني 1986 مکزيک با پيروزي در مستطيل سبز، غرور ملي جريحه دار شده شان به خاطر شکست نظامي از انگلستان در زمينه جزاير فالکلند را با گل مارادونا که از قضا با دست و به شيوه اي متقلبانه هم به ثمر رسيد ترميم کردند، تيم ملي عراق بعد از پايان دوران سخت ديکتاتوري صدام و در روزهايي که متجاوزان خاکش را به اشغال درآورده بودند با قهرماني در جام ملت هاي 2007 کام يک ملت را با همه مشکلات به شيوه فوتبالي شيرين کرد و... از اين مثال ها زياد است؛ حتي اگر قائل باشيم که چنين فراگيري و نفوذي حق فوتبال نيست نمي شود از واقعيت اصلي که ميزان نفوذ اين ورزش در لايه هاي مختلف اجتماعي و شئون گوناگون زندگي مردم است چشم پوشي کرد.
خلاصه همه ما به نوعي با فوتبال مواجهه داريم، اگر اهل تماشاي آن نباشيم حداقل يکي از اعضاي خانواده مان مخاطبش است و بايد بيشتر درباره جايگاه فوتبال، کارکردهايش در تنظيم روابط يک خانواده، عواقب تماشاي آن با استرس و ... بدانيم. بدانيم فوتبال به خصوص در رده ملي به خوبي بين نسل ها پل مي زند و فرصتي فراهم مي کند تا اعضاي يک خانواده دور هم جمع شوند و هيجان را در محيط خانه تجربه کنند. از طرفي نبايد از کنار اين حقيقت تلخ بگذريم که هربار با ناکامي فوتبال در رده هاي ملي، نه تنها حس بدي به جامعه تزريق مي شود بلکه حتي پيامدهايي به جز عواقب روحي آن گريبان عده اي را مي گيرد و متاسفانه خبرهايي درباره سکته تماشاگران فوتبال و... مي شنويم.
بر اساس تعاريف روان شناسان هر چيزي که باعث ايجاد فشار روحي در فرد شود، استرس نام مي گيرد. با اين شرايط ديدن يک مسابقه فوتبال مي تواند بسيار مضر باشد. کي و کجا مي توانيد در کمتر از يک دقيقه تجربه اي را که هنگام تماشاي پنالتي هاي بازي ايران و عراق داشتيد تجربه کنيد؟ با هر پنالتي که گل مي شد به شدت خوشحال مي شديم و بعدش به شدت ناراحت، اين بلاتکليفي، تغيير مدام احساسات و شکننده بودن شادي و غم، مي تواند آسيب زننده باشد. فوتبال ورزشي است که امکانات ساده مي خواهد و براي همين علاقه مندان زيادي هم دارد که دوست دارند فوتباليست شوند وحتي به خاطر هيجانش مخاطبان زيادي هم دارد، ورزشي که مهارت هاي فردي در آن اهميت بالايي دارد و در عين حال کار تيمي هم در آن نقش مهمي ايفا مي کند، هر تيم چند مربي و آناليزور دارد و حتي فرياد تماشاگر هم با تاثيرگذاري روي ذهن بازيکن و مربي در نتيجه تاثيرگذار است، بازيکنان هم برخلاف ورزش هايي مثل واليبال و ... با هم رودررويي مستقيم و درگيري فراواني دارند، و مجموعه اي از اين دلايل باعث شده، هيجان زياد فوتبال و مخاطب فراوانش آن را به پديده فراگيري تبديل کند که مثل يک صنعت پرقدرت بر اقتصاد کشورها، فرهنگ، ديپلماسي، سياست و خيلي چيزها تاثير مي گذارد و حتي ابزاري شود براي رقابت رواني کشورها با هم.
