به منظور تحليل آماري و با قاعده در خصوص كسب و كار كوچك ، بايد گفت كه اين مقوله داراي قوانين اجرايي تجاري است. هر صنعتي بر اساس درآمد و ميزان استخدام سالانه ، اندازه استانداردي را براي خود تعريف ميكند.
در بيشتر موارد اين تعريف به واسطه نمايندگيهاي دولتي تعريف ميشود تا تحت قوانين تغييرپذير دولتي تحليل هايي را صورت دهند. به علاوه ، اين استانداردها براي برنامههايي كه در خصوص كمك بهبود به امور مالي است كارا ميباشد. كسب و كار كوچك بصورت مستقل است و هر شركتي با كمتر از 500 پرسنل در اين حيطه قرار ميگيرد. اين اندازه مرسوم ترين استاندارد تعريف شده است.
در آمريكا حدود 5/22 ميليون كسب و كار مستقل از كشاورزي و زراعت وجود دارد كه 99 درصد آن كسب و كار كوچك(Small Business) به حساب ميآيند.
راهنماي شروع يك كسب و كار كوچك: اين راهنما به منظور آن تدوين شده است كه بتواند با بيان تمامي نكات و در عين حال حفظ سادگي و قابل فهم بودن، به شما در راه ايجاد يك كسب و كار موفق كمك كند.
گام اول: ارزيابي اوليه
آيا كارآفريني براي شما ساخته شده است ؟ بديهي است كه شروع يك كسب و كار جديد ريسكهاي زيادي را به همراه دارد كه البته با برنامه ريزي ميتوان شانس موفقيت را بالا برد. بنابراين بهترين نقطه شروع آن است كه نقاط قوت و ضعف خود را بعنوان دارنده يك كسب و كار بشناسيد.
- آيا شخصيتي مستقل و خودجوش داريد؟ اين را هميشه در نظر داشته باشيد كه در صورت شروع يك كسب و كار كوچك ، اين خود شما هستيد و نه شخص ديگر كه بايد تصميم بگيريد كه چگونه پروژهها ، برنامهها و زمان خود را مديريت كنيد.
- تا چه حد با شخصيتهاي متفاوت و افراد گوناگون ميتوانيد ارتباط برقرار كنيد؟
صاحبان كسب و كار ناگزيرند كه با افراد و اقشار مختلفي سرو كار داشته باشند. آيا شما ميتوانيد با مشتريان، تامينكنندگان، كاركنان و ... در جهت منافع كسب و كار خود ارتباط برقرار كنيد.
- تا چه حد قدرت تصميمگيري داريد؟ صاحبان كسب و كار كوچك بايستي بطور متداوم ، به سرعت و در رايط بحراني بتوانند مستقلا" تصميمگيري كنند.
- آيا شما استقامت فيزيكي و احساسي لازم براي اداره يك كسب و كار را داريد؟
مالكيت يك كسب و كار علاوه بر چالش و هيجان ، مستلزم فشاركاري زياد ، ساعتهاي كاري زيادي ميباشد. آيا شما ميتوانيد 12 ساعت در روز و هفت روز در هفته را كار كنيد؟
- تا چه حد ميتوانيد برنامهريزي و سازماندهي كنيد؟ تحقيقات نشان ميدهد بسياري از شكستها در صورت برنامهريزي صحيح ، به وجود نمي آمد.
- آيا انگيزه لازم را براي تحمل مشقات را داريد؟ ممكن است شما در حين اداره يك كسب و كار احساس كنيد كه در برخي مواقع توانايي تحمل تمامي مشقات و زحمات را به تنهايي نداريد و فقط داشتن انگيزه قوي است كه ميتواند در اين مواقع سختي ، دلگرم و اميدوار سازد.
