جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
تاریخ انتشار :
شنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۰ / ۱۵:۴۹
کد مطلب: 5954
۳۲
۲۶

9 تغییر بدن هنگام بلوغ دختران

تعريف بلوغ چيست؟
نوجوانی یک دوره بحرانی است که در آن بلوغ اتفاق می افتد . از نظر لغوی بلوغ در فرهنگ فارسی به معنی « رسیدن » ، « رسیدن به سن رشد » ، « مرد شدن » ، « زن شدن » ، « رسیدگی و پختگی و به حد کمال رسیدن » آمده است .

سازمان جهانی بهداشت ، نوجوانی را به سنین ۱۰ تا ۱۹ اطلاق می کند . این دوره منشأ تغییرات زیادی در وجود شخص است و موجب می شود که شخص به گونه ای متفاوت ، رفتار و احساس کند . نگاه نوجوان نسبت به جهان تغییر می کند و گاه دچار تشویش و نگرانی می شود . تصمیم گیری برایش مشکل می شود که این عوامل موجب بروز مشکلاتی در برخورد وی با خانواده و جامعه می شود .
بلوغ دوره بحرانی انتقال از مرحله کودکی به بزرگسالی و زمان اکتساب قدرت باروری است . دوره ای که تغییرات تکاملی در مغز و غدد بدن باعث تغییرات جسمانی ، روانی ،‌ روحی و رفتاری می شود .
* بلوغ زماني است كه بدن نوجوان شروع به رشد و تغيير مي‌كند و توانايي توليد مثل پيدا مي‌كند.
* تغييرات بدن در دوره بلوغ، سريع‌تر از هر دوره‌اي به جز نوزادي است.
*  داشتن اطلاعات و آگاهي از روند بلوغ قبل از شروع آن، به والدين  و خود نوجوان كمك مي‌كند، كه اين دوره را به‌تر بفهمند و مسير آن را  راحت‌تر طي كنند.
*همه انسان‌ها متحمل تغييرات دوران بلوغ مي‌شوند.
* هيچ دو نفري شبيه هم نيستند، اما يك چيز در همه مشترك است و آن اين است كه همه افراد بايد مرحله بلوغ را طي كنند. بلوغ دختران  معمولا در سنین 9 تا 13 سالگی اتفاق می افتد، اما دخترانی هم هستند که زودتر و یا دیرتر بالغ می شوند. هورمون هایی مانند استروژن، فرآیند بلوغ را انجام می دهند. عامل وراثت ،‌عوامل محیطی از قبیل محل جغرافیایی و تماس با نور ، وضعیت سلامت و وزن و تغذیه و شرایط روانی در شروع سن بلوغ دخالت دارند . کودکانی که در مناطق گرم و کم ارتفاع و یا نقاط شهری زندگی می کنند و یا چاق هستند زودتر بالغ می شوند .

بلوغ دختران

برخی از تغییرات بدن را که طی دوران بلوغ در دخترها رخ می دهد، برایتان بیان می کنیم.
1- موهای جدید
دخترخانمی ممکن است متوجه شود که در مناطقی از بدن که هیچ وقت مویی وجود نداشت، حالا مقداری مو رویش کرده است، مناطقی مثل زیر بغل، پاها و ... . در ابتدا این موها روشن و نازک هستند، اما با گذشت زمان تیره و ضخیم می شوند.