نفوذ فوتبال آنقدر زياد شده که حس خوب غرور ملي را حتي هنگام باخت آبرومندانه و غيرتمندانه به مردم يک کشور تزريق مي کند. مردم آرژانتين در جام جهاني 1986 مکزيک با پيروزي در مستطيل سبز، غرور ملي جريحه دار شده شان به خاطر شکست نظامي از انگلستان در زمينه جزاير فالکلند را با گل مارادونا که از قضا با دست و به شيوه اي متقلبانه هم به ثمر رسيد ترميم کردند، تيم ملي عراق بعد از پايان دوران سخت ديکتاتوري صدام و در روزهايي که متجاوزان خاکش را به اشغال درآورده بودند با قهرماني در جام ملت هاي 2007 کام يک ملت را با همه مشکلات به شيوه فوتبالي شيرين کرد و... از اين مثال ها زياد است؛ حتي اگر قائل باشيم که چنين فراگيري و نفوذي حق فوتبال نيست نمي شود از واقعيت اصلي که ميزان نفوذ اين ورزش در لايه هاي مختلف اجتماعي و شئون گوناگون زندگي مردم است چشم پوشي کرد.
خلاصه همه ما به نوعي با فوتبال مواجهه داريم، اگر اهل تماشاي آن نباشيم حداقل يکي از اعضاي خانواده مان مخاطبش است و بايد بيشتر درباره جايگاه فوتبال، کارکردهايش در تنظيم روابط يک خانواده، عواقب تماشاي آن با استرس و ... بدانيم. بدانيم فوتبال به خصوص در رده ملي به خوبي بين نسل ها پل مي زند و فرصتي فراهم مي کند تا اعضاي يک خانواده دور هم جمع شوند و هيجان را در محيط خانه تجربه کنند. از طرفي نبايد از کنار اين حقيقت تلخ بگذريم که هربار با ناکامي فوتبال در رده هاي ملي، نه تنها حس بدي به جامعه تزريق مي شود بلکه حتي پيامدهايي به جز عواقب روحي آن گريبان عده اي را مي گيرد و متاسفانه خبرهايي درباره سکته تماشاگران فوتبال و... مي شنويم.
به هر حال اگر اهل فوتبال نيستيد و حتي همين بازي ديروز تيم ملي با عراق را هم نديده ايد و جان به لب نشده ايد که خوش به حال تان، اما بدانيد اولاً شادي روزهاي خوب تيم ملي را از دست داده ايد، ثانياً خواندن مطالب پرونده امروز براي اين که اطرافيان تان فوتبال نگاه مي کنند براي شما مي تواند مفيد باشد و حتي شايد شما هم فوتبالي شديد، اگر هم اهل فوتبال هستيد و حين بازي ديروز استرس زيادي را تحمل کرديد، بايد مطالب را بخوانيد تا بدانيد چگونه مي توان از فوتبال لذت برد بدون آن که خداي نکرده عواقب بد روحي و جسمي داشته باشد...
دکتر حامد محمدي کنگراني، روانپزشک درباره تب فوتبال و استرس هاي ناشي از آن در گفت و گو با «خبر آنلاين» مي گويد: «هر ورزشي چون نتيجه نامعلومي دارد پس هيجان آور و استرس زاست. تماشاي فوتبال هم همين طور است. ضربان قلب را بالا مي برد و باعث تخليه هيجاني مخاطبان مي شود. درگير شدن ذهن در اين شرايط هم خوب است و هم بد. خوب است چون در يک زمان مشخص فرد از همه فکر هاي آزار دهنده اش رهايي مي يابد و بد است چون، از يکسري موضوعات ديگر بي خبر مي ماند و از اين نظر بعضي مسائل مهم ممکن است ديگر به چشم نيايد.»
اما دکتر محمدرضا خدايي، روانپزشک نيز در تحليل استرس هاي ناشي از تماشاي مسابقه فوتبال نظرات جالب تري دارد و درباره اين موضوع به سايت «دکتر سلام »مي گويد: «هيجان ها در افراد مختلف متفاوت است و به علاقه و تعصب آن ها به فوتبال و تيمي که بازي مي کند، بستگي دارد. گاهي اين تعصب ها باعث مي شود تماشاگر دست به کارهايي بزند که اصلا عقلاني نيست و عکس العملي هيجاني است. فرد علاقه مند در طول مسابقه با بازيکنان همذات پنداري مي کند و حتي ممکن است خود را در زمين فوتبال ببيند، با باخت آن ها گريه کند و با بردشان بخندد. بعد از بازي هم تحليل مي کند و همين کار باعث تعقل و بروز خلاقيت و توانايي بيان نظر و... مي شود.»
