دکتر شهرام رفیعی فر در آستانه هفته مبارزه با مواد مخدر و روز جهانی مبارزه با اعتیاد در گفت وگو با ایسنا، گفت: متاسفانه علاوه بر خود معتادان، سلامت و کیفیت زندگی همسر و فرزندان افراد معتاد نیز در معرض خطر بوده و نیازمند توجه خاص است. بنابراین لازم است خانواده‌ها را برای خودمراقبتی در برابر اعتیاد توانمند سازیم تا اسیر آن نشوند.

 

وی افزود: با در نظر گرفتن بعد خانوار ایرانی، حدود 5 میلیون نفر جمعیت کشور با آسیب‌های مصرف مواد درگیر هستند. عواملی که می‌تواند بر رشد یا مصرف مشکل زای مواد مخدر تاثیر گذارد، بسیار زیاد هستند. عوامل مختلف از ژنتیک گرفته تا عوامل تاثیرگذار اجتماعی و محیطی در ایجاد شبکه پیچیده حفاظت و خطر تاثیرگذار هستند. در میان این عوامل، کیفیت زندگی خانوادگی در مصرف مواد توسط نوجوانان تاثیر بسیاری دارد.

 

سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، افزود: والد بودن و زندگی خانوادگی هم تحت تاثیرعوامل اجتماعی گسترده‌ای مانند سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی، شکاف درآمدها، توازن کار، زندگی و تغییرات ناشی از ظهور تکنولوژی‌ها قرار دارد.

 

وی ادامه داد: این عوامل گسترده بر توانایی خانواده در دسترسی به عوامل تعیین ‎کننده اجتماعی مختلف سلامت مانند درآمد و موقعیت اجتماعی، شبکه‌های اجتماعی حمایتی، آموزش و تحصیل، اشتغال، شرایط کار، فرصت‌های تفریحی و فرهنگ تاثیر می‌گذارد.

 

رفیعی فر افزود: محیط خانوادگی مثبت می‌تواند بر رفتارهای مصرف مواد و سایر موضوعات بهداشتی و اجتماعی مانند مشکلات سلامت روانی، خشونت، رفتار بزهکارانه و رفتار جنسی پرخطر، تاثیر پیشگیرانه داشته باشد.

 

وی در توضیح برخی از عوامل خانوادگی که حفاظت های لازم را در برابر مشکلات اعتیاد ایجاد می کند، گفت: نظارت و پایش والدین، تربیت مناسب و مؤثر فرزندان، حضور والدین در زندگی فرزند و حمایت از او، کمک به فرزند برای رسیدن به اهداف و آرزوها، کسب مهارت های حل مشکلات توسط والدین و فرزندان، اصلاح دیدگاه سهل گیرانه والدین نسبت به مصرف مواد، نظم دادن محیط بی نظم خانوادگی و ... از جمله عوامل خانوادگی موثر بر حفاظت در برابر اعتیاد فرزندان است.

 

 

خطر مواد مخدر در فرزندان خانواده‌های تک والد

 

 

وی همچنین افزود: خانواده‌های تک والد وابسته به مواد، شکاف‌ها و شکست‌های طولانی مدتی را تجربه می‌کنند. کودکان این خانواده‌ها ممکن است به صورت مکرر در معرض خشونت‌ها از جمله سوء رفتار جسمی و روانی و مصرف مواد قرار گیرند.

 

وی افزود: خانواده‌های دارای مشکلات وابستگی به مواد، اغلب از نظر اجتماعی منزوی می‌شوند و بنابراین کودکان آنها روابط اجتماعی سالم کمتری خواهند داشت. کودکان این خانواده‌ها در معرض خطر بالای مشکلات رفتاری و روانی مختص به خود قرار دارند.