2- رشد قدی
جهش رشد معمولاً در دختران حداقل ۲ سال زودتر از پسران اتفاق می افتد و بسیار چشمگیر است . به طوری که در مدت یک سال میزان رشد ۲ برابر می شود و قد حدود ۱۱-۶  سانتی متر بیشتر می شود . جهش چشمگیر رشد و حداکثر افزایش آن ، معمولاً دو سال بعد از جوانه زدن پستانها و یک سال قبل از شروع عادت ماهانه اتفاق می افتد . در طی دوران بلوغ، رشد قدی ادامه می یابد.
در برخی، رشد به سرعت اتفاق می افتد که به نام "جهش ناگهانی رشد" خوانده می شود. این جهش رشد، بین سنین 9 تا 11 ساله دیده شده است. سرعت رشد در دختران به میزان هورمون رشد و هورمون ج ن س ی  ( استروژن ) مربوط می شود . هورمون رشد باعث افزایش رشد بخصوص در استخوانها و غضروف می شود .  ولی هورمون ج ن س  ی ( استروژن ) سبب بسته شدن مرکز رشد استخوانی و کاهش و کند شدن رشد استخوان می شود . به همین دلیل است که بعد از شروع قاعدگی ، سرعت رشد قد کندتر می شود و معمولاً بیش از ۶ سانتی متر افزایش نمی یابد . افرادی که دارای این فوران رشد هستند، هر سال حدود 10 سانتی متر افزایش قد خواهند داشت. اما مثل بقیه موارد بلوغ، رشد ممکن است سریع و یا کند باشد.
3- رشد سینه
در دوران بلوغ سینه ها بزرگ می شوند. اگر یکی از سینه ها کوچکتر از دیگری باشد، جای نگرانی ندارد، زیرا بعد از مدتی هر دو سینه به یک اندازه خواهد شد.

4- مراقبت از پوست
اگر پوستتان، جوش زد، نگران نباشید. حدود 85 تا 90 درصد افراد در سن بلوغ، جوش می زنند. در واقع، زدن جوش جزء اولین علائم دوران بلوغ می باشد. این جوش ها ممکن است روی صورت، بالای سینه و یا پشت دیده شوند.
در طی دوران بلوغ، فعالیت غده های چربی زیاد می شود و موجب بروز جوش می شود. استرس، عادت ماهانه و مواد آرایشی چرب نیز باعث بوجود آمدن جوش می شوند معمولا جوش های دوران بلوغ، با اتمام این دوران، از بین خواهند رفت.

5- افزایش تعریق
اگر خیلی عرق می کنید، این را بدانید که شما اولین نفری نیستید که از این موضوع رنج می برید. ناگهان در طی دوران بلوغ، 2 تا 4 میلیون غده عرق در بدن فعال می شوند. هنگامی که عصبانی می شوید و یا در محیط گرمی قرار می گیرید، بیشتر عرق می کنید. تعریق بیشتر در زیر بغل صورت می گیرد. اگر می خواهید از بوی بد عرق خلاص شوید، به طور مرتب حمام کنید و از مواد ضدتعریق مثل مام استفاده کنید.

6- ترشحات
در طی دوران بلوغ، ترشحات واژن دیده می شود. این ترشحات به رنگ زرد یا سفید است. اگر خارش، بوی بد و یا ناراحتی در واژن داشتید، با مادر خود صحبت کنید، زیرا این می تواند نشانه ای از عفونت باشد.

7- تغییر شکل بدن
دختران در مقایسه با پسران، دارای چربی بدن بیشتری هستند. در طی دوران بلوغ، ممکن است متوجه شوید که بدنتان دارای چربی های بیشتری نسبت به قبل است. در ابتدا، ممکن است متوجه چربی شکم شوید. اما بعد از مدتی، کمر کوچکتر و باسن و ران ها بزرگتر خواهند شد. migna.ir

8- عادت ماهیانه
خون ریزی ماهانه، در سنین 9 تا 16 سالگی رخ می دهد. در این دوران، باید بهداشت را کاملا رعایت کنید و همیشه نوار بهداشتی همراه خود داشته باشید.   رعايت نکاتي براي تسکين و يا بهبود ناراحتی های جسمی و روحی پيش از قاعدگی مصرف کم‌تر مواد غذايي که حاوی قند يا شکر به مقدار زياد هستند و به جای آن استفاده بيش‌تر از نان، سيب‌زمينی، خرما و حبوبات .
مصرف کم‌تر چربی‌های حيوانی و گوشت قرمز و جایگزينی آن با روغن های گياهی و گوشت سفيد (مرغ و ماهی)
مصرف کم‌تر نوشابه های کافئين‌دار نظير قهوه و چای
کاهش مصرف نمک تا حد ممکن

