آموزش خواندن و نوشتن پیش از دبستان؛ مفید یا مضر؟
علی راکی در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص استفاده از وسایل کمک آموزشی برای آموزش خواندن و نوشتن به کودکان زیر شش سال اظهار کرد: بهترین سن آموزش برای کودکان در سراسر دنیا از شش یا هفت سالگی شروع میشود و تحقیقات فراونی این موضوع را اثبات کرده است.
وی در خصوص استفاده از وسائل کمک آموزشی برای آموزش به کودکان زیر ششش سال تصریح کرد: تحقیقاتی در مورد کار آمدی این وسایل کمک آموزشی انجام نشده است اما با توجه به سایر تحقیقات در زمینه‌های آموزشی می‌توان به این نتیجه رسید که کودکان تا قبل از شش سالگی از لحاظ ذهنی و مغزی آمادگی فراگیری و آموزش را ندارند.
این روان شناس کودک اضافه کرد: روش کار این وسایل بیشتر برمبنای حفظ کردن کلمات و اعداد است و صرفا کودکان را تشویق به حفظ کردن می‌کنند اما جنبه خاص آموزشی برای بلند مدت ندارد.
راکی با بیان اینکه این وسایل بیشتر جنبه تقلیدی دارند تا آموزشی و اصلا آموزشی در میان نیست، خاطر نشان کرد: کودکان به طور غیر ارادی تمایل به تقلید کردن دارند اما وادار کردن کودکان به تقلید به صورت ارادی و تبدیل یک امر درون زا به برون زا موجب میشود تا کودک در اینده با مشکل مواجه شود.
وی با بیان اینکه مشکل اصلی عدم در نظرگرفتن توانایی فرزندان برای آموزش است، افزود: برخی از والدین سعی می‌کنند با فشار و تمرین و تکرار بیش از حد موضاعاتی را به کودک آموزش دهند، که این کار باعث مشکلات روحی برای آن‌ها میشود.
وی با اشاره به اینکه بهترین رفتار والدین با کودکان بازی و ایجاد یک محیط شاداب در خانواده است، اظهار کرد: ایجاد آموزش در زمینه‌ای متفاوت مانند حروف الفبا، زبان انگلیسی، اعداد و ... به صورت بلند مدت و هدف دار برای کودکان از سنین پایین توسط وسایل کمک آموزشی کار اشتباهی است و کودکان را در سنین بالاتر دچار مشکل می‌کند.
این روان شناس کودک گفت: بهتر است پیش از سن رسمی آموزش رفتار والدین در جهت تفریح و شادی و بازی کردن برای کودکان باشد تا سن کودکان به سن آموزش پذیری که همان شش سالگی باشد برسد.
راکی با اشاره به اینکه این وسایل بیشتر توسط والدین شاغل برای جبران کمبود وقت خریداری میشود، افزود: والدین شاغل تنها کافی است با تلاش بیشتر و کمک به یکدیگر کمی وقت بیشتری برای کودکان خود بگذارند و نیازی به خرید این گونه وسایل آموزشی برای جبران کمبود وقت خود ندارند.
وی با اشاره به نگرانی های خاص والدین برای کودکان خود، خاطر نشان کرد: این نگرانی‌ها از آنجا نشات می‌گیرد که والدین متوجه می شوند که وظایفشان را به خوبی انجام نمی‌دهند در حالی که از لحاظ علمی اثبات شده است که کودکان در طول به حدود دو الی سه ساعت بازی با والدین خود نیاز دارند.
این روان شناس کودک تصریح کرد: اکثر والدین به طور میانگین حدود ده الی سی دقیقه با کودکان خود بازی می‌کنند و برای جبران این موضوع، کودکان را به مراکز خاص استعداد یابی می‌فرستند یا به خریدن اینگونه وسایل کمک آموزشی روی می‌آورند.
راکی افزود: خرید وسائل کمک آموزشی از سوی والدین به نوعی برای جبران کم‌کاری است غافل از اینکه این گونه آموزش‌ها توام با فشار است و باعث بالا رفتن انتظار از کودک میشود.
وی با بیان اینکه برخی والدین کودکان را از طریق این وسایل در فرآیند بسیار آسیب زا مقایسه قرار می‌دهند، ادامه داد: در گذشته مقایسه‌ها بسیار مستقیم بود اما اکنون در زیر لحافی از احترام پیچیده شده است و این موضوع آسیب‌های بسیار بزرگی برای کودکان در دوران مدرسه ایجاد کند؛ فشار بیش از حد برای یادگیری موضاعات مختلف مثل حروف الفبا، ریاضی و ... قبل از سن آموزش باعث میشود که کودکان آموزش ناقصی دریافت کند و به سبب همین آموزش‌ها از آموزش در مدرسه باز می‌ماند که باعث ضعیف شدن پایه تحصیلی کودکان میشود.
این روانشناس کودک در خصوص ادعای برخی از عرضه کنندگان وسایل کمک آموزشی در مورد کند شدن رشد ذهن کودکان در صورت عدم استفاده از این وسایل تصریح کرد: رشد سنی هر کودکی باید متناسب با سن او پیش رود؛ وقتی نظام‌های آموزشی سراسر دنیا به این نتیجه رسیده‌اند که بهترین سن برای یادگیری حروف الفبا حدود شش سالگی است می‌توان گفت این موضاعات صرفا یک سری ادعای واهی برای فروش بیشتر محصولات است.
