مشکل من اعتماد به نفس پايين و کم رويي و خجالت بيجاست. راه هاي از بين بردن اين مشکل را برايم توضيح بدهيد.
-

پاسخ:
مخاطب گرامي، انسان موجودي اجتماعي و نيازمند ارتباط با ديگران است. خجالت و کم رويي، آفتي است که آدمي را از رسيدن به پيشرفت باز مي دارد و به قابليت هاي نهفته، فرصت بروز نمي دهد و استعدادها را سرکوب مي کند. از ديدگاه روان شناختي، کم رويي، توجهي غيرعادي و اضطراب آلود به خويشتن است که در يک يا چند موقعيت اجتماعي آشکار مي شود و فرد را در انواع تنش هاي رواني، شرايط نامناسب عاطفي و شناختي فرو مي برد و موجب بروز رفتارهاي نسنجيده و واکنش هاي نامناسب مي شود.

تربيت غلط خانوادگي، آلوده کردن محيط خانه و فضاي ذهن خويش به حالت هاي وحشت، تهديد، ترس، دلواپسي، مراقبت هاي شديد و افراطي از رفتارها و اعمال خود، مقايسه خود با ديگران، خود بزرگ بيني و خود کوچک بيني افراط گونه، آشنا نبودن با مهارت هاي اجتماعي، احساس تنهايي و ترس از مسخره شدن و مقبول واقع نشدن، بخشي از عوامل به وجود آمدن کم رويي و اعتماد به نفس پايين است. هر فردي در فضايي آلوده به اين عوامل به سر برد با نوعي احساس شرم، ترس، دلهره، بي عرضگي و حقارت رشد مي کند و در نتيجه، هميشه خود را فردي ضعيف مي بيند و جرات هيچ اقدامي را در خويش نمي يابد. فراموش نکنيد که آشنايي با اين علل کمک مي کند تا با حذف زمينه هاي بروز آن ها، کم رويي تان را درمان کنيد.در ادامه با علايم کم رويي بيش تر آشنا مي شويد تا دليل برخي علايم که احتمالا در رفتارهاي تان ديده مي شود، برايتان مشخص شود. به طور کلي کم رويي با ترس، ناراحتي زياد و از دست دادن اعتماد به نفس در مقابل ديگران همراه است اما گاهي نيز اين مشکل به صورت رفتارهاي پرخاشگرانه بروز مي کند که کاملا نشان دهنده نبود اعتماد به نفس است. اين رفتارها هم جنبه رواني و هم جنبه فيزيکي دارد. عرق کردن، احساس خفگي، قرمز شدن يا برعکس رنگ پريدگي چهره، لکنت زبان، گرفتگي صدا به طوري که صحبت هاي فرد واضح شنيده نمي شود، گرفتگي عضلات که باعث مي شود شخص دستپاچه شود و لرزش، واکنش هاي فيزيکي افراد خجالتي است. از نظر روان شناسي فرد خجالتي احساس عجز و ناتواني مي کند، خود را از انجام هر کاري حتي بسيار جزئي ناتوان مي داند و کاملا تصور مي کند مورد توجه طرف مقابل است و حرکاتش زير ذره بين است. ارتباط برقرار کردن او با ديگران تحت تأثير رابطه غالب و مغلوب است و از ملاقات با ديگران گريزان است و خود را حقير و کوچک مي پندارد.

*عقايد و باورهاي غلط خود را تصحيح کنيد.

*در مقابل تمايل به تفکر منفي مقاومت کنيد. همچنين فهرستي از ده لغت يا عبارت را که بيانگر ويژگي هاي مثبت شخصيت شما است، تهيه کنيد و روزي چند بار آن ها را در قالب جمله اي کامل بخوانيد. به طور مثال به خودتان بگوييد: «من باهوش هستم.»

*از مهارت هاي اجتماعي خود براي برقراري ارتباط بهتر با ديگران استفاده کنيد. همچنين به دنبال يادگيري مهارت ارتباط موثر با ديگران هم باشيد.

*به هنگام بروز افکار منفى، انديشه مثبت را درباره خويش مشخص کنيد و آن را به ذهن تان تلقين کنيد.

*هرگز از موقعيت هاى دشوار نگريزيد بلکه به جاى فرار از مسئله، به حل آن فکر کنيد. فرار از حل مشکلات به اعتماد به نفس شما، لطمه جدي وارد مي کند.
-

نسيم احمدي، کارشناس ارشد روان شناسي باليني