9- مراقبت از دندان ها
در دوران بلوغ، هورمون های اضافی در بدن موجب بروز مشکلاتی در دهان می شوند. لثه ها ممکن است حساس‌تر و متورم شوند. لذا باید همیشه مسواک بزنید و بعد از غذا، با نخ دندان لای دندان هایتان را تمیز کنید. رعایت بهداشت دهان و دندان باعث جلوگیری از ایجاد بوی بد دهان، بیماری های لثه ای و دیگر مشکلات می شود.  
ترتيب تغييرات جسمی دخترها در دوران بلوغ
- شکل‌گرفتن و کامل‌شدن پستان‌ها (5/12-5/7 سالگی)
-رويش مو در زير بغل و عانه (15-9 سالگی)
-جهش رشد ( 2 سال بعد از جوانه زدن پستان‌ها تايك سال قبل از عادت ماهانه )
- شروع عادت ماهانه‌ (16-9 سالگی)
-رشد موهاي زهار مانند بالغين ( 18-12 سالگي)  

توصیه هایی برای دختران نوجوان در دوران بلوغ
ممکن است، یک نفر را در زندگی ملاک زیبایی قرار دهید (مثلا یک بازیگر را) و سعی کنید شبیه او شوید. ولی ممکن است شما شکم داشته باشید و ظاهر شما شبیه او نباشد. این یک امر طبیعی است، ظاهر و باطن همه افراد با هم متفاوت است. این تفاوت ها باعث شیرینی زندگی می گردد. پس، بهتر است به جای آنکه خود را (از نظر ظاهر) شبیه یک نفر کنید، ورزش کنید و عادات صحیح غذایی داشته باشید و وزن خود را متعادل نمایید.
همچنین در طی دوران بلوغ، تغییرات بدنی و احساسی رخ می دهد و شما سئوالات زیادی را خواهید داشت. بنابراین با مادر و یا خواهر بزرگتر از خود در این رابطه صحبت کنید و نگران نباشید.  
بهداشت جسمی بلوغ در دختران توجه به نظافت پوست موجب زیبایی ، شادابی ، تبخیر ، تعریق و تنفس پوستی و از بین رفتن بوی بدن می شود . شستشو با آب ولرم و صابون سبب پاکیزگی پوست می شود . در این دوره غدد عرق ، ماده چربی با بوی بد ترشح می کنند که سبب بد بو شدن بدن می شود . شستشوی بدن و استحمام علاوه بر تمیزی و نشاط و شادابی نوجوان ، سبب از بین رفتن بوی بد بدن نیز می شود .
بنابراین بهترین و مهمترین وسیله نظافت پوست حمام کردن و شستن تمام بدن بوسیله آب گرم و صابون است . استحمام مرتب برای سلامتی نوجوان لازم است . استحمام روزانه در دوران عادت ماهانه لازم است . البته توصیه می شود از حمام کردن در وان خودداری شود . دردهای دوران عادت ماهانه اغلب به دلیل انقباضات عضلانی رحم بوجود می آیند که می توان آن را از طریق استحمام با آب گرم و یا استفاده از کیسه آب گرم به مدت ۱۵-۱۰ دقیقه تسکین داد . در دوران عادت ماهانه ، شستشو و گرفتن طهارت ضروری است و سبب هیچ نوع بیماری نمی شود . با شستشوی خون ، بوی بد از بین می رود و از مساعد شدن محیط برای رشد انواع میکروبها جلوگیری می شود .
در شروع بلوغ به علت فعالیتهای هورمونهای بدن ،‌فعالیت غدد پوست زیاد شده ، باعث ایجاد جوش می شود . جوشهای صورت نباید دستکاری شوند زیرا موجب عفونت و برجای ماندن محل جوشها به شکل جای زخم بر روی صورت می شود . در موارد خفیف بایستی از طریق شستشوی مرتب با آب ولرم و صابون آنها را تمیز نگهداشت و از دستکاری یا فشاردادن و کندن آنها خودداری کرد .
استفاده از حوله و وسایل بهداشتی شخصی و همچنین زدودن موهای زائد بدن به روش صحیح ، از نکات ضروری است که باید رعایت شود . محافظت و پاکیزگی دست و صورت که بیشتر در معرض آلودگی هستند ، اهمیت زیادی دارد .
شستشوی مرتب پاها و مسواک زدن منظم و مرتب و صحیح دندان ها از نکات بهداشتی ضروری در همه دوره های زندگی و بخصوص در دوران بلوغ هستند . با رعایت بهداشت دهان و دندان ، پوست و سایر موارد بهداشت فردی ، نوجوانان می توانند از ابتلا به بسیاری از بیماریها پیشگیری کنند .
ورزش مناسب ترین وسیله برای تأمین سلامت نوجوانان است . ورزش علاوه بر تفریح و تخلیه انرژی نوجوان ،‌فواید جسمی و روانی بسیاری دارد . ورزش سبب بهبود کار سیستمهای بدن شامل عضلات ، استخوانها و ... می شود و قلب ، ریه و سیستم گردش خون را تقویت می کند ؛ فشارهای عصبی ، افسردگی و نگرانی را کاهش می دهد ؛ موجب گسترده شدن روابط اجتماعی و افزایش ظرفیت شخصیتی نوجوان و تقویت خودباروری ، احساس لیاقت و توانایی او می شود . انتخاب ورزش مناسب با توجه به ساختار بدنی فرد و سلامت و بیماری وی و همچنین گزینش محیط مناسب برای ورزش از نکات اساسی است .
در پایان دوره بلوغ ، تغییر فرم بدن و پیدایش هیکل زنانه رخ می دهد . به طوری که چربی به شکل زنانه در بدن توزیع می شود . یعنی لگن پهن و رانها کلفت می شود . پستانها کاملاً رشد می کند . همچنین علاوه بر قاعدگی ، رحم ، مهبل و اعضای تناسلی زن نیز به اندازه کافی رشد می کنند . این مراحل معمولاً در ۱۸ سالگی کامل می شوند . بر اثر ترشحات هورمونی ، فعالیت غدد چربی و عرق نیز در دختران افزایش پیدا می کند و ممکن است باعث پیدایش جوش در صورت و یا سایر اعضا بدن  شود . این جوشها نباید دستکاری شوند زیرا در این صورت عفونی می شوند و پس از بهبودی اثرات آنها روی پوست باقی می ماند . در صورتی که میزان عرق کردن زیاد باشد ممکن است لازم باشد دختران ( علاوه بر استحمام ) از اسپری زیر بغل و یا لوسیونهای ضد عرق استفاده کنند .  

