معمولا بین 3 تا 5 سالگی، کودک هر چیزی را از روی تقلید یاد میگیرد. وقتی زمان تمیز کردن اتاق کودکتان میشود حتما مسوولیتهایی به او بدهید
چگونه میتوان به کودک در کارهای خانه مسئولیت داد؟
دکتر کتایون رازجویان
25 ارديبهشت 1396 ساعت 13:20
معمولا بین 3 تا 5 سالگی، کودک هر چیزی را از روی تقلید یاد میگیرد. وقتی زمان تمیز کردن اتاق کودکتان میشود حتما مسوولیتهایی به او بدهید
در این میان سهم نوجوانان خانه چیست؟ معمولا کمک خواستن از آنها با توجه به شرایط روانی دوران بلوغ کمی سخت است.
اتفاقا باید کارهایی با مسئولیت بیشتر به آنها داده شود؛ مثل تمیز کردن کاشیهای آشپزخانه، جاروبرقی کشیدن و... چنین کارهایی بعضی اوقات خواست آنها نیست، اما میشود با همدلی و مهربانی کارها را بهتر کنار یکدیگر انجام بدهید. ضمن اینکه نوع تربیت و آموزشهایی که به کودکتان از ابتدا دادهاید در این شرایط بسیار تعیینکننده است.
برخی از والدین وقتی کودکشان شیئی را میشکند یا خرابکاری میکند او را با واژههای غلطی ناراحت میکنند. به این گونه والدین چه توصیهای میکنید؟
این کار اصلا درست نیست برای همین پیشنهاد میکنم از داد زدن بر سر بچهها در مورد نحوه تمیزکاری، جدا خودداری کنید، میتوانید با خونسردی به آنها توضیحات لازم را بدهید تا با مشارکتی دوستانه یک همکاری مفید را تجربه کنید. اساسا این نوع همکاریها، روحیه کار دستهجمعی را میان افراد خانواده بالا میبرد و به آنها آموزش میدهد. مسوولیت تمیز کردن خانه نباید بر دوش یک نفر باشد و بهتر است همه افراد در خانه با یکدیگر همکاری کنند؛ در این صورت هیچوقت یک نفر خسته نخواهد شد.
با این اقدامات علاوه بر افزایش صمیمیت، روح همکاری و مشارکت در خانواده تقویت میشود و اعتماد بهنفس کودکان و نوجوانان به واسطه قبول مسوولیت، بالا میرود. این نکته مهم است، برای انجام هر کاری باید خوشحالی کنیم و با صدای بلند بخندیم و همچنین از افراد خانواده بهویژه بچهها تشکر کنیم که به ما کمک میکنند. ضمنا یادتان باشد تصحیح کردن، ناخودآگاه این پیام را به کودک منتقل میکند که تلاشش به اندازه کافی خوب نبوده. بنابراین به جای توجه به مقدار کاری که انجام داده، به تلاشش توجه کنید و از سرزنش کردن او نیز بپرهیزید. سرزنش کردن سبب میشود کودک تصور کند هرگز نمیتواند شما را راضی نگه دارد بنابراین دست از تلاش برمیدارد. به یاد داشته باشید با گذشت زمان، کودک در کارهایش مهارت پیدا میکند، بر آنها مسلط میشود و از عهده انجام کارها بهتر برمیآید.
در ضمن سعی کنید به جای جملههای منفی از جملههای مثبت استفاده کنید؛ مثلا به جای «اگر لباسهای مهمانی را درنیاوری...» از این عبارت استفاده کنید؛ «اگر میخواهی بازی کنی اول باید لباسهای مهمانی را درآوری.» بدین ترتیب اگر چند بار این جملهها را تکرار کنید، انجام این کارها برای کودک به شکل عادت درمیآید و دیگر نیازی نیست کارها را مرتب به او یادآوری کنید.
چه کارهای دیگری از جانب والدین میتواند سلامت روانی کودک را تحتالشعاع قرار دهد؟
بهتر است تمیزکردن خانه را با برنامهریزی و منظم اجرا کنید. بعضی از خانمها عادت دارند یکباره همه وسایل اتاقها، آشپزخانه، کابینتها، کمدها و... را بیرون بریزند. با این کار خانه نامرتب و ناامن میشود. این بینظمی میتواند سلامت روانی بچهها را تهدید کند. بنابراین فهرستی از تمام کارهایی که باید انجام شود، تهیه کنید و به ترتیب اولویت انجام دهید.
دادن پاداش برای انجام کارهای شخصی کودک چقدر درست یا غلط است؟
پاداش دادن همیشه خوب نیست چون او را شرطی میکند. او باید بداند مانند دیگر اعضای خانواده وظایفی دارد که باید انجام بدهد، بدون اینکه انتظار پاداشی داشته باشد. البته تشویقهای کلامی را فراموش نکنید و رفتارهای پسندیده فرزندتان را جلوی خودش به زبان بیاورید. این کار باعث میشود با شور و شوق بیشتری دوباره آن کار را تکرار کند و در خاطرش ماندگار شود.
ضمنا فراموش نکنید که خودتان الگوی خوبی برای کودکانتان هستید. اگر از فرزندتان میخواهید وسایلش را سر جایش بگذارد، خودتان باید در منزل این کار را انجام دهید و وسایلتان را دوروبر خانه پرت نکنید!
منبع: هفته نامه سلامت
کد مطلب: 40851