- اين كسب و كار چگونه خانواده شما را متاثر ميسازد؟ سالهاي اوليه شروع يك كسب و كار ميتواند سختيهايي را براي خانواده و زندگي شخصي شما ايجاد كند. در عين حال ممكن است خانواده شما تا به سوددهي رسيدن كسب و كار ، دچار مشكلات و فشارهاي مالي شوند. بنابراين حمايت و يا عدم حمايت خانواده نقش مهمي در شروع و ايجاد يك كسب و كار دارد. اين حقيقت دارد كه دلايل زيادي براي عدم شروع يك كسب و كار كوچك و مستقل وجود دارد ، اما براي افرادي كه واجد شرايط فوق هستند ، مزاياي زيادي وجود دارد كه قطعا" از ريسكهاي آن بيشتر است. اينكه شما خادم و مخدوم خود ميشويد!
زحمت و تلاش و ساعتهاي كاري زياد مستقيما" به نفع شماست و نه شخص ديگر!
امكان كسب درآمد و رشد ، محدوديت كمتري دارد. چالش و هيجان كار براي شما افزايش مييابد.
اداره يك كسب و كار مستقل امكان فراگيري زيادي را براي شما فراهم ميآورد.
گام دوم: برنامه ريزي كسب و كار
شروع يك كسب و كار نياز به انگيزه ، علاقه و استعداد دارد. همچنين نياز به تحقيقات وسيع و برنامهريزي صحيح دارد. اطلاعات زير براي تهيه طرح كسب و كار ( Business Plan ) ميتواند بسيار مؤثر واقع شود:
قبل از شروع به كار ليستي از تمامي دلايلي كه ميخواهيد بخاطر آنها وارد دنياي تجارت شويد ، تهيه كنيد. مثلاً: شما ميخواهيد رئيس خود باشيد. شما ميخواهيد استقلال مالي داشته باشيد. شما ميخواهيد آزاد باشيد. شما ميخواهيد آزادانه تمامي تواناييها و دانستههاي خود را به كار ببريد.
سپس بايستي تعيين كنيد كه اصولا" چه كسب و كاري براي شما مناسب است. لذا اين سؤالات را از خود بپرسيد: من دوست دارم با وقت خود چه كاري انجام دهم؟ چه مهارتهاي تكنيكي من تا به حال آموختهام؟
به نظر ديگران من در چه كارهايي مهارت دارم؟ من چقدروقت آزاد براي اداره يك كسب و كار موفق دارم؟
آيا من هيچ سرگرمي يا علاقهاي كه قابل تبديل شدن به كسب و كار شدن را داشته باشند ، دارم؟
- پس از تعيين كسب و كار مناسب تحقيقات لازم را جهت پاسخ به سؤالات زير به عمل آوريد:
آيا ايده من كاربردي است و آيا نيازي را برآورده خواهد كرد؟ رقباي من چه كساني خواهند بود؟
مزيت رقابتي شركت من نسبت به شركتهاي موجود چيست؟ آيا من ميتوانم خدمت بهتري ارائه دهم؟
آيا من ميتوانم براي كسب و كار جديد خود تقاضا ايجاد كنم؟
آخرين مرحله قبل از تهيه طرح كسب و كار اين است كه چك ليست زير را تهيه كنيد و پاسخ دهيد:
من علاقه به شروع چه كسب و كاري دارم؟ چه خدمتي يا كالايي قرار است ارائه دهم؟ در كجا قرار است اين كار را انجام دهم؟ چه مهارت و تجربهاي براي اين كار دارم؟ ساختار قانوني شركت من چگونه خواهد بود؟ ( سهامي عام، خاص و ... ) اسم كسب و كار چه چيزي باشد؟ چه امكانات و تجهيزاتي نياز خواهم داشت؟ به چه تسهيلات و امكانات بيمهاي نياز خواهم داشت؟ پاسخ شما به تمامي سؤالات بالا شما را در طراحي يك كسب و كار كامل جامع ياري ميكند.
گام سوم: تامين منابع مالي
يكي از كليدهاي اساسي موفقيت و پيشرفت در شروع كار ، جذب و تامين منابع مالي كافي براي راهاندازي يك كسب و كار كوچك است. اطلاعات زير تكيه بر روشهاي جمعآوري پول براي شركتهاي كوچك دارد. همچنين شما را در تهيه درخواست وام ( Loan Prposal ) ياري ميدهد. منابع زيادي براي جمعآوري سرمايه وجود دارد.