ناهنجاریهای بلوغ
بلوغ زودرس :
گاهی اوقات علامتهای بلوغ و حتی قاعدگی زودتر از ۸ سالگی شروع می شود که به آن بلوغ زودرس می گویند . بلوغ زودرس در دختران ۵ برابر شایعتر از پسرها است . در اغلب موارد ، علت آن ناشناخته است ، بعضی بیماریهای تخمدان یا بعضی بیماریهای دیگر و مصرف بعضی از داروها ممکن است موجب بلوغ زودرس شوند که در صورت بروز آن باید به پزشک مراجعه کرد .

بلوغ دیررس :
تغییرات زیادی در محدوده سنی بلوغ دیررس وجود دارد ، ولی معمولاً اغلب دختران در ۱۳ سالگی وارد مرحله بلوغ شده اند . بلوغ دیررس بسیار نادر است . در صورت عدم ظهور علائم بلوغ تا پایان ۱۶ سالگی باید به پزشک مراجعه کرد .
علل مختلفی از قبیل مشکل ژنتیکی و ناهنجاریهای مختلف دستگاه تناسلی ممکن است موجب بروز بلوغ دیررس شوند .  
پاسخ به يك سئوال :
دختری دارم كه چندروز دیگر ۸ سالش تمام می‌شود و یکی از سینه‌هایش بزرگتر است. علتش چیست؟
شروع دوران بلوغ در دختران از ۱۲ سالگی و در پسران از۱۴ سالگی است. علائم شروع بلوغ در ۱۲ سالگی در دختر‌ها به صورت برجستگی نوک سینه است که ممکن است یکی از سینه‌ها اول بزرگ‌تر باشد. همچنین موهای بور و ظریف در قسمت‌های مختلف بدن رشد می‌کند.
در سال‌های اخیر به علت اینکه کودکان از غذاهای فست‌فود استفاده می‌کنند و رژیم غذایی نامناسب دارند وزن‌شان زیاد است و بلوغ زودرس یا بیماری دیابت دارند. توصیه می‌شود این کودک معاینه شود. اگر علائم بلوغ مانند برجستگی نوک سینه و علائم دیگر بلوغ مانند رشد موهای نازک زیربغل و... را دارد باید آزمایش هورمونی انجام شود تا اگر استروژن بالا‌تر باشد با تجویز هورمون‌های خاص بلوغ رابه عقب بیندازند تا بر رشد استخوانی کودک تاثیری نگذارد. بررسی وزن و قد برای این کودک ضروری است.  

