برای بررسی سلامت قلب چه زمانی باید تست ورزش داد؟

دکتر منوچهر احمدی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: وقتی کسی دچار درد قلبی می‌شود، ممکن است نوار قلب چیز خاصی را نشان ندهد، اما شک بالینی پزشک به این سمت است که رگ‌های قلب بیمار گرفتگی دارند. در این موارد با انجام تست ورزش تا حد زیادی صحت و سقم این مطلب روشن می‌شود.

وی اضافه کرد: تست ورزش آزمونی است که تغییرات نهفته نوار قلبی را از طریق تحمیل ورزش و فعالیت بدنی شدید به فرد آشکار می‌کند.

احمدی یادآور شد: جهت رفاه بیشتر در حین ورزش، بهتر است لباس و کفشی راحت بپوشید و قبل از انجام آزمایش، فعالیت فیزیکی شدید انجام نداده باشید. همچنین لازم است از 3 ساعت قبل ناشتا باشید و سیگار نکشید. چنانچه مبتلا به دیابت هستید یک ساعت ناشتا بودن پس از صرف یک غذای سبک کافی است و نیازی به تغییر مقدار انسولین وجود ندارد.

وی تاکید کرد: بعضی داروهای مداخله‌گر قلبی را که مانع از افزایش فعالیت قلب در حین ورزش می‌شوند در فاصله زمانی معین قبل از تست ورزش (تحت نظر پزشک معالج خود) باید قطع کرده باشید.

احمدی گفت: ابتدا پزشک پرسش‌هایی را در مورد سابقه بیماری قلبی از بیمار جویا می شود و سپس وی را مورد معاینه قلب قرار می دهد. نبض، فشارخون و نوار قلب در آغاز و سپس در مراحل بعدی آزمون به طور مکرر اندازه گیری و ثبت می شوند.

وی افزود: بیمار پس از معاینه قلب جهت آزمون ورزش بر روی دستگاه تردمیل قرار می گیرد. این دستگاه به صورت یک صفحه لاستیکی متحرک و غلطانی است که بیمار بر روی آن ایستاده و جهت حفظ تعادل باید بر روی آن راه برود. هر 3 دقیقه شیب نوار در حد 2 درصد و سرعت حرکت آن حدود 1.2 کیلومتر در ساعت افزایش می‌یابد.

این متخصص قلب و عروق تاکید کرد: این آزمون را می توان با استفاده از دستگاه دوچرخه ای نیز انجام داد. انجام این تست به این صورت است که به فرد الکترودهای مربوط به نوار قلبی را متصل می‌کنند و از او می‌خواهند که متناسب با سرعت تسمه نقاله یا دوچرخه مخصوص حرکت کند. ابتدا دستگاه آرام حرکت می‌کند، اما به تدریج سرعت می‌گیرد و فرد برای ادامه دادن آزمایش باید روی تسمه نقاله بدود. بتدریج دستگاه شیب پیدا می‌کند و حالتی ایجاد می‌شود که فرد در حال دویدن از سربالایی پیدا می‌کند. علائم حیاتی و نوار قلب بیمار در حالت‌های مختلف کنترل می‌شود تا تغییرات احتمالی در نوار در حالت ورزش مشخص شود.

احمدی گفت: بر اساس سن، حد معینی از ورزش و حداکثر ضربان قلب که بیمار باید به آن دست یابد، پیش از شروع ورزش برای وی مشخص می‌شود و آزمایش تا آن زمان ادامه می‌یابد.

وی تصریح کرد: بهترین و قابل اعتمادترین نتیجه مربوط به زمانی است که به حداکثر فعالیت پیش بینی شده بدون بروز تغییر غیرطبیعی در وضعیت بالینی یا نوار قلب نایل شود و این به حدود 10 تا 20 دقیقه ورزش و کمی شکیبایی نیاز دارد.

این متخصص قلب و عروق گفت: در صورتی که طی آزمون، ضربان قلب به حدود 85 درصد از حداکثر ضربان قلب استاندارد برسد، آزمون طبیعی تلقی می شود. با وجود این در هر زمان که بیمار واقعا احساس کرد قادر به ادامه ورزش نیست یا چنانچه دچار بعضی علائم بالینی نظیر درد سینه، تنگی نفس مفرط، سرگیجه و سردرد شدید شود یا تغییرات غیرعادی در نوار قلب بروز کند یا فشار خون افت کند، باید بلافاصله آزمایش قطع شود.

احمدی گفت: تست ورزشی آزمونی است که می تواند گرفتگی‌ها و تنگی‌های عروق قلب را تا حدی نشان دهد و پزشک را در تصمیم گیری برای انجام دادن یا ندادن اقدامات تهاجمی‌تر مانند آنژیوگرافی راهنمایی کند.

وی اضافه کرد: از کاربردهای پراهمیت دیگر این تست در مورد ارزیابی کارایی افرادی است که دچار سکته‌های قلبی می‌شوند و به اصطلاح تحمل فعالیت‌های بدنی در آنها در طول زمان مورد بررسی قرار می‌گیرد.

احمدی با تاکید بر اینکه شب قبل از انجام تست ورزش استراحت کافی داشته باشید، گفت: حمام بروید و موهای زائد قفسه سینه را بتراشید. از گرفتن دوش آب گرم دو ساعت قبل از انجام تست ورزش خودداری کنید.

وی افزود: برای انجام تست ورزش صبحانه سبک خورده شود ولی 2 ساعت قبل از تست ورزش معده پر نباشد. در صورت مشکلات قند خون یک آبمیوه همراه داشته باشید.

این متخصص قلب و عروق در پایان خاطرنشان کرد: در مورد قطع مصرف داروها جهت انجام تست ورزش نیز با پزشک خود مشورت کنید.