میزان شیوع «شیدایی و ديگر اختلالات رواني» در ایران

به گزارش روزنامه آرمان، در حالی که نیمی از جمعیت کشور به انواع اختلالات روانی مبتلا هستند هنوز تصور و نگاه مردم ما به بیماری روانی واقعا بد و نادرست است. بسیاری از افراد جامعه بیماری روانی را مانند سابقه مجرمیت یک فرد تلقی می کنند در حالی که در مورد اکثر بیماری های روانی فرد در درجه اول خودش را نابود می کند.

سال گذشته نرخ شیوع اختلالات روانی در کشور به مرز پنجاه درصد رسید در حالی که فقط ۱۴ درصد هزینه درمان بیماران روانی مربوط به بیماری های روانی است تنها نیمی از این افراد برای دریافت خدمات درمانی به بیمه‌ها مراجعه می کنند که این نشان می دهد شاید نیمی از این افراد به طور کلی به مقوله سلامت روان خود و درمان آن اقدامی نمی‌کنند. با بررسی آمارهای ارائه شده در مورد وضعیت سلامت روان در سال های اخیر می توان به خوبی روند رشد این آسیب‌ها را در سال های اخیر مشاهده کرد.

سال ۹۱، ناصحی، مدیرکل سابق سلامت روان وزارت بهداشت، سهم زنان را در اختلالات روانی 26/5 درصد و سهم مردان را 20/8 درصد دانست و گفت: به طور متوسط شیوع بیماری‌های روانی در جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال، 23/6 درصد است که نسبت به آ‌مار ۲۰ سال قبل، رشد چندانی را نشان نمی‌دهد. دو سال پس از ارائه این آمار، روانپزشک اظهار کرد که مردان ایرانی پنج برابر زنان دچار بیماری‌های روانی می‌شوند و دلیل آن را مشکلات اقتصادی دانست.

باغبانیان، با تاکید بر اینکه شیوع افسردگی‌های شدید در بین مردان پنج برابر زنان است، ادامه داد: افسردگی‌های خفیف تا ۲۰ درصد در بین زنان شایع است.
کمی بعد از آن هم یعنی در بهمن سال گذشته دبیر علمی ششمین همایش علمی سلامت روان و رسانه گفت: 49/5 درصد افراد جامعه دچار اختلال روانی و شش دهم درصد افراد مبتلا به اختلالات شدید روانی هستند.

انگ‌زدایی از بیماری‌های روانی

جدای از روند افزایشی تعداد بیماران روانی در کشور نکته مهم در این بین نگاه نادرست و طبق معمول انگی است که خیلی از ما آدم ها نسبت به دیگرانی که آنها را به درستی نمی‌شناسیم و در زندگی آنها نبوده ایم مطرح می کنیم در حالی که اکثر این قضاوت ها در جهل و سوء تعبیر ریشه دارد. اگر اندکی به آمارهای مطرح شده در مورد تعداد بیماران روانی در کشور توجه کنیم متوجه می شویم فقط شش درصد این افراد اختلال روانی حاد دارند در حالی که طیف وسیعی از این افراد اختلال روانی حاد نداشته و به‌دلیل بیماری‌هایی نظیر بیش فعالی در کودکان یا افسردگی در بزرگسالان در زمره بیماران روانی قرار می گیرند که هرچند شدت بیماری شان کم است اما باید حتما تحت مداوا قرار بگیرند. با این وجود طبق آمارها بسیاری از مبتلایان به بیماری های روانی برای درمان مراجعه نمی کنند که این مانند بیماری های جسمی و رها کردن آن تبعات ناگواری دارد.

محمدی، رئيس انجمن روانپزشكي ايران و دبیر علمی ششمین همایش علمی سلامت روان و رسانه درباره شیوع اختلالات روانی در کشور گفت:
- 6 درصد افراد نیز جامعه دارای افسردگی،
- 3 درصد دچار شیدایی
- 4 درصد از کودکان دچار وسواس
- 7 دهم درصد از کودکان دچار کم خورگی و
- 18 درصد از کودکان نیز به بیش فعالی مبتلا هستند که از جمله اختلالات روانی در جامعه است.

دلایل اختلالات روانی در زنان
روان‌شناسان و جامعه شناسان معتقدند دلایل اختلالات روانی در زنان به مسائل هورمونی و شرایط این افراد در اجتماع مربوط می‌شود. دکتر علی باغبانیان، روانپزشک معتقد است که عوامل ژنتیک، استرس و ساختار شخصیتی فرد، سه ضلع بیماری‌های روحی و روانی افراد را تشکیل می‌دهند.هادی معتمد، آسیب‌شناس اجتماعی نیز بیماری‌های اعصاب و روان را غیرمرتبط با مسائل اجتماعی می‌داند و معتقد است که به‌طورکلی، ایجاد مشکلات مرتبط با اعصاب و روان به عواملی مانند بیولوژی، عوامل ساختاری و مادرزادی، عوامل سایکولوژیک و خانوادگی و عوامل اجتماعی بستگی دارد. در مورد مسائل خانوادگی مؤثر در بیماری‌های روحی و روانی باید گفت که خانواده با وجود همه تهدیدها همچنان نهادی قوی در جامعه ایران است و همین امر می‌تواند تاثیر بیماری‌های روحی و روانی را کاهش دهد.

در رابطه با مسائل اجتماعی نیز باید توجه کرد که ما در یک جامعه در حال گذار و توسعه قرار داریم و سیر تحولات و تغییرات بر اعصاب و روان افراد تاثیرگذار خواهد بود.
پرویز مظاهری، روانپزشک، نیز معتقد است که زنان به دلیل هورمون، زایمان و نقش مضاعفی که زن در جامعه و بیرون از خانه دارد، بیشتر دچار افسردگی می‌شوند. افسردگی زنان تا ۱۷ درصد و دو برابر مردان است، اما آمار اسکیزوفرنی و اختلالات دوقطبی در زن و مرد یکسان است. اضطراب در میان زن‌ها بیشتر است؛ به‌طوری‌که ۱۰ تا ۱۷ درصد مردها و ۳۰ درصد زنان اضطراب دارند.