  www.migna.ir میگنا - مطالب ارسالی خوانندگان
Iran, Islamic Republic of
خیلی عالی بود ممنون
راستش من فکر میکردم بوی بد در اندام تناسلی قبل از قاعدگی بدلیل ادراره میشه در این مورد توضیح بدین؟
Iran, Islamic Republic of
چگونه از مادرم بخواهم برایم سینه بند بگیره؟اخه خجالت میکشم.لطفا راهنماییم کنید---------------------------------------------------------------اين مسئله به شرم و حياي شما برمي گردد. كه زيادي آن هم مشكل ساز هست . شما بهتر است با مادرتان رابطه صميمي تري برقرار كنيد . اين مسائل نگفتنش بيشتر به انسان آسيب مي زند . او شما را مطمئنا درك خواهد كرد .در صورت عدم توانايي مي توانيد روي كاغذ بنويسيد يا از مشاور مدرسه كمك بگيريد.
من 11سالمه وموهای ناحیه تناسلیم رپشد کرده وسیاهه وسینه هامم داره رشد میکنه این نشانه بلوغه----------بله ... اين موارد طبيعيه در اين سن
من11سالمه وبه سن بلوغ رسیدم حدود3ماه که پریودنشدم مادرم میگه طبیعیه میشه راهنماییم کنیدممنونم.--------------بسیاز طبیعیه ... مطالب اینچنینی را لطفا با مادر خوبتان در میان بگذارید
سلام اینکه یک طرف مهبل بزرگتر از طرف دیگر (تقریبا دو برابر)باشد اشکالی دارد یا طبیعی است؟16ساله بدون انجام کارهای شهوانی.
من 14سالمه همه‌ی نشانه های بلوغ رو دارم اما هنوز پریود نشدم علت چیست؟
سلام من 12 سالم است و سینه هایم در حال رشد کردن است و در سن بلوغ هستم ولی نمیدانم چرا پریود نشودم من حتی به دکتر هم رفتم ولی دکتر ها هم هیچی نگفتند به هر دکتری که مراجعه کردیم گفتند نمیدونیم من میشه بگید چرا؟من خیلی نگران هستم------------------عجله نکنید دخترم و بیخود استرس نداشته باشید . طی یکی دو سال دیگه علائم بیشتری از بلوغ ظهور می کنه . چرا این صحبت ها را با مادر خوبتان در میان نم یگذارید . یا با معلم بهداشت و یا مشاور مدرسه
سلام من هم مانند کیمیا تمام عوامل بلوغ را دارم ولی تا به حال پریود نشدم و 12 سالم است من با مادرم به دکتر هم مراجعه کردم ولی نمیدونم چرا هیچ دکتری هیچی نمیگی نمیفهمن نمیدونم چرا من نگران هستم میشه بگید چرا؟
salam .man 15 salame hame neshane haye bologh ro daram ,perud ham shodam,vali sine ham roshde kami darad,chi kar konam-----------------------طبیعیه دخترم - نگران نباش
Iran, Islamic Republic of
من ترشح واژن دارم میترسم
United Kingdom
من15سالمه و قدم147سانته...پریود هم میشمخیلی نگرانم چون ممکنه قد نکشم...نگران نباشید . اگه ورزش کنید . تغذیه و خواب درست داشته باشید تا 20سالگی هم رشد می کنید
Iran, Islamic Republic of
من دختری 15 ساله هستم و پریود هم میشوم اما سینه هایم بسیار کوچک اند چکنم؟؟؟؟؟؟؟؟
باعرض سلام وخسته نباشيد من ترشح واژن دارم وخيلي بوي بدي داره وخيلي هم باهاش مشکل دارم.مي ترسم.بگين چي کار کنم؟