او درباره خطرات ناشي از استرس هشدار مي دهد و مي گويد: «اگر هنگام تماشاي فوتبال استرس بيش از حد و غيرقابل تحمل، اختلال رفتاري مثل پرخاشگري، عصبانيت، کم توجهي، حواس پرتي و حتي در صورت باخت تيم محبوب، افسردگي و اضطراب سراغ افراد مي‌آيد و اين احساس ناراحتي موقت هم نيست و تا مدت ها فرد را درگير مي کند، بايد بدانيم هيجان از نوع منفي است. برخي هنگام تماشاي فوتبال ناخن مي جوند و موهايشان را مي کنند. اما اثرهاي سوء اين هيجان هاي منفي به همين نشانه ها ختم نمي شود چون ترشح بيش از حد موادي مثل کاتکولامين، آدرنالين و نورآدرنالين، افراد دچار زمينه يا مبتلا به بيماري هاي قلبي- عروقي، مغزي، اختلال هاي اعصاب و روان را دچار مشکلات شديدي مي کند و گاه صدمه هاي جدي به آن ها مي زند به‌خصوص وقتي تيم مورد علاقه شان در حال بازي با تيم قدري باشد و احتمال باخت آن زياد.»
جالب است بدانيد بر اساس مطالعات پزشکان استرس مي تواند همانند ويروس سرماخوردگي از فردي به فرد ديگر سرايت کند. علائم استرس همانند حالات چهره، طرز ايستادن و حتي بوي بدن که ناشي از ترشح هورمون استرس است، مي تواند سبب بروز استرس در ديگر افراد شود.
خبرآنلاين / خراسان
اما دکتر محمدرضا خدايي، روانپزشک نيز در تحليل استرس هاي ناشي از تماشاي مسابقه فوتبال نظرات جالب تري دارد و درباره اين موضوع به سايت «دکتر سلام »مي گويد: «هيجان ها در افراد مختلف متفاوت است و به علاقه و تعصب آن ها به فوتبال و تيمي که بازي مي کند، بستگي دارد. گاهي اين تعصب ها باعث مي شود تماشاگر دست به کارهايي بزند که اصلا عقلاني نيست و عکس العملي هيجاني است. فرد علاقه مند در طول مسابقه با بازيکنان همذات پنداري مي کند و حتي ممکن است خود را در زمين فوتبال ببيند، با باخت آن ها گريه کند و با بردشان بخندد. بعد از بازي هم تحليل مي کند و همين کار باعث تعقل و بروز خلاقيت و توانايي بيان نظر و... مي شود.»
او درباره خطرات ناشي از استرس هشدار مي دهد و مي گويد: «اگر هنگام تماشاي فوتبال استرس بيش از حد و غيرقابل تحمل، اختلال رفتاري مثل پرخاشگري، عصبانيت، کم توجهي، حواس پرتي و حتي در صورت باخت تيم محبوب، افسردگي و اضطراب سراغ افراد مي‌آيد و اين احساس ناراحتي موقت هم نيست و تا مدت ها فرد را درگير مي کند، بايد بدانيم هيجان از نوع منفي است. برخي هنگام تماشاي فوتبال ناخن مي جوند و موهايشان را مي کنند. اما اثرهاي سوء اين هيجان هاي منفي به همين نشانه ها ختم نمي شود چون ترشح بيش از حد موادي مثل کاتکولامين، آدرنالين و نورآدرنالين، افراد دچار زمينه يا مبتلا به بيماري هاي قلبي- عروقي، مغزي، اختلال هاي اعصاب و روان را دچار مشکلات شديدي مي کند و گاه صدمه هاي جدي به آن ها مي زند به‌خصوص وقتي تيم مورد علاقه شان در حال بازي با تيم قدري باشد و احتمال باخت آن زياد.»
جالب است بدانيد بر اساس مطالعات پزشکان استرس مي تواند همانند ويروس سرماخوردگي از فردي به فرد ديگر سرايت کند. علائم استرس همانند حالات چهره، طرز ايستادن و حتي بوي بدن که ناشي از ترشح هورمون استرس است، مي تواند سبب بروز استرس در ديگر افراد شود.
خبرآنلاين / خراسان