بايد توجه داشته باشيم كه قبل از تصميمگيري ، تمامي منابع ممكن را جستجو كنيم :
پساندازهاي شخصي
دوستان و افراد خانواده
بانكها و مؤسسات اعتباري
شركتهاي سرمايه گذاري مخاطره آميز چگونه يك درخواست وام ( Loan Prposal ) تهيه كنيم؟
مورد قبول واقع شدن درخواست شما بستگي به نحوه تنظيم درخواست شما دارد. بخاطر داشته باشيد كه وام دهندگان در كاري سرمايهگذاري ميكنند كه نسبت به بازگشت سرمايه خود مطمئن باشند.
بنابراين يك درخواست وام خوب شامل اطلاعات زير بايد باشد:
اطلاعات كلي راجع به شركت :
v نام و آدرس شركت ، نام مدير ، اعضاي هيئت مديره و ...
v دليل نياز به وام ،مورد مصرف وام و ضرورت آن.
v مبلغ دقيق موردنياز براي رسيدن به اهداف مربوطه.
v تاريخچه كسب و كار :
v تاريخچه و طبيعت كار ، توضيح كامل در مورد نوع كار ، قدمت و كاركنان و داراييهاي آن.
v اطلاعات كامل راجع به نحوه مالكيت و ساختار قانوني شركت.
اطلاعات راجع به مديريت :
v نوشته كوتاهي راجع به مديران ، سوابق ، تحصيلات ، تجربيات و مهارتهاي آنان تهيه كنيد.
اطلاعات بازار :
v به وضوح محصول و يا خدمت شركت خود و بازار آن را تشريح كنيد.
v بازار رقابت و رقباي خود را شناسايي كرده و مزيت رقابتي خود را بيان كنيد.
v اطلاعاتي راجع به مشتريان و اينكه چگونه كسب و كار شما نيازهاي آنها را برطرف ميكند ، تهيه كنيد.
اطلاعات مالي :
v صورتهاي مالي و سود و زيان 3 سال گذشته خود را ارائه كنيد. در صورت شروع يك كسب و كار جديد درآمدهاي پيشبيني شده را ارائه كنيد.
v اطلاعات مالي راجع به خود و ساير سهامداران عمده شركت را بيان كنيد.
v و در آخر سوگندي مبني بر تعهد نسبت به وام ياد كنيد و امضاء نمائيد. وام دهندگان بر چه اساسي شما را ميسنجند؟ وقتي وام دهندگان درخواست شما را بررسي ميكنند شش فاكتور را مدنظر قرار ميدهند كه به شرح زير ميباشند:
6C مالي:
1. Character : شخصيت وام گيرنده و ميزان تعهد و جواني و اخلاقي وي مبني بر بازگشت وام در زمان مقرر.
2. Capacity to pay : ظرفيت بازپرداخت وام گيرنده كه بر اساس تجزي تحليل و بررسي درخواست وام ، صورتهاي مالي و ساير مدارك مالي وي تعيين ميشود.
3. Capital : شامل مجموع كل بدهيها و داراييها ميباشد كه وام دهندگان ترجيح ميدهند كه نسبت بدهي به دارايي شركتها حتيالمقدور كمتر باشد چرا كه نشانگر پايداري مالي شركت است.
4. Collateral : ميزان وثيقه كه هر چه بيشتر باشد و اختلاف آن با مبلغ ، وام داده شده كمتر ، اطمينان خاطر وام دهنده از بازپرداخت وام بيشتر خواهد بود.
5. Conditions : شرايط كلي اقتصادي ، جغرافيايي وسعتي شركت ...
6. Confidence : يك وام گيرنده موفق سعي ميكند كه اطمينان وام دهنده را از 5 مورد قبلي جلب كند و وي را به وام دادن ترغيب نمايد.