Iran, Islamic Republic of
سلام من دوازده سالمه موهای بدنم در اومده و سینه هام در حال رشته صورتم هم گهگاهی جوش میزنه امروز قدم 151 و وزنم40 کیلو بود بدنم هم تقریبا شبیه زنها شده و خیلی دوست دارم شیک پوش تر باشم و کلاس بزارم و هنوز پریود نشدم میشه بگید مشکلی در بلوغ من هست یا نه؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟-----نه اصلا . مواردی که مطرح نمودید کاملا طبیعیه. ار فست فود و شیرینیجات کمتر استفاده نمائید و بیشتر ورزش نمائید. اطلاعات اینچینی را فقط از مادر دریافت کنید نه دوستان و یا آشنایان . شما نیز می توانید به مشاور و یا مربی بهداشت مدرسه مراجعه نموده و از آنها هم کمک بگیرید .
سلام.ببخشید.میخواستم بپرسم راهی هست که باعث رشد کمتر بینی درسن بلوغ شود؟؟؟من خیلی ازاین موضوع میترسم بااینکه هنوز به سن بلوغ نرسیدم!!!!!
Iran, Islamic Republic of
من 15سالم می باشد چرا هنوز به سن بلوغ نرسیده ام-----------شما دوست عزیز -چرا در یه پست چند نظر با نام مختلف می ذارید؟!!!! نرجس - مبینا و..؟
بهتر است به جای بیان تغیرات جسمی به تغییرات روحی بپردازی که در شکل گیری شخصیت افراد بسیار موثر است.
سلام من 12 سالمه و چند ماه پيش تازه پريود شدم اما سينه هام و باسنم رشدي نكردم . اگه ميشه راحلشو ميگين
مرسی
سلام ببخشید من زمانی که دست میزنم چیزهای گردی را در نزدیکی سینه ام حس میکنم خیلی نگرانم که سرطان نداشته باشم من 13 ساله ام
من 15سالم می باشد چرا هنوز به سن بلوغ نرسیده ام-----------شما دوست عزیز -چرا در یه پست چند نظر با نام مختلف می ذارید؟!!!! نرجس - مبینا و..؟من 13 سال دارم همه ی علاءم بلوغ از جمله رشد سینه ومو های زائد بدن را دارم دلی پریود نمی شوم نگرانم!!!!!!!!!!!!!!!!!!!1
سلام من 12 سالمه قدم 140 است ایا قدم باز هم رشد میکند من خیلی نگرانم عادت ماهیانه هم میشوم ولی خیلی دیر به دیر والان دو سه ماه است که عادت ماهانه نشده ام
من 14سالمه همه‌ی نشانه های بلوغ رو دارم اما هنوز پریود نشدم علت چیست؟منم همین جوریم
عبدالله
عالی
فاطمه
خیلی ممنون عالی بود
دربارۀ تاثیرات عجیب «ترس از پشیمانی»
چگونه با ذهن آگاهی حواس کودکان مان را جمع کنیم؟
تقاضا برای سلب اختیار تشخیص اختلال اسکیزوفرنی توسط روانشناسان بالینی!
چرا نباید برای جلب محبت یا عشق التماس کنیم؟
ویژگی‌های یک اردو مطالعاتی خوب چیست؟
چطور از فکر کردن بیش از حد به یک موضوع جلوگیری کنیم؟
نوجوانان آمریکایی بدون تلفن همراه احساس بهتری دارند
من با دروغ گفتن و آه وناله پول درمیارم
افراد کمال‌گرا چه ویژگی‌هایی دارند؟
كودكان را قرباني حرف مردم نكنيد
خودبیمارانگاری از خود بیماری مرگبارتر است!
راه‌ درمان تب بالای تمایل به عمل‌های زیبایی چیست؟
قلب فقط کارش خونرسانی نیست؛ رزق و روزیتون رو هم میرسونه! خوش قلب باشید