ده نكته لازم براي كسب و كارهاي كوچك و جديد دركارآفريني
امروزه كارآفريني بعنوان يك استراتژي كارآمد براي رويارويي با مشكلات فراروي جوامع ازجمله بيكاري و آثار و تبعات سهمگين آنها و نيز يكي ازمهمترين راهكارهاي برون رفت از فضاي بسيار بغرنج و پيچيده اقتصادي مورد اهتمام وعنايت ويژه جوامع و افراد و مجامع علمي-دانشگاهي واقع گرديده است.
مقالهاي كه درپيش روي داريد به ذكر پارهاي ازمهمترين مواردي كه براي هر فعاليت نوپا و ايجاد كسب و كارهاي كوچك و زودبازده ضروري است ميپردازد.
1- قبل از شروع تا آنجا كه ممكن است پول پس انداز كنيد:
دراغلب موارد مردم بدون هيچ پس اندازي وارد كسب و كارميشوند. بعضي با گرفتن وام ازبانكها يا دوستانشان كار را شروع ميكنند. اما آنها نميدانند كه ممكن است ماههايا سالها طول بكشد تا به سوددهي برسند وهنگامي كه وامدهنده بفهمد كه اين كاربه اندازه كافي سودده نيست پولش را پس خواهد گرفت و يا براي دفعه بعد ازدادن وام خوداري ميكند. بعضي وقتها مردم مجبورمي شوند تا براي بازپرداخت وامها از مسكن يا كارت اعتباري استفاده نمايند كه اين باعث ميشود خانه يا اعتبارشان درخطر بيفتد. راه درست اين است كه تا آنجا كه ممكن ميباشد هرچه بيشترپول موردنياز را پس اندازكرد.
2- از بند كفش آغاز كنيد :
كوچك فكركنيد(باهزينه كم شروع كنيد) اگر ميتوانيد كارتان را بدون دفتر كارانجام دهيد پس درآغاز سعي كنيد تا اجاره نكنيد. تا وقتي كه كاري نداريد كارمندي را استخدام نكنيد. كساني كه كارشان را ارزان شروع ميكنند مثلا در يك گاراژ از اين فرصت برخوردار مي گردند كه اشتباهات ناشي از تازهكار بودن را در مقياس كوچكترانجام دهند.
3-از داراييهاي شخصي خود محافظت كنيد:
وقتي وارد كسب وكار ميشويد، اين شخص خودتان هست كه مسئوول قروض بوجود آمده نظيروام ها، ماليات، پول مالكان وغيره مي باشد لذا اگرازخود محافظت نكنيد، بستانكاران با حكم دادگاه مي توانند به سراغ داراييهاي شخصي شما مانند ماشين يا خانه بروند.
اگر وامهاي شما درحال افزايش است سراغ تشكيل يك بنگاه يا شركت با مسئووليت محدود برويد.
4- ببينيد كه چگونه ميخواهيد پول در بياوريد:
ما بايد بتوانيد درچند جمله بيان كنيد كه چگونه طرح كسب وكارتان سود معقولي در پي خواهد داشت. تازه كارها لازم است بدانند كه چه هزينههايي دارند، چقدر صرف خريداري كالا ميشود، اجاره، پاداش كاركنان و... چقدراست؟ آنگاه ميتوان فهميد كه چقدر بايد در ماه فروش داشته باشند و به چه قيمتي بفروشند تا اينكه آن هزينهها را جبران كنند و در كنار آن سود كافي نيزايجاد كنند.
5- يك طرح كسب و كار تهيه كنيد، هرچند كه كوچك باشد: پيداكردن مقداري سود وايجاد يك نقطه سربه سر اولين گام در اين راه است. دراكثرشركتهاي كوچك، بخشهاي اصلي طرح تجاري، تجزيه و تحليل نقطه سربه سر، پيشبيني سود و زيان و برآورد گردش جريان نقدينگي هستند. با برآورد گردش نقدينگي وسود و زيان شما ميتوانيد كسب و كارخود را بهبود ببخشيد. تهيه يك طرح تجاري به شما اين اجازه را ميدهد كه تعيين كنيد چه چيزهايي هزينههاي شروع كار هستند و استراتژي بازاريابي شما چه هست. اگر محاسبات شما روي كاغذ درست نباشد، در دنياي واقعي نيز درست نخواهد بود.
6- يك حاشيه رقابتي پيدا كنيد و آنرا ادامه دهيد:
درست كردن يك حاشيه رقابتي در ساختار كسب و كار براي موفقيت دراز مدت خيلي اهميت دارد. بعضي روشهايي كه مي توان اين حاشيهها را بدست آورد عبارتند از: بيشتر از رقباي خود بدانيد، محصولي را توليد كنيد كه تقليد از آن خيلي سخت يا غيرممكن باشد، توليد يا پخش آن را كاراتر كنيد، مكان بهتري را انتخاب نماييد و يا خدمات بهتري به مشتريان بدهيد. از اسرار كسب و كارتان محافظت كنيد. اينها اطلاعات محرمانهاي هستند كه براي شما مزيت رقابتي در بازار ايجاد ميكنند.
بايد كاري كنيد كه اطلاعات شما محرمانه بمانند. مثلا اسناد را با كلمه" محرمانه" علامت بزنيد يا براي رايانهها رمز ورود بگذاريد. عكسالعمل سريع در برابر خبرهاي بدي كه ديگر از اين روشهاست. وقتي كه ميبينيد كسب و كارتان با مشكل مواجه شده است بايد با يك طرح جديد به سراغ آن برويد. مثلا محل دفتر كارتان را تغييردهيد يا محصول وخدمات جديد معرفي كنيد و يا يك راه بهتر براي ارتباط با مشتري پيداكنيد.
7- كليه توافقنامهها را مستند و مكتوب سازيد:
بعنوان يك قاعده شما بايد برخي ازقراردادها و توافقنامهها را مكتوب سازيد مانند: - قراردادهاي بيش از1سال - قراردادهاي فروش به ارزش 500 دلاريا بيشتر - قراردادهاي مربوط به مالكيت حق كپي رايت حتي اگر از نظر قانوني لازم نباشد، عاقلانه است كه تقريباً همه چيز را مكتوب كنيد زير اكه توافقات شفاهي را بندرت ميتوان اثبات كرد.
8- اشخاص شايسته را استخدام كرده و بدرستي از آنها نگهداري كنيد:
الويت شما اين باشد كه كاركنان شايسته را استخدام كنيد. يك كارمند قوي حداقل 2 يا 3 برابر يك شخص با مهارت معمولي ميتواند ارزش داشته باشد. براي ايجاد يك نيروي كارثابت و شاد، نه تنها بايد با كارمندان بطورعادلانه رفتار كرد بلكه بايد كسب و كار شما نيزلايق آنها باشد. كاركنان بايد كارشان را دوست داشته باشند. مشتريان نيز به احتمال قوي به كسب و كار رو به رشد وفادارتر خواهند ماند و آن را بيشتر به دوستانشان توصيه ميكنند.
9- به وضعيت حقوقي كاركنانتان توجه كنيد:
هنگامي كه كارگري را بصورت قراردادي اجير ميكنيد مطمئن شويد كه از او نبايد مانند يك كارمند رسمي ماليات كسر شود.
10- صورتحسابها و مالياتهاي خود را سر موعد بپردازيد:
در دنياي واقعي، به قول خود عمل كردن يك شهرت تلقي ميشود و يك دارايي مهم محسوب ميگردد. لذا يك راهبرد و استراتژي اساسي آن است كه صورتحسابهاي خود را پيشاپيش و زودتر ازموعد بپردازيد اين امر باعث كسب وجهه و اعتبار براي شماخواهد گرديد. بيشترين اهميت را پرداخت بموقع ماليات بر درآمد ميتواند داشته باشد مخصوصا سهمي را كه شما بعنوان ماليات تكليفي از فيش حقوقي كاركنانتان كسر مينماييد
- ترجمه و تلخيص از: سيد نبي اله حسيني- مدرس كارآفريني دانشگاه
سيمرغ